اقدام خطرناک دولت پزشکیان: واگذاری سهام شرکت ملی نفت ایران به اسم «خصوصیسازی»!
+3
رأی دهید
-16
کیهان لندن: در روزهای گذشته خبرهایی درباره تصمیم دولت مبنی بر «خصوصیسازی» شرکت ملی نفت ایران مطرح شده است. محسن پاکنژاد وزیر نفت دولت پزشکیان این اقدام را «تصمیم بزرگ و راهبردی» عنوان کرده اما منتقدان با واگذاری سهام شرکت ملی نفت که از داراییهای ملی و متعلق به همه مردم ایران به شمار میرود به «افراد خاص» هشدار میدهند.واگذاری سهام شرکت ملی نفت ایران از اواخر شهریورماه در دستور کار دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفته و اعلام شده این طرح «در راستای سیاستهای مولدسازی داراییهای دولت» تدوین شده است.
در نشستی که روز یکشنبه ۲۳ شهریور در کمیسیون اقتصادی، بازرگانی و اداری دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و با حضور علی مدنیزاده وزیر اقتصاد برگزار شد محورهای اصلی این طرح «تعمیق بازار سرمایه، افزایش ظرفیت تولید نفت و تامین مالی پروژههای زیرساختی وزارت نفت» اعلام شده است.
به نظر میرسد دولت، مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام با این طرح موافق هستند و در نتیجه به زودی سهام شرکت ملی نفت ایران به اسم خصوصیسازی واگذار خواهد شد.
در تازهترین اظهار نظر در اینباره محسن پاکنژاد وزیر نفت جمهوری اسلامی گفته «خصوصیسازی شرکت ملی نفت یکی از تصمیمات بزرگ و راهبردی است که باید با دقت و نگاه کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد تا آثار اقتصادی آن بهخوبی تحلیل شود.»
با وجود برگزاری نشست وزیر اقتصاد با کمیسیون اقتصادی، بازرگانی و اداری دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، محسن پاکنژاد گفته «این طرح نیازمند مطالعات جامع و بحثهای تخصصی است و «قبل از هرگونه تصمیمگیری نهایی، بررسیهای کارشناسی دقیق باید به انجام برسد تا ساختار اقتصادی کشور تحت تأثیرات منفی قرار نگیرد.»
پس از جلسه وزیر اقتصاد در مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی دبیرخانه مجمع تشخیص گفته بود که «در دولتهای قبل اقدامات کارشناسی این طرح انجام شده اما به دلایل مختلف عملیاتی نشده است، این موضوع در کمیسیون اقتصادی مجمع مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
برخلاف ادعای وزیر نفت درباره لزوم بررسیهای کارشناسی، محمدرضا پورابراهیمی گفته بود که «مقرر شد در راستای کمک به تعمیق بازار سرمایه کشور، افزایش ظرفیت تولید نفت و تامین مالی حوزه های زیر ساختی وزارت نفت، امکان عرضه سهام این شرکت با رعایت ضوابط قانونی از سوی وزارت اقتصاد فراهم شود، مجمع نیز در این راستا آماده همکاری است.»
نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم با این طرح موافق هستند. موسی احمدی رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در خصوص مولدسازی دارایی دولت از طریق واگذاری سهام شرکت ملی نفت، گفته «این اقدام، به معنای ایجاد منابع جدید برای توسعه زیرساختهای حیاتی کشور است؛ با این مزیت مهم که این منابع بدون افزایش پایه پولی و خلق نقدینگی جدید تأمین میشوند. واگذاری شرکت ملی نفت در راستای مولدسازی یکی از مهمترین داراییهای کشور است.»
جعفر پورکبگانی، نماینده بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس شورای اسلامی هم مدعی است که اجرای این طرح «قطعاً در راستای تحقق سیاست کلی کشور مبنی بر اقتصاد مقاومتی و مشارکت دادن مردم در اقتصاد ملی است. تحقق مشارکت مردم در توسعه اقتصادی کشور با مولدسازی مهمترین دارایی دولت یعنی سهام شرکت ملی نفت محقق خواهد شد. به این ترتیب، زمینه برای تحرک بخشیدن به اقتصاد به وجود میآید.»
برخلاف ادعاهای مقامات حکومتی، تجربه سه دهه خصوصیسازی در جمهوری اسلامی اما نگرانیهای عمیقی درباره طرح دولت پزشکیان برای واگذاری سهام شرکت ملی نفت را در میان کارشناسان در پی داشته است.
در همین رابطه مرتضی بهروزیفر، کارشناس نفت و انرژی، در گفتگو با وبسایت «تجارت نیوز» گفته «تجربه خصوصیسازی در ایران حداقل دو دهه یا سه دهه گذشته وجود دارد. ایران[جمهوری اسلامی] متخصص خرابکردن موضوعات خوب است. یعنی اگر نام خصوصیسازی خوب باشد، در عمل کاری میکنند که از آن فراری شویم. وگرنه توسعه بخش خصوصی موضوعی است که باعث توسعه در تمام دنیا شده، اما در ایران برعکس شده است.»
این کارشناس گفته «یک بخشی را ایجاد کردهاند که نه دولتی است و نه خصوصی. به عنوان مثال، پتروشیمی را از یک نهادی تخصصی که کار آن نفت و انرژی و از دهه ۴۰ تجربه اندوخته بود، گرفتهاند و به نهادهایی دادهاند که تخصص و تجربه نداشتهاند. با این کار نهتنها شرایط بهتر نشده، بلکه بدتر هم شده است.»
مرتضی بهروزیفر تأکید کرده که «به بخشهای پتروشیمی، پالایشی، نیروگاهی و… که نگاه شود میتوان دید کمتر جایی وجود دارد که خصوصی شده و وضعیت آن از قبل بهتر شده باشد. یعنی افزایش تولید، بهرهوری و… در این شرکتها مشاهده نمیشود. این مورد اول است که مربوط به تجربه خصوصیسازی است که در کشور وجود دارد.»
او افزوده «شرکت ملی نفت ایران هیچگونه مالکیتی در خصوص منابع نفتی و گازی کشور ندارد. منابع نفت و گاز طبق قانون اساسی و طبق شرع، عرف و اخلاق، متعلق به مردم ایران است و شرکت ملی نفت ایران به نمایندگی از مردم دارد کار انجام میدهد. اینکه سهام شرکت واگذار و به افراد خاص داده شود، اصلا خصوصیسازی نیست. چگونه میخواهند مخازن نفتی و دیگر موارد را قیمتگذاری کنند؟ بر چه مبنایی میخواهند این کار را انجام دهند؟ آیا یک اشتباه دیگری را میخواهند تکرار کنند؟ هیچگونه توجیهی در مورد این کار وجود ندارد. نفتی که ملی و متعلق به مردم است را چطور میخواهند به افراد خاص واگذار کنند؟»
به عقیده مرتضی بهروزیفر «اینکه بخواهند شرکت ملی نفت را خصوصی کنند و سهام آن را به افراد و شرکتهای خاص واگذار کنند، مشخص نیست چه نتیجهای دارد. به عنوان مثال اگر ۳۰۰ میلیارد دلار پول لازم است، قرار است افرادی که میآیند ۳۰۰ میلیارد دلار در صنعت نفت تزریق کنند؟ همین افراد در صنعت پتروشیمی و نیروگاهی کشور چقدر تزریق کردند که ما در تابستان مشکل برق و در زمستان مشکل گاز داریم؟»
او تأکید کرده «همین سازمانها و بنیادها کجا توانستند سرمایهگذاری کنند و توسعه بدهند و باعث افزایش اشتغال یا افزایش تولید شده باشند؟ اینهم مسلما همان است. اگر کسی بخواهد با منطق به موضوع نگاه کند، باید جلوی این کار را بگیرد.»