ببینید: رفتار وقیحانه نماینده مجلس در برابر وزیر نیرو: چشمکی که جنجال به پا کرد

در جریان بازدید وزیر نیرو از دشت ورامین در روز پنج‌شنبه سیزدهم شهریور، رفتار علی خزایی، نماینده ورامین، قرچک و پیشوا، با یک مطالبه‌گر اجتماعی خبرساز شد.

خزایی در مواجهه با این شهروند چشمکی زد، اقدامی که بازتاب وسیعی در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها داشت.

این رفتار، علاوه بر انتقادات شدید مخالفانش، باعث شد حتی موافقانش نیز واکنش نشان دهند. از جمله حجت‌الاسلام دلفانی، روحانی قرچکی، در اعتراض به این برخورد، آن را نامناسب و مغایر با شأن نمایندگی و ارتباط با مردم دانست.

طنز روز:

علی خزایی
نماینده مردم ورامین، قرچک و پیشوا در مجلس
طی بازدید وزیر نیرو، #با_یک_چشمک، دستور خفه کردن صدای فردی که مطالباتش رو به وزیر می‌گفت صادر کرد.

تماشا کنیم، بخندیم یا بگرییم؟؟؟؟#مجلس_انقلابی pic.twitter.com/gsXXeMJyPc

— موج در تب (@Mojoesm) September 5, 2025

نگاهی به ریشه بی‌ادبی و نادیده‌گرفتن پروتکل‌ها در میان مقامات ایرانی
رفتار برخی از مقامات ایرانی، به‌ویژه نمایندگان مجلس، در انظار عمومی و حتی در محیط‌های رسمی، بارها با انتقادهای جدی روبرو شده است. این رفتارها که گاهی با برهم‌زدن نظم، فریادزدن، یا توهین همراه است، نه تنها با پروتکل‌های دیپلماتیک و رسمی مغایرت دارد، بلکه از دیدگاه افکار عمومی نیز به‌عنوان بی‌ادبی و عدم رعایت شئون شناخته می‌شود. این پدیده، ابعاد گسترده‌ای دارد و نمی‌توان آن را به یک دلیل خاص محدود کرد.

یکی از اصلی‌ترین دلایل این نوع رفتارها، احتمالاً ریشه در نظام انتخابی و ساختار قدرت دارد. بسیاری از این افراد از طریق کانال‌های غیررسمی یا با تکیه بر ارتباطات و نفوذ به قدرت می‌رسند، نه صرفاً از طریق شایسته‌سالاری و رقابت سالم. در چنین شرایطی، پاسخگویی به مردم به یک اولویت ثانویه تبدیل می‌شود و فرد منتخب، خود را ملزم به رعایت اصول اخلاقی و رفتاری نمی‌داند. این حس بی‌نیازی و مصونیت از انتقاد، به تدریج باعث شکل‌گیری رفتارهای آمرانه و غیرحرفه‌ای می‌شود که در تریبون‌های عمومی نمود پیدا می‌کند.

عامل دیگری که در این پدیده نقش دارد، فقدان آموزش‌های لازم و مهارت‌های ارتباطی است. بسیاری از مقامات، پیش از ورود به مناصب رسمی، تجربه کافی در زمینه آداب معاشرت، مذاکره و ارتباطات حرفه‌ای را نداشته‌اند. این کمبود، در لحظات پرفشار و بحث‌های جدی، به پرخاشگری و رفتارهای غیرمنتظره منجر می‌شود. به جای استفاده از منطق و استدلال، برخی از این افراد به تاکتیک‌های رفتاری نادرست روی می‌آورند که ممکن است برای جذب توجه یا سرپوش گذاشتن بر ضعف‌های استدلالی‌شان باشد.

فرهنگ سیاسی موجود نیز در این میان بی‌تأثیر نیست. در فضای سیاسی که اغلب مبتنی بر رقابت‌های حزبی و جناحی شدید است، برخی از نمایندگان برای اثبات وفاداری خود به یک جریان یا جلب توجه بیشتر، از رفتارهای تهاجمی و غیرمحترمانه استفاده می‌کنند. این نوع رفتارها، به جای اینکه مورد مذمت قرار گیرد، گاهی اوقات توسط هم‌جناحی‌ها به‌عنوان شجاعت یا قاطعیت تلقی می‌شود. در نتیجه، این الگوهای رفتاری نادرست تکرار و نهادینه می‌گردد و به یک هنجار در محیط‌های سیاسی تبدیل می‌شود.

در نهایت، عدم وجود یک سیستم نظارتی قوی و سازوکارهای تنبیهی مؤثر نیز به این مشکل دامن می‌زند. در غیاب قوانینی که رفتارهای ناشایست مقامات را با جدیت پیگیری و با آنها برخورد کند، هیچ انگیزه‌ای برای تغییر و اصلاح وجود ندارد. زمانی که یک مقام مسئول بدون هیچ پیامدی به دیگران توهین می‌کند یا اصول اخلاقی را زیر پا می‌گذارد، این رفتار به یک الگوی قابل قبول تبدیل می‌شود. برای حل این مشکل، نیاز به یک تغییر ساختاری است که از بالا تا پایین، فرهنگ احترام، پاسخگویی و رعایت اصول را در تمامی سطوح حکومتی ترویج دهد.

فقدان نظارت و مسئولیت‌پذیری
یکی از مهم‌ترین دلایلی که به این رفتارهای غیرحرفه‌ای و بی‌ادبانه دامن می‌زند، فقدان یک سیستم نظارتی قوی و مستقل است. در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، نهادهای نظارتی و کمیته‌های اخلاق پارلمانی، رفتارهای نمایندگان را زیر نظر دارند و در صورت تخلف، با آن‌ها برخورد می‌کنند. اما در ایران، این سازوکارها یا وجود ندارند یا آن‌قدر ضعیف عمل می‌کنند که عملاً بی‌تأثیر هستند. این شرایط، نوعی مصونیت رفتاری برای مقامات ایجاد می‌کند و آن‌ها را از پیامدهای رفتارهای خود مصون می‌دارد. وقتی یک نماینده می‌داند که بابت فریادزدن یا توهین به یک همکار یا خبرنگار، با هیچ مجازات جدی روبرو نخواهد شد، دلیلی برای اصلاح رفتار خود نمی‌بیند.

نقش رسانه‌ها و افکار عمومی
رسانه‌ها و افکار عمومی نیز در شکل‌گیری و استمرار این پدیده نقش دارند. در برخی موارد، رسانه‌ها به‌جای انتقاد سازنده از این رفتارها، به آن جنبه نمایشی می‌دهند و آن را به یک «خبر» تبدیل می‌کنند. این امر، ناخواسته به برخی از مقامات فرصت می‌دهد تا با رفتارهای تند و تهاجمی، خود را در کانون توجه قرار دهند و به شهرت برسند. این چرخه معیوب، باعث می‌شود که مخاطبان به تماشای این نزاع‌های لفظی عادت کنند و حساسیت خود را نسبت به آن از دست بدهند. این بی‌تفاوتی عمومی، خود به نوعی تأیید ضمنی این رفتارها تلقی می‌شود.

شکاف میان مردم و مسئولین
این نوع رفتارها همچنین نمادی از شکاف عمیق میان مردم و مسئولین است. در بسیاری از کشورها، نمایندگان مردم تلاش می‌کنند تا با رفتارهای حرفه‌ای، خود را به‌عنوان خدمتگزاران جامعه نشان دهند. اما در ایران، برخی از این رفتارها نشان می‌دهد که مقامات خود را در جایگاهی بالاتر از مردم می‌بینند و احساس می‌کنند که نیاز به پاسخگویی یا رعایت آداب عمومی ندارند. این طرز فکر، اعتماد عمومی را از بین می‌برد و رابطه میان دولت و ملت را تضعیف می‌کند. وقتی مردم شاهد رفتارهای نامناسب از سوی کسانی هستند که قرار است نماینده آن‌ها باشند، احساس بی‌احترامی و نادیده‌گرفته‌شدن می‌کنند.

تأثیر بر فرهنگ عمومی
رفتار نامناسب مقامات، تنها به فضای سیاسی محدود نمی‌شود و تأثیر مخربی بر فرهنگ عمومی جامعه دارد. وقتی کودکان و نوجوانان می‌بینند که چهره‌های شناخته‌شده سیاسی در محیط‌های رسمی با هم با بی‌احترامی برخورد می‌کنند، این الگوهای رفتاری را جذب می‌کنند و ممکن است آن را در زندگی روزمره خود تکرار کنند. این پدیده به تدریج به یک نرم اجتماعی تبدیل می‌شود که در آن، احترام، ادب و گفت‌وگوی سازنده جای خود را به پرخاشگری و توهین می‌دهد. برای حل این مشکل، نیاز به یک تغییر فرهنگی است که باید از سوی رهبران و مقامات آغاز شود.