جنجال تغییر نام خلیج فارس؛ ترامپ: نمی‌خواهم احساسات کسی را جریحه‌دار کنم

یورونیوز: انتشار گزارش اسوشیتدپرس مبنی بر قصد ترامپ به تغییر نام خلیج فارس به «خلیج عربی» با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی ایرانیان مواجه شد. ترامپ روز چهارشنبه در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره این موضوع، گفت که هنوز تصمیم قطعی نگرفته است، اما به زودی اعلام می‌کند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا قرار است در روز‌های ۱۳ تا ۱۶ مه در جریان سفری رسمی عازم عربستان سعودی، قطر و امارات عربی متحده شود. او روز چهارشنبه ۷ مه در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت که انتظار دارد میزبانانش از او بخواهند که ایالات متحده خلیج فارس را «خلیج عربی» بنامد.

آقای ترامپ گفت: «وقتی به آن‌جا برسم، آن‌ها درمورد این موضوع از من خواهند پرسید و من باید تصمیم بگیرم.»

رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: «من نمی‌خواهم احساسات کسی را جریحه‌دار کنم. نمی‌دانم که آیا احساسات کسی جریحه‌دار می‌شود یا نه.»

رئیس‌جمهوری آمریکا پیش‌تر به طور رسمی خلیج مکزیک را «خلیج آمریکا» نامیده بود که با واکنش گسترده از سوی مکزیک و دیگر کشورها مواجه شد. او با این حال از تصمیم خود منصرف نشد و با صدور فرمان اجرایی آن را مستند و قانونی کرد.

آقای ترامپ با اشاره به نقشه‌ای از «خلیج مکزیک» در دفتر خود در کاخ سفید که در این پهنه آبی در آن «خلیج آمریکا» نامیده شده، افزود: «من یک پرونده به نام خلیج آمریکا در اینجا دارم. فکر کنم خیلی‌ها از ما ایده می‌گیرند. اما خلیج آمریکا جایی است که به نظر من از سال‌ها پیش باید این‌طور نام‌گذاری می‌شد.»

این در حالی است که کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، به ویژه عربستان سعودی سال‌هاست در تلاشند که نام خلیج فارس را به «خلیج عربی» تغییر دهند.

دونالد ترامپ در دور نخست‌ ریاست‌جمهوری خود در سال ۲۰۱۷ نیز در جریان سخنرانی به جای خلیج فارس از «خلیج عربی» استفاده کرد که با واکنش گسترده ایرانیان مواجه شد.

در آن زمان، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری وقت جمهوری اسلامی ایران گفت که آقای ترامپ بهتر است برود جغرافیا یاد بگیرد و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت نیز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «جغرافیای ترامپ مثل دوستیش خریدنی است.»
واکنش‌ها به اقدام احتمالی ترامپ برای تغییر نام خلیج فارس
در پی انتشار مقاله اسوشیتدپرس مبنی بر تصمیم آقای ترامپ به این اقدام، ایرانیان از بسیاری از جریان‌های سیاسی، چه موافق و چه مخالف رژیم جمهوری اسلامی، چنین اقدامی را محکوم کردند.

در همین راستا، محمدعلی ابطحی، معاون محمد خاتمی، رئیس‌جمهوری پیشین جمهوری اسلامی ایران نوشت که اگر نامی به غیر از خلیج فارس از دهان آقای ترامپ خارج شود، او به «قوی ترین عامل وحدت مردم ایران در داخل، خارج، طرفدار، اپوزوسیون، پیر، جوان» تبدیل می‌شود و «مخالفان وموافقان مذاکره با آمریکا هم در کنار هم قرار می گیرند.»

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران نوشت که هر اقدام «کوته‌بینانه» برای تغییر نام خلیج فارس «فاقد هرگونه اعتبار حقوقی یا جغرافیایی خواهد بود و تنها چیزی که به‌دنبال دارد، خشم تمام ایرانیان با هر گرایش سیاسی و از هر قشر و در هر نقطه‌ای از ایران، ایالات متحده و جهان خواهد بود.»

آقای عراقچی با اشاره به تاریخ کهن نام خلیج فارس نوشت: «نام خلیج فارس همچون بسیاری از نام‌گذاری‌های جغرافیایی، ریشه‌ای عمیق در تاریخ بشریت دارد. ایران هرگز با استفاده از نام‌هایی چون دریای عمان، اقیانوس هند، دریای عرب یا دریای سرخ مخالفتی نداشته است. به‌کارگیری این نام‌ها به معنای تعلق مالکیت به یک کشور خاص نیست، بلکه نشانگر احترامی مشترک به میراث جمعی بشریت است.»

The name Persian Gulf, like many geographical designations, is deeply rooted in human history. Iran has never objected to the use of names such as the Sea of Oman, Indian Ocean, Arabian Sea, or Red Sea. The use of these names does not imply ownership by any particular nation, but… pic.twitter.com/PQjUiph4qt

— Seyed Abbas Araghchi (@araghchi) May 7, 2025

عباس عراقچی افزود: «تلاش‌های سیاسی برای تغییر نام تاریخی و تثبیت‌شده خلیج فارس، نشانه‌ای از نیت خصمانه نسبت به ایران و مردم آن است و به‌شدت محکوم می‌شود. چنین اقدامات مغرضانه‌ای توهینی آشکار به همه ایرانیان، فارغ از پیشینه یا محل زندگی‌شان، به شمار می‌رود.»

حامد اسماعیلیون، نویسنده، فعال سیاسی و از چهره‌های مخالف جمهوری اسلامی، رژیم ایران را در این اقدام آقای ترامپ مقصر دانست و نوشت: «حکومت اسلامی کار را به جایی رسانده است که تاریخ ایران به تاراج هر از راه رسیده‌ای برود. تاریخ با رئیس‌جمهورهای امریکا آغاز نمی‌شود و با آن پایان نمی‌یابد.»

اگر طبق گزارش آسوشیتدپرس قصد تغییر نام #خلیج_فارس توسط رییس‌جمهور امریکا درست باشد این خبر ایرانیان را مصرتر می‌کند تا بدانند تنها آن‌ها هستند که به عمر حکومت‌های جنایتکاری چون جمهوری اسلامی پایان خواهند داد.

نامه‌نگاری نمایشی با علی خامنه‌ای از یک سو و قصد تغییر نام خلیجِ فارس…

— Hamed Esmaeilion (@esmaeilion) May 7, 2025

آقای اسماعیلیون همچنین نوشت: «ما مردم تنها پناه یکدیگر برای پایان دادن به رذالت‌ها در تغییر تاریخ ایران و خاورمیانه هستیم. رییس‌جمهورهای امریکا و آخوندها و سپاهی‌ها می‌آیند و می‌روند و هم کانادا ایالت پنجاه و یکم هیچ کشوری نخواهد شد هم ایران و خلیج‌فارس برخلاف عمر مستبدان برقرار خواهند ماند.»

رضا پهلوی، فرزند آخرین شاه ایران نیز چنین تصمیمی را «تحریف تاریخ» و «توهین» به مردم و تمدن ایران دانست.

او نیز علی خامنه‌ای و جمهوری اسلامی را مقصر این اقدام آقای ترامپ دانست و نوشت که آن‌ها «کشور را آن‌چنان تضعیف کرده‌اند که قدرت‌های خارجی به خود اجازه توهین به هویت ملی ایران و تحریف تاریخ جهان را می‌دهند.»

آقای پهلوی همچنین نوشت: «خلیج فارس میراث ملی ماست و دفاع از شرافت و نام آن مسئولیتی ملی است که هر یک از ما باید به هر شکل ممکن آن را به دوش بکشیم.»

"جمهوری اسلامی بانی این بحران ملی است و ما زیر پرچم این رژیم غاصب گرد نخواهیم آمد. بلکه همه ما ایرانیان، فارغ از گرایش، باور یا دیدگاه سیاسی، می‌بایست یک بار و برای همیشه زیر پرچم شیروخورشید متحد شویم تا بار دیگر این پرچم را بر فراز ایران و خلیج همیشه فارس برافراشته سازیم." https://t.co/LD8zBG04FA pic.twitter.com/7hoy26md31

— Reza Pahlavi (@PahlaviReza) May 7, 2025

به گزارش اسوشیتدپرس، دولت جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۲ گوگل را تهدید کرده بود که به دلیل حذف نام خلیج فارس از نقشه شکایت خواهد کرد.

نام خلیج فارس در حال حاضر در نقشه گوگل در آمریکای شمالی به صورت «خلیج فارس (خلیج عربی)» آمده است. این درحالی است که در نقشه اپل این نام تنها خلیج فارس دیده می‌شود.

بنابر این گزارش، اگرچه دونالد ترامپ می‌تواند تعیین کند که ایالات متحده در اسناد رسمی خود چه نامی را برای خلیج فارس استفاده کند، اما به هیچ عنوان نمی‌تواند چنین چیزی را برای کشورهای دیگر تعیین یا به آن‌ها دیکته کند.