خاطرات کمتر شنیده شده الهام پاوه‌نژاد از سانسور و ممیزی در سریال همسران

1) موردی که اکنون مطرح می‌گردد -با گفتن‌اش- هیچ انتقادی نسبت به بازیگران سریال همسران نیست، بلکه همانند همیشه انتقاد به جریان قالب با نام "کپی‌کاری"،. در فیلم و سریال‌سازی برخی‌ از کشورها، منجمله ایران می‌باشد. پس جهت پیکان انتقاد، رو به سازندگان است و نه بازیگران./ - در روسیه، در طی‌ سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳، سریالی ۶ فصلی شامل ۳۶۵ قسمت ۲۰-۲۵ دقیقه‌ای ساخت می‌شد با نام "خوشبختیم باهم". این سریال از کانال‌های تلویزیونی روسیه و همچنین اکراین، بطور روتین هر شب پخش می‌گردید، و به شهرت فراوانی رسیده بود. - در همان زمان، یکی‌ از کانال‌های اکراین، سریالی امریکایی را نیز پخش می‌کرد، که پس از دیدن ۱-۲ قسمت آن، دریافتم که آن سریال روسیه‌ای(خوشبختیم باهم)، بدبختانه کپی از آن سریال امریکایی است. - ماجرای سریال، روایتگر دو خانواده است که آپارتمان‌هایشان در یک ساختمان قرار دارد. وقایع طنز و موقعیت‌های کمدی که در هر قسمت از سریال برای آن‌ها اتفاق می‌افتاد، از دو بخش تشکیل شده، ~

2) به بیان دیگر، آن دو خانواده که از جهت سنی‌ باهم تفاوت دارند، -یعنی‌ یک زوج از زوج دیگری سن و تجربه‌اش بالاتر است-، یا بین خودشان مواردی طنز پیش می‌آید، و یا افرادی از جانب آن‌ها بصورت میهمان وارد داستان شده و سوژه می‌شوند. - زمانی‌که سال ۲۰۰۶، اولین‌بار سریال روسی(خوشبختیم باهم) را دیدم، کامل به‌یاد فضای ساختاری "همسران" افتادم. چندی بعدش، وقتی‌ سریال امریکایی یادشده را دیدم، دریافتم که سریال روسی روی سخن نیز، همچون همسران، برگرفته و کپی از سریال امریکایی "(1987-1997) Married… with Children" بوده است. - البته لازم به گفتن است که استثنا در این مورد، در منابع روسی‌زبان، در مورد "خوشبختیم باهم(۲۰۰۶-۲۰۱۳)"، عنوان کرده‌ا‌ند که این سریال، در اصل آدابته‌سازی(گرته‌برداری~کپی‌سازی) از -Married… with Children- بوده. ~

3) در چنین حالتی‌، حق امتیاز را از کمپانی خریده‌ا‌ند، که در این صورت از جانب -Sony Pictures Television- که محصول‌اش را، در کشور دیگری دوباره می‌سازند، صرفه‌نظر از بومی‌پذیری موضوع و گفتار داستان، نماینده‌ای می‌آید، تا از جهت ساختار کار "کادر و فرمت تصویربرداری، دکور و لوکیشن‌ها، دکوپاژ و میزانسن‌ها"، همگی‌ این عوامل برابر با نسخه‌ی اوریژینال و اصلی‌ باشند، یعنی‌ بدون هیچ اضافه‌سازی و یا تغییر در ساختار آن سریال گرته‌برداری‌شده، تا اصل و اساس کار آن‌ها از دید حفظ حیثیت کاری، و همچنین محفوظ ماندن شیوه و ایجاد سبک داستان و فیلمسازی که در جهان ابداع داشته‌ا‌ند، بدون هیچ تغییری، ثابت باقی‌ بماند. - از این‌رو بود که سریال روسی روی‌سخن، پلان‌به‌پلان با نسخه‌ی امریکایی‌ برابر بود. و اما در ایران در آغاز دهه هفتاد خورشیدی نیز، سازندگان فرصت‌طلب و کپی‌کار، با دیدن همان سریال امریکایی "(1987-1997) Married… with Children"، ~

4) که ساخت و پخش آن از سال ۱۹۸۷ در امریکا آغاز گشته بوده، دست به کپی و برداشت آزاد از آن، با نام "همسران" می‌زنند. - در ضمن، نسخه‌ی روسی سریال امریکایی یادشده، در کنار نام اصلی‌ش که "خوشبختیم باهم ~ باهم خوشبختیم" بود، با نام "بوکین‌ها" نیز نزد مخاطبان روسی شهرت یافته بود، چراکه نام فامیل پرسوناژ مرد داستان که بزرگتر بود، بوکین بود. - "پرسوناژ مرد داستان که بزرگتر بود"، یعنی‌ می‌شود همان نقشی‌ که در نسخه‌ی ایرانی، جناب کاویانی در همسران ایفا داشته بود. - لازم به توضیح است، که در سریال اصلی‌ و امریکایی، و همچنین کپی روسی‌شده‌ی آن، خانواده‌ای که بزرگتر است، دارای فرزند هستند، و خانواده‌ی همسایه‌شان، بدون فرزند. اما در نسخه‌ی‌ایرانی‌شده(یعنی‌ در همسران)، خانواده‌ی کاویانی نیز همچون فرهاد جم، فرزند ندارند. - مطلب تکمیلی اینکه، با توجه به سال‌های تولید و پخشی که عنوان شدند، گرته‌بردارکننده‌ی‌اول از آن سریال امریکایی، ایران بوده است، ~

5) که ۷ سال پس از شروع Married… with Children، اقدام به ساخت همسران در ۱۳۷۳خورشیدی(۱۹۹۴میلادی) می‌نماید. - اما در روسیه، این اتفاق کپی‌منشانه، یک دهه پس از کپی ایران، یعنی‌ در سال ۲۰۰۶ میلادی صورت می‌گیرد. - در مجموع که بگوییم، پس از فروپاشی شوروی، فضای فیلم‌ها و سریال‌های روسی، چه ساخت روسیه چه ساخت اکراین و همچنین کارهای مشترکشان باهم، تا نیمه‌ی دهه پیشین میلادی، یعنی‌ تا همان سال‌های ۲۰۰۵-۲۰۰۶ میلادی، فقط پر بود از سوژه‌های تاریک‌نمایانه و سیاه، و نشان دادن فضا‌هایی‌ که یا یک عده آدم سرگردان، مشغول افراط در نوشیدن الکل و سق‌زدن به تکه ماهی‌ دودی بودند، و در این میان همچون دود بیرون آمده از لوکوموتیو، سیگار هم دایم می‌کشیدند و سپس به درد حماقت خود می‌پیچیدند، ~

6) و یا عده‌ای سارق و الوات مافیایی نشان داده می‌شدند، که مشغول به کلاهبرداری و دوشیدن خون مردم در شیشه بودند. در این میان، چه مرد چه زن در فیلم، به همسرش خیانت می‌کرد، و در پایان داستان، بی‌هیچ مکافاتی، کارش بسیار عادی جلوه داده می‌شد. - اما از دو دهه پیش، به برکت عموسام و کشورهای پیشرفته، امکان کپی کردن برای فیلم و سریال‌های روسیه‌ای و اکراینی پدید آمد، و مردم شب‌ها به‌جای دیدن شکل و قیافه‌ی مثله‌مانند و کریه خیانتکاران و جانیان، با سوژه‌های تازه و مفرح کپی‌شده از غرب، آشنا شدند. / - پی‌نوشت؛ در نسخه‌ی اوریژینال سریال یاد‌شده (که ساخت امریکا هست)، و همچنین کپی روسی‌شده‌ی آن، همسر خانواده بزرگ‌تر، کفش‌فروشی دارد و گاه‌گاهی‌ چند سکانس کوتاه از مغازه‌ی او نیز نشان داده می‌شود. - اما در سریال کپی‌شده‌ی ایرانی با نام همسران، همسر خانواده‌ی بزرگ‌تر (با بازی بسیار خوب زنده‌یاد "فردوس کاویانی"). در گاوداری کار می‌کند، که یا خود صاحب آن است و یا از مدیران آن می‌باشد (اکنون منسب دقیق او را به‌یاد ندارم).

اراجیف خاله زنکی خخخ

یک مشت اسکول مذهبی ماموران سانسور بوده اند. خودم وقتی مجله ای را در ایران منتشر میکردم بارها مرا به وزارت ارشاد احضار کردند. یکی از مسئولین مثل علی گدا شلوار پاره ای را پوشیده بود که یک پاچه اش نیم وجب از دیگری کوتاه تر بود. یک زمان به دفتر مجله زنگ زدند و سیستم تلفن برای هولد یک موسیقی ارام پخش میکرد. این مخبطین حتی به سیستم تلفن زیمنس ایراد گرفتند که اصوات داخل ان جنبه ی غنا را دارد و در اسلام حررررام! است. یک مشت پاپتی دزد و گاگول به معنای واقعی کلمه

تو اون موقع جلوی همون جام جم یه لاین دوچرخه سواری بود ندیدی؟ اون برات خاطره نبود؟ هیچکدام از این هنرپیشه ها و فیلم سازها و داستان نویسها و حتی متفکرین و نویسندگان هیچ خاطره ای از آن ندارند که چه جوری به .. رفت اصلا از خاطره ها محو شد. در حالیکه که الان اگه اون پیست بودب بعد ۳۰ سال جا می افتاد توی جامعه، میشد یه مسیر امن برای تردد خانم و آقا. که وقتی امدی خیابون خفت گیری نکنند.