رفعت رضوان، امدادگر ۲۳ ساله‌ای که با موبایل خود کشته شدن خود و همکارانش را ثبت کرد

رفعت رضوان قبل از کشته شدن، از حمله به کاروان امدادگران غزه فیلم گرفتبی بی سی: حاجه ام محمد، مادر یکی از پانزده امدادگر فلسطینی که در حمله مرگبار اسرائیل به کاروان آنها کشته شد، می‌گوید: «وقتی رفعت کشته شد، قلب و روح من هم با او مرد.»

رفعت رضوان ۲۳ ساله، روز ۲۳ مارس سوار بر آمبولانس جمعیت هلال احمر فلسطین در میان کاروانی از خودروهای امدادی در حال حرکت بود که هدف تیراندازی قرار گرفتند.

مادر رفعت می‌گوید: هرگز فکر نمی‌کردم که او کشته شود، مخصوصا به این دلیل که آن منطقه به‌ عنوان منطقه سبز شناخته می‌شود. به این معنی که منطقه امن است و آمبولانس‌ها اجازه دارند در آن رفت‌وآمد کنند.»

اسرائیل ابتدا ادعا کرد که سربازانش به دلیل نزدیک شدن کاروانی «مشکوک» از خودروها که در تاریکی به سمتشان حرکت می‌کرد، به سمت آن آتش گشودند.

فیلمی که رفعت که از آن لحظه‌ها گرفته بود و بعد از کشته شدن در گوشی‌ موبایل او پیدا شد، نشان می‌دهد چراغ خودروهای این کاروان روشن بوده و آنها در حال پاسخ به درخواست کمک عده‌ای از مردم زخمی بودند.در این ویدیو، کمی قبل از آنکه رفعت کشته شود، صدایش را می‌شنویم که خطاب به مادرش می‌گوید: «مرا ببخش مادر، این راهی است که برای کمک به مردم انتخاب کردم...»

ام محمد می‌گوید رفعت با گفتن این جمله درواقع از او حلالیت می‌طلبد چون می‌داند دیگر هرگز او را نخواهد دید.

او می‌گوید: «هر بار که رفعت سرکار می‌رفت، او را به خدا می‌سپردم. او شجاع بود و در تمام غزه، از شمال تا جنوب آن، رفت‌وآمد می‌کرد.»

رفعت، بعد از حمله بی‌سابقه حماس در ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ و شروع عملیات نظامی اسرائیل در غزه، به صورت داوطلبانه با جمعیت هلال احمر فلسطینی همکاری می‌کرد.

ام محمد می‌گوید پسرش به فعالیت‌های بشردوستانه علاقه داشت.

او می‌گوید: «رفعت در انتقال مجروحان به مصر از طریق گذرگاه رفح هم فعال بود.»

ام محمد می‌گوید روزی که رفعت کشته شد، با آمبولانس برای کمک به قربانیان چندین حمله مرگبار اعزام شده بودند.

او می‌گوید: «فکر نمی‌کردم خودش هم یکی از کشته‌ها باشد.»

یک هفته طول کشید تا جنازه او و همکارانش در ۳۰ ماه مارس پیدا شد.

ام محمد می‌گوید: «به‌ جای آنکه عید فطر را جشن بگیریم، باید به هلال احمر می‌رفتیم تا جنازه‌اش را از بیمارستان ناصر در خان یونس تحویل بگیریم و دفن کنیم. بدنش در این مدت به‌شدت از بین رفته بود و اجازه ندادند او را ببینم.»

ام محمد می‌گوید رفعت انسان «واقعا شریفی» بود و پس از ازدواج خواهر و برادرهایش، تنها پشتیبان خانواده بود.

اسرائیل، بعد از کشف ویدیوی رفعت، پذیرفت که گزارش قبلی‌اش در مورد خاموش بودن چراغ کاروان امدادی اشتباه بوده و گفت این گزارش را نیروهای مسلح حاضر در منطقه داده بودند.

یک مقام اسرائیلی گفت سربازان جسد ۱۵ امدادگر از جمله رفعت را در شن‌ها دفن کردند تا از حیوان‌های وحشی در امان بمانند.

این جنازه‌ها تا یک هفته بعد از حادثه، کشف نشد زیرا سازمان‌های بین‌المللی، از جمله سازمان ملل متحد نمی‌توانستند شرایط امنی برای ورود و دسترسی به این منطقه هماهنگ کنند.

وقتی عاقبت یک تیم امدادگر توانست جنازه‌ها را پیدا کند، گوشی موبایل رفعت هم که ویدیو حادثه در آن بود، پیدا شد.

ارتش اسرائیل وعده داد که این حادثه را «به‌ طور کامل بررسی» خواهد کرد و گفت قصد دارد «تسلسل رویدادها و نحوه رسیدگی به وضعیت» را روشن کند.

هلال احمر و بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی خواهان تحقیقات مستقلی درباره واقعه شده‌اند.

منذر عابد، تنها امدادگری که از این حادثه جان به در برده، می‌گوید او و همکارانش بدون هیچ هشداری هدف تیراندازی نیروهای اسرائیلی قرار گرفتند.

او می‌گوید: «من پشت آمبولانس روی کف آن افتادم و هیچ صدایی از همکارانم نمی‌شنیدم جز آخرین نفس‌های پیش از مرگ آنها.»

«بعد از آن نیروهای اسرائیلی مرا دستگیر کردند، سرم را محکم روی زمین فشار دادند و نگه داشتند تا نتوانم ببینم چه به سر همکارانم آمده است.»
منذر عابد تنها امدادگری است که از حمله ۲۳ ماه مارس اسرائیل جان به در برده استاو در حالی که که سعی می‌کند جلوی اشک‌هایش را بگیرد، می‌گوید: «وقتی فهمیدم همه‌ آنها شهید شده‌اند، نابود شدم. آنها خانواده دوم من بودند... برادرانم، دوستانم، عزیزانم.»

«آرزو می‌کردم من هم از وحشت دیدن آن صحنه مرده بودم.»

او می‌گوید وقتی دستگیرش کردند، گوشی‌اش را هم از او گرفتند.

«آنها ۱۵ ساعت با ضرب و جرح، توهین و شکنجه فیزیکی و کلامی از من بازجویی کردند.»

بی‌بی‌سی روایت منذر را با ارتش اسرائیل مطرح کرده است اما آنها هنوز پاسخی در این مورد نداده‌اند.

جمعیت هلال احمر فلسطین اعلام کرد منطقه‌ای که امدادگران در آن حضور داشتند از سوی ارتش اسرائیل به عنوان «منطقه قرمز» اعلام نشده بود و به همین دلیل، برای دسترسی به آن نیاز به هماهنگی قبلی وجود نداشت. این سازمان همچنین تاکید کرد که در ویدیو ثبت‌شده نیز دیده می‌شود که خودروهای نظامی اسرائیلی در محل قابل رویت نیستند.

این نهاد افزود که گزارش‌های اولیه پزشکی قانونی نشان می‌دهد امدادگران بر اثر «برخورد چندین گلوله به نواحی فوقانی بدن» کشته شده‌اند و این را «شاهدی دیگر بر عمدی بودن کشتن» آنها دانست.

جمعیت هلال احمر، تحقیقات ارتش اسرائیل را رد کرد و همچنین اتهام ارتش اسرائیل مبنی بر حضور نیروهای حماس در میان کشته‌شدگان را بی‌اساس خواند؛ اتهامی که بدون ارائه شواهد مطرح شده است.

ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد سرلشکر ایال زمیر، رئیس ستاد کل، یافته‌های اولیه تحقیق را دریافت کرده و دستور داده که این تحقیقات با عمق بیشتری پیگیری و در روزهای آینده در چارچوب سازوکار تحقیقاتی ستاد کل تکمیل شود.

در ادامه بیانیه آمده است: «تمامی ادعاهای مطرح‌شده درباره این حادثه از طریق این سازوکار بررسی و به صورت کامل و دقیق برای تصمیم‌گیری درباره نحوه رسیدگی به موضوع ارائه خواهد شد.»

در حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۱ نفر گروگان گرفته شدند.

از آن زمان تاکنون، بر اساس اعلام وزارت بهداشت تحت کنترل حماس در غزه، بیش از ۵۰هزار و ۸۰۰ نفر در این منطقه کشته شده‌اند.

توافق آتش‌بس اعلام‌شده در ژانویه در ماه مارس فروپاشید و در حال حاضر ۵۸ گروگان همچنان در غزه نگه‌داری می‌شوند که ۲۴ نفر آن‌ها احتمالا زنده هستند.