ببینید: پاسخ جمهوری اسلامی به مارتیک خواننده ساکن آمریکا: بازگشت آزاد است!

پاسخ جمهوری اسلامی به مارتیک خواننده ساکن آمریکا: بازگشت آزاد است! pic.twitter.com/RF7uEE9Crb

— Iranian UK (@IranianUk) August 28, 2025

فناوری و گسترش رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در آگاهی‌بخشی ایفا کرده‌اند. امروز دیگر مثل گذشته نیست که رژیم بتواند به راحتی بر جریان اطلاعات کنترل داشته باشد. ویدئوها، عکس‌ها و گزارش‌های لحظه به لحظه از اعتراضات، دستگیری‌ها، و وضعیت زندگی مردم در داخل، به سرعت در فضای مجازی منتشر می‌شود. این اطلاعات دست اول، که اغلب توسط خود مردم تهیه شده، دروغ‌های رسانه‌های حکومتی را بی‌اعتبار می‌کند. ایرانیان خارج از کشور با مشاهده این واقعیت‌ها، دیگر نیازی به شنیدن حرف‌های مقامات دولتی ندارند، زیرا واقعیت را با چشم خود می‌بینند.

علاوه بر این، بی‌اعتمادی نسل‌های جوان ایرانی در خارج از کشور به وعده‌های رژیم، عمیق‌تر و ریشه‌دارتر است. این نسل‌ها که در محیط‌های آزاد بزرگ شده‌اند، با مفاهیمی چون دموکراسی، حقوق فردی، و آزادی‌های اجتماعی آشنایی دارند. آن‌ها رژیم را نه به عنوان یک دولت مشروع، بلکه به عنوان سیستمی می‌بینند که هویت و ارزش‌های آن‌ها را نادیده می‌گیرد. برای این نسل، بازگشت به ایران به معنای دست کشیدن از سبک زندگی و ارزش‌هایی است که به آن‌ها باور دارند. از این رو، تلاش‌های رژیم برای جذب این نسل‌ها بی‌نتیجه است، چرا که آن‌ها به دنبال کشوری هستند که بتوانند در آن خود واقعی‌شان باشند.

تاریخچه رفتار رژیم با مخالفان و منتقدان نیز عاملی مهم در عدم اعتماد است. حکومت در طول چهار دهه گذشته نشان داده که هیچ‌گونه انتقادی را برنمی‌تابد و با شدیدترین روش‌ها با مخالفان برخورد می‌کند. چهره‌های سرشناس و فعالانی که با وعده‌های رژیم به ایران بازگشته‌اند، بلافاصله مورد بازجویی و فشار قرار گرفته‌اند. این رفتارها یک پیام روشن برای همه دارد: «اگر به ایران بازگردید، باید کاملاً تسلیم سیستم شوید، در غیر این صورت با عواقب سنگینی روبرو خواهید شد.» ایرانیان خارج از کشور با درک این واقعیت، ترجیح می‌دهند در جایی بمانند که بتوانند آزادانه و بدون ترس از عواقب، از حکومت انتقاد کنند.

در نهایت، می‌توان گفت که بی‌اعتمادی ایرانیان خارج از کشور به رژیم، نه یک تصمیم احساسی، بلکه نتیجه یک تحلیل منطقی و مشاهده دقیق واقعیت‌هاست. آن‌ها به خوبی درک کرده‌اند که رژیم با وعده‌های دروغین به دنبال سوءاستفاده از سرمایه‌های انسانی و مالی آن‌هاست. این آگاهی جمعی، که از طریق تجربیات تلخ، دسترسی به اطلاعات مستقل و ارتباطات قوی در فضای مجازی تقویت شده، سد محکمی در برابر تلاش‌های بی‌ثمر رژیم برای جذب ایرانیان خارج از کشور ساخته است. به همین دلیل، امروز دیگر کمتر کسی حاضر است آینده خود را با تکیه بر دروغ‌های حکومتی به خطر بیندازد.

برای شفاف‌تر شدن موضوع، به چند مثال عینی اشاره می‌کنیم که نشان می‌دهد چرا ایرانیان خارج از کشور به وعده‌های رژیم اعتماد نمی‌کنند:

مورد اول (وعده امنیت): فرض کنید فردی به نام «علی» که سال‌ها در آلمان زندگی کرده و در رسانه‌های اجتماعی فعالیت‌های ضد حکومتی داشته، تصمیم می‌گیرد با تکیه بر وعده‌های مقامات مبنی بر "امنیت کامل برای بازگشت"، به ایران برگردد. به محض ورود به فرودگاه، مأموران امنیتی او را بازداشت کرده و به بازداشتگاه منتقل می‌کنند. علی پس از ماه‌ها بازجویی و زندان، به جرم "تبلیغ علیه نظام" و "اقدام علیه امنیت ملی" به حبس طولانی‌مدت محکوم می‌شود. این داستان‌ها بارها و بارها تکرار شده و در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود، که همین امر، بی‌اعتمادی را عمیق‌تر می‌کند.

مورد دوم (وعده اقتصادی): «مریم»، یک مهندس نرم‌افزار ماهر در کانادا، با این تصور که می‌تواند به پیشرفت کشورش کمک کند، به ایران بازمی‌گردد. او در مصاحبه‌های تلویزیونی رژیم، وضعیت اقتصادی را درخشان می‌بیند، اما به محض ورود، با تورم سرسام‌آور، حقوق‌های ناچیز، و فساد گسترده در ادارات دولتی روبرو می‌شود. مریم نمی‌تواند شغل مناسبی پیدا کند و درآمدش کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد. او متوجه می‌شود که آمار و ارقامی که رژیم اعلام کرده بود، کاملاً غیرواقعی است.

مورد سوم (وعده آزادی): «سارا»، یک دانشجوی هنر در فرانسه، که به دنبال ساخت فیلم‌های مستقل در کشورش بود، با شنیدن حرف‌های مقامات درباره "فضای باز فرهنگی" به ایران برمی‌گردد. او پس از شروع کار، با سانسور شدید، محدودیت‌های فراوان و دخالت نهادهای امنیتی در پروژه‌هایش روبرو می‌شود. به او گفته می‌شود که باید از خطوط قرمز عبور نکند، که این مسئله، آزادی خلاقانه او را کاملاً از بین می‌برد. سارا در نهایت مجبور می‌شود پروژه خود را نیمه‌کاره رها کرده و به فرانسه بازگردد.

این مثال‌ها، تنها بخش کوچکی از واقعیت‌هایی است که ایرانیان خارج از کشور هر روز می‌بینند یا می‌شنوند و به همین دلیل، دیگر به حرف‌های رژیم اعتماد نمی‌کنند.