پیشنهاد جنجالی صالحی امیری؛ تعطیلات رویایی مردم با بودجه دولتی در راه است؟

صالحی امیری، وزیر گردشگری گفت: طرحی داریم که طبق آن یک هفته را در تابستان امسال تعطیل کنیم تا مردم با کمک‌هزینه دولت به سفر بروند. این طرح برای حرکت قطار گردشگری است و اول باید در دولت تصویب شود.

نقدی بر پیشنهاد "تعطیلات تابستانی با کمک هزینه دولت"

پیشنهاد اخیر صالحی امیری، وزیر گردشگری، مبنی بر تعطیلی یک هفته‌ای تابستان با کمک هزینه دولتی برای ترویج گردشگری، هرچند در ظاهر جذاب به نظر می‌رسد، اما با نگاهی دقیق‌تر، سرشار از ابهامات، تناقضات و ضعف‌های بنیادین است که در ادامه به نقد بر آن می‌پردازیم:

۱. بار مالی غیرمنطقی بر بودجه کشور
اولین و مهمترین نقد، بار مالی سرسام‌آور این طرح است. در شرایطی که اقتصاد کشور با چالش‌های جدی نظیر تورم لجام‌گسیخته، کسری بودجه مزمن و تحریم‌های کمرشکن دست و پنجه نرم می‌کند، چگونه می‌توان به تعطیلی یک هفته‌ای با پرداخت کمک هزینه دولتی برای سفر ده‌ها میلیون نفر فکر کرد؟ این اقدام نه تنها فاقد هرگونه توجیه اقتصادی است، بلکه می‌تواند فشار مضاعفی بر خزانه دولت وارد کند و به تشدید بحران‌های اقتصادی موجود دامن بزند. آیا دولت در شرایط کنونی، اولویت‌های مهم‌تری برای تخصیص منابع ندارد؟

۲. بی‌عدالتی و تبعیض آشکار در توزیع منابع
این طرح به وضوح منجر به بی‌عدالتی و تبعیض خواهد شد. مشخص نیست که این کمک هزینه چگونه و به چه کسانی پرداخت خواهد شد. آیا شامل حال همه مردم می‌شود؟ یا صرفاً به قشر خاصی اختصاص می‌یابد؟ در هر صورت، این ایده به معنای تزریق پول به بخش خاصی از جامعه در حالی است که بسیاری از اقشار کم درآمد و آسیب‌پذیر جامعه حتی توان تأمین مایحتاج اولیه زندگی خود را ندارند. اینگونه طرح‌ها، به جای حل مشکلات، صرفاً فاصله‌ی طبقاتی را عمیق‌تر کرده و احساس نابرابری را در جامعه تشدید می‌کند.

۳. بی‌توجهی به وضعیت تولید و کسب‌وکارهای خرد
تعطیلی یک هفته‌ای سراسری، بدون در نظر گرفتن پیامدهای آن بر بخش تولید و کسب‌وکارهای خرد، یک فاجعه اقتصادی است. بسیاری از صنایع و مشاغل، به خصوص کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، به صورت روزانه امرار معاش می‌کنند و یک هفته تعطیلی اجباری می‌تواند آن‌ها را با زیان‌های جبران‌ناپذیری مواجه سازد. آیا وزیر گردشگری به این نکته فکر کرده است که بسیاری از مردم برای امرار معاش نیاز به کار و فعالیت روزانه دارند، نه تعطیلات اجباری؟ این طرح نشان‌دهنده عدم درک صحیح از واقعیت‌های اقتصادی جامعه است.

۴. فقدان زیرساخت‌های لازم برای حجم عظیم گردشگر
حتی اگر فرض کنیم این طرح از نظر مالی قابل اجرا باشد، آیا زیرساخت‌های گردشگری کشور توانایی میزبانی از این حجم عظیم مسافر را در یک بازه زمانی کوتاه دارد؟ جاده‌ها، اقامتگاه‌ها، امکانات بهداشتی و درمانی، و حتی سیستم حمل و نقل عمومی کشور، در حال حاضر نیز در ایام اوج سفر با مشکل مواجه هستند. تعطیلی سراسری و سرازیر شدن مردم به مقاصد گردشگری، نه تنها تجربه ناخوشایندی برای خود مسافران رقم خواهد زد، بلکه می‌تواند به تخریب محیط زیست و فرسودگی زیرساخت‌ها نیز منجر شود.

۵. ابهام در اهداف و نتایج طرح
هدف اصلی این طرح، "حرکت قطار گردشگری" عنوان شده است، اما این جمله بسیار کلی و مبهم است. آیا این طرح واقعاً منجر به توسعه پایدار گردشگری می‌شود؟ یا صرفاً یک تزریق مصنوعی و موقتی به این صنعت خواهد بود؟ توسعه گردشگری نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، بهبود زیرساخت‌ها، آموزش نیروی انسانی، و بازاریابی هدفمند است، نه یک تعطیلی موقتی و پرداخت کمک هزینه. این طرح بیشتر شبیه یک مُسَکن موقت است تا یک راهکار درمانی.

۶. عدم شفافیت در فرآیند اجرا و نظارت
صالحی امیری اشاره کرده که این طرح "اول باید در دولت تصویب شود"، اما هیچگونه شفافیتی در خصوص جزئیات اجرایی، نحوه انتخاب و توزیع کمک هزینه، و مکانیزم نظارت بر هزینه‌کرد آن ارائه نشده است. این عدم شفافیت، زمینه را برای فساد و سوءاستفاده‌های احتمالی فراهم می‌کند. در شرایطی که اعتماد عمومی به دولت و مسئولین در سطح پایینی قرار دارد، ارائه چنین طرح‌های مبهمی تنها به تشدید بی‌اعتمادی منجر خواهد شد.

 

پیشنهاد جنجالی صالحی امیری؛ تعطیلات رویایی مردم با بودجه دولتی در راه است؟ pic.twitter.com/ZaE9pJENol

— Iranian UK (@IranianUk) July 26, 2025

۷. نشانه‌ای از بی‌برنامگی و روزمرگی در مدیریت
در نهایت، این پیشنهاد را می‌توان نشانه‌ای از بی‌برنامگی و رویکرد روزمره در مدیریت کشور دانست. به جای تمرکز بر مسائل ریشه‌ای اقتصاد و فرهنگ، و ارائه راهکارهای پایدار، شاهد طرح‌هایی هستیم که بیشتر جنبه نمایشی و تبلیغاتی دارند. پرداختن به چنین ایده‌هایی در شرایط فعلی، نشان می‌دهد که مسئولین به جای حل مشکلات اساسی، در حال طرح‌ریزی برنامه‌هایی هستند که نه تنها مشکلات را حل نمی‌کنند، بلکه ممکن است به ایجاد معضلات جدید نیز منجر شوند. این نوع مدیریت، نتیجه‌ای جز اتلاف منابع و از دست رفتن فرصت‌ها نخواهد داشت.