مذاکره و جنگ در تکوپاتک جلیلی و عراقچی؛ «گوسالهپرستی» یا معجزه «عصای موسی»؟
+15
رأی دهید
-4
تشبیه مذاکره با آمریکا به «گوسالهپرستی»؛ حمله اصولگرایان به اظهارات جلیلیبی بی سی: مهرزاد فتوحی
اظهارات اخیر سعید جلیلی، از اصولگرایان تندرو در ایران، مبنی بر مترادف دانستن مذاکره با آمریکا و اروپا با «گوساله پرستی» واکنشهای بسیاری داشته و با موجی از انتقادهای اصولگرایان روبرو شده است. اظهارات آقای جلیلی که همزمان با تغییراتی در شورای عالی امنیت ملی در ایران است، به عنوان تازهترین نشانه از ابعاد اختلافات بین جناحهای سیاسی و نگرانیها نسبت به احتمال مذاکره با آمریکا ارزیابی شده است.
آقای جلیلی، ساعاتی پس از انتصاب علی لاریجانی به سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی در یک جلسه سخنرانی در تهران با طرح یک روایت دینی درباره حضرت موسی و قوم بنیاسرائیل موضوع مذاکره ایران با اروپا و آمریکا را با «گوسالهپرستی» مترادف خواند.
او این بخش از سخنرانیاش را در شبکه ایکس هم منتشر کرد: «خداوند برای بنیاسرائیل پیامبری فرستاد تا آنها را از ظلم فرعون برهاند اما آنها پس از پیروزی بر فرعون، وقتی ۴۰ روز پیامبرشان به کوه طور رفت، گوسالهپرست شدند؛ عدهای نیز امروز پس از اینکه دشمن در وسط مذاکره به ما حمله کرد و ملت ایران پیروز شد، مجددا دم از مذاکره میزنند!»
یک روز پس از آن و با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران، علی لاریجانی به عنوان نماینده علی خامنهای در شورای عالی امنیت ملی ایران منصوب شد. سعید جلیلی دیگر نماینده آقای خامنهای در شورای عالی امنیت ملی ایران است که از سال ۱۳۸۷ به این سمت منصوب شده است.
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، در شماره روز پنجشنبه ۱۶ مرداد ماه از آقای جلیلی انتقاد کرد و نوشت: «تمثیل گوساله سامری و آغل شدن ایران و شبیه به آن نه لحن مناسب است و نه مناسبتی با رفتار فرضاً طرفداران مذاکره دارد. فضای مجازی را به هم میریزد و مقدمهای میشود برای رفتارهای ضدانسجام بعدی.»
پیشتر خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، هم به تندی به این سخنان آقای جلیلی واکنش نشان داد و نوشت: «به جز حلقهای از طرفداران ایشان که برایشان 'هرچه آن خسرو کند شیرین بود!' مصداق دارد، باقی مخاطبان، از انقلابی گرفته تا دیگران به ایشان انتقاد کردهاند.»
تسنیم این «انتقادهای فراوان» را به حق دانست.
در مطلب تسنیم آمده: «جناب جلیلی وقتی چنین تشبیهی را به کار میبرد قاعدتاً باید توضیح دهد که وجوه این تشبیه کدامند؟ مشبه و مشبهبه چیست؟ وجه شبه آنها کجاست؟ موسی کیست؟ گوسالهپرستی دقیقاً اینجا مصداق چیست؟ سامری کدام است؟چه کسی به کوه طور رفته؟»
خبرگزاری تسنیم در این مطلب که عنوانش «دوستانه با جناب جلیلی» بود، به او توصیه کرد که «کفش رادیکالگویی را از پای سیاست» درآورد.
برخی واکنش تند سعید جلیلی را ناشی از نگرانی شدید او از تغییر رویکرد سیاست خارجی در ایران ارزیابی کردنددر مقابل انتقادها، سایت رجانیوز که مدیرمسئول آن میثم نیلی برادر داماد ابراهیم رئیسی است، از سعید جلیلی و اظهارات او دفاع کرد. در یادداشت این سایت موضوع «مذاکره با آمریکا» یک «بت واره بزرگ» توصیف شده و آمده که « دکتر جلیلی با تمثیل "گوساله سامری" دقیقا به قلب این بتخانه شلیک کرد.»
در این یادداشت آمده: «این تمثیل از آن جهت ویرانگر بود که دقیقاً نقطه حساس و محل شکست گفتمانی آنها را هدف گرفت و مردم پیروز را از اطاعت دوباره از سامریها بر حذر داشت.»
به نظر سایت رجانیوز، زنده نگه داشتن «بت مذاکره»، نقطه مشترک «اصلاحطلبان تندرو» تا «بخشی از اصولگرایان» است.
سعید برزین، تحلیلگر سیاسی، در برنامه شصت دقیقه بیبیسی فارسی دلیل «زبان تند» آقای جلیلی را نگرانی او و اصولگرایان تندرو از احتمال و امکان تغییر در سیاست خارجی ایران ارزیابی کرد.
واکنش یوسف پزشکیان، پسر رئیس جمهور ایران به سعید جلیلی: «تصمیم درباره مذاکره متولی دارد»مقایسه به پناهگاه رفتن خامنهای با «کوه طور رفتن موسی»
در میان واکنشها به این مثال آقای جلیلی، برخی هم اینطور برداشت کردند که منظور از غیبت حضرت موسی و رفتن او به کوه طور، کنایه به غیبت آیتالله خامنهای طی جنگ ۱۲ روزه است و به آن واکنش نشان دادند.
محمود رضوی، مشاور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در شبکه ایکس نوشت: «نمیدانم چرا میخواهند در اذهان تثبیت کنند موسی در دسترس نیست و به کوه طور رفته! اما موسی نهتنها به میان مردم آمد، بلکه هر روز در تصمیمگیریها، جلسات و پشت بلندگو بود. مردم هم در روزهای جنگ نشان دادند که تمامقد پشت موسی هستند و قوم بنیاسرائیل نیستند که با بیخبری گوسالهپرست بشوند!»
روزنامه خراسان هم در مطلبی به این مثال آقای جلیلی پرداخت و نوشت: «این نوع بیان و تمثیل از زبان آقای جلیلی، نهتنها بیانصافی، بلکه ناسپاسی آشکاری نسبت به فداکاری جمعی یک ملت است.»
خراسان در ادامه مطلب خود آورده است: «چرا فکر میکنید رهبری غایب است؟»
سعید آجورلو، روزنامهنگار اصولگرا، هم در واکنش به مثال آقای جلیلی نوشت: «هم موسی هست و هم ملت گوسالهپرست نشدند.»
حسامالدین آشنا، مشاور رییس جمهور در دوران حسن روحانی، هم در شبکه ایکس نوشت: «خود را موسی نپندارید تا مجبور نشوید دنبال سامری بگردید.»
یاشار سلطانی، روزنامهنگار در شبکه ایکس سعید جلیلی را «فریبکار» خوانداز«نخودی تمامعیار» خواندن سعید تا یادآوری«آغل» وحید جلیلی
محمد مهاجری، روزنامهنگار اصولگرا و عضو هیئت سردبیری خبرآنلاین، در شبکه ایکس سعید جلیلی را یک «نخودی تمام عیار» خواند و نوشت: «وقتی می گویند فلانی نخودی است یعنی بیاهمیت و ول معطل و بخصوص سرکار است. به کسانی که این روزها در باره نقش آقای سعیدجلیلی نگرانند عرض می کنم او از مدتها پیش یک نخودی تمام عیار است و جز سخنرانیهای بیهوده و توییتهای مضحک، کار دیگری نمیکند. در شعام [شورای عالی امنیت ملی] هم تحویلش نمیگیرند.»
او همچنین به شدت از جبهه پایداری انتقاد کرد و نوشت: «در طول۲۵۰۰ سال گذشته بیخاصیت تر از جبهه پایداری، هیچ حزبی وجود نداشته. همچنین در ۲۵۰۰سال گذشته هیچ دبیرکل حزبی بیخاصیت تر از صادق محصولی وجود نداشته است.»
جبهه پایداری انقلاب اسلامی مهمترین گروه سیاسی حامی سعید جلیلی بوده است.
محمد مهاجری، فعال رسانهای اصولگرا در شبکه ایکس آقای جلیلی را «نخودی تمام عیار» دانستبرخی هم سخنان حدود چهل روز پیش وحید جلیلی، برادر سعید جلیلی، را یادآوری کردند و از ادبیات هر دو آنها انتقاد کردند.
محسن برهانی، وکیل دادگستری و حقوقدان، نوشت: «استفاده واژگانی برادر کوچکتر از آغل و برادر بزرگتر از گوساله نشان داد که چه بلای سهمگینی را در انتخابات سال گذشته از سر ایران دفع کردیم.»
خبرآنلاین هم در شبکه ایکس نوشت: «در روزهایی که همه از وطن میگفتند، وحید جلیلی کلیدواژه آغل را به دایره واژگان سیاسی افزود. برادر بزرگتر هم عقب نماند و باورمندان مذاکره را به گوسالهپرستهای بنیاسرائیل تشبیه کرد و اینچنین پای گوساله هم وسط کشیده شد! گویا این یک شراکت خانوادگی است؛ جملهسازی اخوان جلیلی.»
همزمان با برقراری آتشبس، وحید جلیلی، از چهرههای جبهه پایداری در برنامهای در شبکه افق صدا و سیما در انتقاد از آنچه که «فضای ناسیونالیستی و غلبه ملیگرایی» خواند، گفته بود: «برخی میخواهند به اسم همبستگی ملی و وحدت ملی فقط از وطن بگوییم و اسم خدا و پیغمبر را نیاوریم و میگویند همه باشند. در حالی که ماهیت و وجود ما از هویت ما جدا نیست و کشور، با هویت آن تعریف میشود. همبستگی ملت ما بر گِرد معرفت ما و معنویت ماست. وطن برای ما صرفاً یک مفهوم جغرافیایی نیست. یک مفهوم تاریخی است. بعضیها میخواهند وطن را به آغل تبدیل کنند.»
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران در دولت حسن روحانی، که از فعالان ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان بود، در یادداشتی در تلگرام خود نوشت: «خطاب به برادری که معتقد به گوساله پرستی قوم پس از غلبه بر فرعون شدهاند عرض میکنم؛ اگر اعجاز موسایی دارید، عصایتان را بر زمین بزنید و اگر نه، در این شرایط حساس به رفتار هارون تاسی کنید و در میان جامعه اختلاف ایجاد نکنید!»
او به آقای جلیلی توصیه کرد: «تصمیمات مهم، مثل مذاکره در کشور در زنجیرهای اتخاذ میشود که جنابعالی هم حلقهای از آن زنجیره هستید، مخالفتها را در همان جا بیان کنید، به خیر نزدیکتر است.»
دعوا بر سر مذاکره با آمریکا و اروپا در حالی در لایههای مختلف سیاسی در ایران جریان دارد که سایه جنگ همچنان بر سر مردم است و شهروندان ایرانی با نگرانی و در رکود هر چه بیشتر فعالیتهای اقتصادی، با وحشت نگران تکرار روزهای سخت جنگ ۱۲ روزه هستند.
اظهارات اخیر سعید جلیلی، از اصولگرایان تندرو در ایران، مبنی بر مترادف دانستن مذاکره با آمریکا و اروپا با «گوساله پرستی» واکنشهای بسیاری داشته و با موجی از انتقادهای اصولگرایان روبرو شده است. اظهارات آقای جلیلی که همزمان با تغییراتی در شورای عالی امنیت ملی در ایران است، به عنوان تازهترین نشانه از ابعاد اختلافات بین جناحهای سیاسی و نگرانیها نسبت به احتمال مذاکره با آمریکا ارزیابی شده است.
آقای جلیلی، ساعاتی پس از انتصاب علی لاریجانی به سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی در یک جلسه سخنرانی در تهران با طرح یک روایت دینی درباره حضرت موسی و قوم بنیاسرائیل موضوع مذاکره ایران با اروپا و آمریکا را با «گوسالهپرستی» مترادف خواند.
او این بخش از سخنرانیاش را در شبکه ایکس هم منتشر کرد: «خداوند برای بنیاسرائیل پیامبری فرستاد تا آنها را از ظلم فرعون برهاند اما آنها پس از پیروزی بر فرعون، وقتی ۴۰ روز پیامبرشان به کوه طور رفت، گوسالهپرست شدند؛ عدهای نیز امروز پس از اینکه دشمن در وسط مذاکره به ما حمله کرد و ملت ایران پیروز شد، مجددا دم از مذاکره میزنند!»
یک روز پس از آن و با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران، علی لاریجانی به عنوان نماینده علی خامنهای در شورای عالی امنیت ملی ایران منصوب شد. سعید جلیلی دیگر نماینده آقای خامنهای در شورای عالی امنیت ملی ایران است که از سال ۱۳۸۷ به این سمت منصوب شده است.
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران، در شماره روز پنجشنبه ۱۶ مرداد ماه از آقای جلیلی انتقاد کرد و نوشت: «تمثیل گوساله سامری و آغل شدن ایران و شبیه به آن نه لحن مناسب است و نه مناسبتی با رفتار فرضاً طرفداران مذاکره دارد. فضای مجازی را به هم میریزد و مقدمهای میشود برای رفتارهای ضدانسجام بعدی.»
پیشتر خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، هم به تندی به این سخنان آقای جلیلی واکنش نشان داد و نوشت: «به جز حلقهای از طرفداران ایشان که برایشان 'هرچه آن خسرو کند شیرین بود!' مصداق دارد، باقی مخاطبان، از انقلابی گرفته تا دیگران به ایشان انتقاد کردهاند.»
تسنیم این «انتقادهای فراوان» را به حق دانست.
در مطلب تسنیم آمده: «جناب جلیلی وقتی چنین تشبیهی را به کار میبرد قاعدتاً باید توضیح دهد که وجوه این تشبیه کدامند؟ مشبه و مشبهبه چیست؟ وجه شبه آنها کجاست؟ موسی کیست؟ گوسالهپرستی دقیقاً اینجا مصداق چیست؟ سامری کدام است؟چه کسی به کوه طور رفته؟»
خبرگزاری تسنیم در این مطلب که عنوانش «دوستانه با جناب جلیلی» بود، به او توصیه کرد که «کفش رادیکالگویی را از پای سیاست» درآورد.
برخی واکنش تند سعید جلیلی را ناشی از نگرانی شدید او از تغییر رویکرد سیاست خارجی در ایران ارزیابی کردنددر مقابل انتقادها، سایت رجانیوز که مدیرمسئول آن میثم نیلی برادر داماد ابراهیم رئیسی است، از سعید جلیلی و اظهارات او دفاع کرد. در یادداشت این سایت موضوع «مذاکره با آمریکا» یک «بت واره بزرگ» توصیف شده و آمده که « دکتر جلیلی با تمثیل "گوساله سامری" دقیقا به قلب این بتخانه شلیک کرد.»در این یادداشت آمده: «این تمثیل از آن جهت ویرانگر بود که دقیقاً نقطه حساس و محل شکست گفتمانی آنها را هدف گرفت و مردم پیروز را از اطاعت دوباره از سامریها بر حذر داشت.»
به نظر سایت رجانیوز، زنده نگه داشتن «بت مذاکره»، نقطه مشترک «اصلاحطلبان تندرو» تا «بخشی از اصولگرایان» است.
سعید برزین، تحلیلگر سیاسی، در برنامه شصت دقیقه بیبیسی فارسی دلیل «زبان تند» آقای جلیلی را نگرانی او و اصولگرایان تندرو از احتمال و امکان تغییر در سیاست خارجی ایران ارزیابی کرد.
واکنش یوسف پزشکیان، پسر رئیس جمهور ایران به سعید جلیلی: «تصمیم درباره مذاکره متولی دارد»مقایسه به پناهگاه رفتن خامنهای با «کوه طور رفتن موسی»در میان واکنشها به این مثال آقای جلیلی، برخی هم اینطور برداشت کردند که منظور از غیبت حضرت موسی و رفتن او به کوه طور، کنایه به غیبت آیتالله خامنهای طی جنگ ۱۲ روزه است و به آن واکنش نشان دادند.
محمود رضوی، مشاور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در شبکه ایکس نوشت: «نمیدانم چرا میخواهند در اذهان تثبیت کنند موسی در دسترس نیست و به کوه طور رفته! اما موسی نهتنها به میان مردم آمد، بلکه هر روز در تصمیمگیریها، جلسات و پشت بلندگو بود. مردم هم در روزهای جنگ نشان دادند که تمامقد پشت موسی هستند و قوم بنیاسرائیل نیستند که با بیخبری گوسالهپرست بشوند!»
روزنامه خراسان هم در مطلبی به این مثال آقای جلیلی پرداخت و نوشت: «این نوع بیان و تمثیل از زبان آقای جلیلی، نهتنها بیانصافی، بلکه ناسپاسی آشکاری نسبت به فداکاری جمعی یک ملت است.»
خراسان در ادامه مطلب خود آورده است: «چرا فکر میکنید رهبری غایب است؟»
سعید آجورلو، روزنامهنگار اصولگرا، هم در واکنش به مثال آقای جلیلی نوشت: «هم موسی هست و هم ملت گوسالهپرست نشدند.»
حسامالدین آشنا، مشاور رییس جمهور در دوران حسن روحانی، هم در شبکه ایکس نوشت: «خود را موسی نپندارید تا مجبور نشوید دنبال سامری بگردید.»
یاشار سلطانی، روزنامهنگار در شبکه ایکس سعید جلیلی را «فریبکار» خوانداز«نخودی تمامعیار» خواندن سعید تا یادآوری«آغل» وحید جلیلیمحمد مهاجری، روزنامهنگار اصولگرا و عضو هیئت سردبیری خبرآنلاین، در شبکه ایکس سعید جلیلی را یک «نخودی تمام عیار» خواند و نوشت: «وقتی می گویند فلانی نخودی است یعنی بیاهمیت و ول معطل و بخصوص سرکار است. به کسانی که این روزها در باره نقش آقای سعیدجلیلی نگرانند عرض می کنم او از مدتها پیش یک نخودی تمام عیار است و جز سخنرانیهای بیهوده و توییتهای مضحک، کار دیگری نمیکند. در شعام [شورای عالی امنیت ملی] هم تحویلش نمیگیرند.»
او همچنین به شدت از جبهه پایداری انتقاد کرد و نوشت: «در طول۲۵۰۰ سال گذشته بیخاصیت تر از جبهه پایداری، هیچ حزبی وجود نداشته. همچنین در ۲۵۰۰سال گذشته هیچ دبیرکل حزبی بیخاصیت تر از صادق محصولی وجود نداشته است.»
جبهه پایداری انقلاب اسلامی مهمترین گروه سیاسی حامی سعید جلیلی بوده است.
محمد مهاجری، فعال رسانهای اصولگرا در شبکه ایکس آقای جلیلی را «نخودی تمام عیار» دانستبرخی هم سخنان حدود چهل روز پیش وحید جلیلی، برادر سعید جلیلی، را یادآوری کردند و از ادبیات هر دو آنها انتقاد کردند.محسن برهانی، وکیل دادگستری و حقوقدان، نوشت: «استفاده واژگانی برادر کوچکتر از آغل و برادر بزرگتر از گوساله نشان داد که چه بلای سهمگینی را در انتخابات سال گذشته از سر ایران دفع کردیم.»
خبرآنلاین هم در شبکه ایکس نوشت: «در روزهایی که همه از وطن میگفتند، وحید جلیلی کلیدواژه آغل را به دایره واژگان سیاسی افزود. برادر بزرگتر هم عقب نماند و باورمندان مذاکره را به گوسالهپرستهای بنیاسرائیل تشبیه کرد و اینچنین پای گوساله هم وسط کشیده شد! گویا این یک شراکت خانوادگی است؛ جملهسازی اخوان جلیلی.»
همزمان با برقراری آتشبس، وحید جلیلی، از چهرههای جبهه پایداری در برنامهای در شبکه افق صدا و سیما در انتقاد از آنچه که «فضای ناسیونالیستی و غلبه ملیگرایی» خواند، گفته بود: «برخی میخواهند به اسم همبستگی ملی و وحدت ملی فقط از وطن بگوییم و اسم خدا و پیغمبر را نیاوریم و میگویند همه باشند. در حالی که ماهیت و وجود ما از هویت ما جدا نیست و کشور، با هویت آن تعریف میشود. همبستگی ملت ما بر گِرد معرفت ما و معنویت ماست. وطن برای ما صرفاً یک مفهوم جغرافیایی نیست. یک مفهوم تاریخی است. بعضیها میخواهند وطن را به آغل تبدیل کنند.»
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران در دولت حسن روحانی، که از فعالان ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان بود، در یادداشتی در تلگرام خود نوشت: «خطاب به برادری که معتقد به گوساله پرستی قوم پس از غلبه بر فرعون شدهاند عرض میکنم؛ اگر اعجاز موسایی دارید، عصایتان را بر زمین بزنید و اگر نه، در این شرایط حساس به رفتار هارون تاسی کنید و در میان جامعه اختلاف ایجاد نکنید!»
او به آقای جلیلی توصیه کرد: «تصمیمات مهم، مثل مذاکره در کشور در زنجیرهای اتخاذ میشود که جنابعالی هم حلقهای از آن زنجیره هستید، مخالفتها را در همان جا بیان کنید، به خیر نزدیکتر است.»
دعوا بر سر مذاکره با آمریکا و اروپا در حالی در لایههای مختلف سیاسی در ایران جریان دارد که سایه جنگ همچنان بر سر مردم است و شهروندان ایرانی با نگرانی و در رکود هر چه بیشتر فعالیتهای اقتصادی، با وحشت نگران تکرار روزهای سخت جنگ ۱۲ روزه هستند.