روزنامه «اورشلیم پست»: غرب باید از طرح رضا پهلوی برای «دوران گذار» در ایران حمایت کند

کیهان لندن: در شرایطی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند که بحران‌های شدید داخلی و بین‌المللی جمهوری اسلامی را در آستانه سقوط قرار داده است، آیدین پناهی و سعید قاسمی‌نژاد در یادداشتی که روز ۳۱ اوت (نهم شهریور) در روزنامه «اورشلیم پست» منتشر شد از دولت‌های غربی خواسته‌اند از طرح شاهزاده رضا پهلوی برای «دوران گذار» در ایران حمایت کنند.

در این نوشتار با اشاره به «دفترچه مرحله اضطراری» تأکید شده که این سند بر سه اصلی که پهلوی اساس سیاست خود قرار داده استوار است: تمامیت ارضی ایران، حفاظت از آزادی‌های فردی و برابری همه شهروندان، جدایی دین از حکومت، همراه با به‌ رسمیت‌شناختن حق مردم ایران برای انتخاب آزادانه شکل حکومت‌.

نویسندگان این مقاله، «دفترچه مرحله اضطراری» را که پس از برگزاری همایش «همکاری ملی برای نجات ایران» در مونیخ آلمان (۲۶ ژوئیه) منتشر شد، نقشه‌ی راهی برای بازسازی نهادهای سیاسی و اقتصادی ایران، ایجاد نظم از دل آشوب و به ارمغان آوردن امنیت و شکوفایی دانسته‌اند.

در مقدمه این یادداشت آمده، بیش از چهار دهه است که بقای جمهوری اسلامی در گرو ترساندن و ایجاد رعب و وحشت است. دروغی که جمهوری اسلامی می‌گوید، ساده است: اگر رژیم سقوط کند، ایران دچار هرج‌ و مرج می‌شود، زیرا مخالفان رژیم هیچ طرح یا ظرفیتی برای برقراری نظم ندارند. این افسانه آخرین سنگر آنها بود؛ خطی که در غرب نیز توسط توجیه‌گران و دیپلمات‌هایی تکرار می‌شد که ترجیح می‌دادند با «شیطانی که می‌شناسند» کنار بیایند تا خطر تغییر را بپذیرند.

نویسندگان معتقدند، این استدلال دیگر قابل دفاع نیست. آنها توضیح داده‌اند، در تیرماه جاری، شاهزاده رضا پهلوی از «دفترچه مرحله اضطراری» مرتبط با «پروژه شکوفایی ایران» در «همایش همکاری ملی» رونمایی کرد؛ جایی که ایرانیان از طیف‌های مختلف به دعوت او گرد آمدند. ایرانیان این طرح را با شور و شوقی بی‌نظیر پذیرفتند. از زمان انتشار، دفترچه به یکی از موضوعات اصلی بحث در محافل سیاسی بدل شده است؛ میلیون‌ها نظر در شبکه‌های اجتماعی و هزاران ساعت گفتگوی تلویزیونی ایجاد کرده است. برای نخستین بار پس از ۱۹۷۹، ایرانیان طرحی معتبر، سکولار و قابل اجرا برای گذار دارند و رژیم هم این را می‌داند. به همین دلیل حملات فوری علیه آن آغاز شد.

سازمان مجاهدین خلق، یک فرقه مارکسیست- اسلامی با دستان آلوده به خون ایرانیان و آمریکاییان، پیشتاز این حملات بود. ترول‌های آنها در فضای مجازی عربده کشیدند و یگان‌های سایبری تهران سر و صدا را تقویت کردند. اما پهلوی و «دفترچه مرحله اضطراری‌» همه را رسوا کردند. این دفترچه ثابت می‌کند که ایران راهی واقعی به جلو دارد. مدل سیاسی مخالفان [پهلوی] بر انسداد استوار است و این نقشه آنها را بی‌اعتبار می‌کند.

در ادامه این یادداشت آمده، «دفترچه مرحله اضطراری»، نقشه‌ی راهی برای بازسازی نهادهای سیاسی و اقتصادی ایران، ایجاد نظم از دل آشوب و به ارمغان آوردن شکوفایی و امنیت ارائه می‌دهد. بحران‌های فوری پس از سقوط رژیم را پیش‌بینی کرده و راهکارهایی برای کاهش یا حل آنها پیشنهاد و پایه‌های ایران آزاد و شکوفا را ترسیم می‌کند.

این دفترچه حوزه‌های گوناگونی را پوشش می‌دهد: از گذار سیاسی، چارچوب حقوقی جدید، سیاست خارجی و اصلاحات نظامی و امنیتی گرفته تا مدیریت انرژی و آب، حفظ خدمات اساسی و ثبات اقتصادی و مالی. قانون اساسی جمهوری اسلامی را لغو می‌کند و هر قانونی را که با دموکراسی و حقوق بشر در تضاد باشد باطل می‌سازد.

سه اصلی را که پهلوی اساس سیاست خود قرار داده است تثبیت می‌کند: تمامیت ارضی ایران، حفاظت از آزادی‌های فردی و برابری همه شهروندان، جدایی دین از حکومت، همراه با به‌رسمیت‌شناختن حق مردم ایران در انتخاب آزادانه شکل آینده دموکراسی‌شان.

این دفترچه چارچوبی برای گذار ایجاد می‌کند تا به زمانی رسید که مردم ایران خود درباره آینده‌ی خویش تصمیم بگیرند. نه پادشاهی و نه جمهوری تحمیل نمی‌شود. مردم در همه‌پرسی شکل حکومت آینده را برمی‌گزینند: پلی سکولار از استبداد به انتخاب. ابتدا همه‌پرسی، سپس مجلس مؤسسان و در نهایت تدوین قانون اساسی‌ که به دست نمایندگان منتخب ملت نوشته شده و در همه‌پرسی دوم به تصویب مردم برسد.
ثبات؛ پاشنه آشیلِ سپرِ آشوب رژیم
به همین دلیل است که تهران وحشت‌زده شده است. رژیم همیشه بر آشوب به‌ عنوان سپر خود حساب کرده است. می‌خواست جهان باور کند که بدون ملاها، ایران آتش می‌گیرد. اما «دفترچه مرحله اضطراری» این توهم را می‌زداید. مسیر واقع‌بینانه‌ای برای حفاظت از مرزها و تضمین تداوم خدمات ارائه می‌دهد. فرصت ربودن حکومت را از شبه‌نظامیان و تندروها می‌گیرد. نشان می‌دهد که ایران می‌تواند از دیکتاتوری به دموکراسی گذر کند بدون اینکه فرو بپاشد و کارت ترسی را که رژیم چهار دهه بازی کرده بود از دستش می‌گیرد.

منتقدان مدعی‌اند که آنچه در دفترچه آمده یک طرح تحمیلی است. این دروغ است. این سند در تیرماه با ارائه‌ی یک فرصت زمانی برای دریافت نظرات عمومی منتشر شد. نزدیک به پنج هزار ایرانی تا کنون از طریق وبسایت، پیشنهادهایی مستدل و دقیق برای بهبود آن ارائه داده‌اند. اصلاحات خواهد آمد، اما بنیادها تغییر نخواهند کرد: سکولاریسم غیرقابل مذاکره است. دموکراسی غیرقابل مذاکره است. لغو قانون اساسی اسلامی ۱۹۷۹ غیرقابل مذاکره است. برای نخستین بار، از ایرانیان خواسته می‌شود تا طرح گذار خود را علنی و شفاف شکل دهند.
اهمیت جهانی
این موضوع فراتر از مرزهای ایران اهمیت دارد. اسرائیل با موشک‌های حماس و حزب‌الله و گلوله‌های حوثی‌ها- همه با پول تهران- روبروست. ایالات متحده با رژیمی مواجه است که سربازانش را از لبنان تا عراق کشته است. دهه‌ها استراتژیست‌های غربی از «روز بعد» می‌ترسیدند.

عراق با جنگ فرقه‌ای فرو پاشید. لیبی به جنگ داخلی سقوط کرد. سوریه در جنگ داخلی ظاهراً دائمی گرفتار شد. وسعت ایران، موقعیت حیاتی و نفوذ منطقه‌ای‌اش به این معناست که فروپاشی مدیریت‌نشده خطراتی حتی بزرگتر از عراق، لیبی یا سوریه دارد. رژیم از این ترس تغذیه کرده. اما پهلوی و تیم وی با طرح خود به این هراس پایان می‌دهند. او وعده بهشت نمی‌دهد. ولی نوید نظم و شکوفایی می‌دهد.

شاهزاده رضا پهلوی همواره صریح بوده است. او برای بازگرداندن انتخاب مبارزه می‌کند و بطور منحصر به‌ فرد قادر به انجام این کار است زیرا نامش در میان نسل‌ها شناخته‌شده است آنهم در حالی‌ که برنامه‌ی او آگاهانه از جناح‌گرایی پرهیز می‌کند. او تنها شخصیتی است که پیوسته خواستار ائتلاف و همگرایی بوده، نه حکومت جناحی. او به‌ روشنی اعلام کرده است که آینده ایران، چه مشروطه پادشاهی و چه جمهوری، تصمیم او نیست؛ این تصمیم مردم است در یک همه‌پرسی آزاد.

او می‌خواهد سازنده ائتلافی برای همه ایرانیان باشد. به همین دلیل است که «دفترچه مرحله اضطراری» برای رژیم خطرناک است. این دفترچه به یک جناح تعلق ندارد. متعلق به هر شهروندی است که ایرانی آزاد از روحانیون و استبداد می‌خواهد.
زمان اقدام غرب است
در بخش پایانی این مقاله آمده، برای غرب، اکنون زمان اقدام است. رژیم در ضعیف‌ترین وضعیت خود قرار دارد. رضا پهلوی اعتماد مردم را دارد، نامی شناخته‌شده در داخل و خارج است، حمایت گروه‌های مختلف سیاسی ایرانی از پادشاهیخواه تا جمهوریخواه، از چپ تا راست، از لیبرال تا محافظه‌کار را دارد، و همچنین یک طرح و تیمی برای اجرای آن.

میلیون‌ها ایرانی خواهان تغییرند، اما ترس از خشونت رژیم و نگرانی از هرج‌ و مرج پس از سقوط رژیم، آنان را ساکت نگه داشته است. پهلوی و تیم او با ارائه این طرح نگرانی دوم را کاهش داده‌اند. اکنون زمان آن است که غرب نگرانی نخست را برطرف کند و به مردم ایران نشان دهد که وقتی به خیابان می‌آیند، تنها نخواهند ماند. جمهوری اسلامی در آستانه فروپاشی است، اما نیاز به یک فشار دارد تا به زباله‌دان تاریخ سقوط کند. فروپاشی اقتصادی، انزوای بین‌المللی و سرخوردگی عمومی ادامه بقای آن را غیرممکن ساخته است.

تنها پرسش این است که سقوط آن، نو شدن می‌آورد یا ویرانی. پهلوی و تیم او نو شدن را تضمین می‌کنند. غرب باید آن را به رسمیت شناخته و حمایت کند؛ چرا که نخستین نقشه راه ایرانی طراحی‌شده با حمایت و مشارکت گسترده مردمی است.