عصر ایران ؛ حسن ظهوری ــ این لحظه فاجعهبار توسط یکی از مسافران با گوشی همراه ضبط شده. رنگ قرمز لباسی که به تن کرده، مثل یک لکه گرم ماندگار، در ذهن باقی میماند. اینجا ایستگاه مترو میدان هفتتیر است و کسی که در مقابل قطار غولپیکر زانو زده، مدتیست به انتهای خط رسیده. زندگی چنان از هرآنچه حریم او بوده عبور کرده که حالا به گفته متروییها، حریم خط مترو را شکسته تا شاید با شکسته شدن استخوانهایش زیر قطار، به زندگیاش پایان بدهد.
او قصد خودکشی داشته و حالا احتمالا به لطف راهبر قطار هنوز زندهاست. کسی که با دیدن مرد قرمز پوش و پریدن او روی خط آهن، قطار را متوقف کردهاست. او زنده مانده و کارکنان مترو بالاخره او را از زیر همکف روی سطح زندگی بازگرداند.
آدمهای زیادی شبیه او حالا در سطح زندگی و به سختی تلاش میکنند تا به زیر همکف نروند. همانهایی که حالا میخواهند آرزویی نداشته باشند. دیگر حتی به داشتن یک رفاه نسبی هم فکر نمیکنند. خانه و ماشین و شغل و منزلت اجتماعی را فراموش کردهاند. حالا نگران این هستند که بیشتر از این شرمنده خانوادههایشان نباشند. آنها حتی تلاش میکنند به نگرانیهایشان فکر هم نکنند؛ فکرهایی که خیلی زود آنها را در هم میشکند و مسیر رفتن به زیر همکف را در پیش میگیرند. مسیری که فقط مشکلات را بزرگتر و بحرانها را بیشتر میکند. به همه اینها رنجی که خانوادهها باید تا آخر عمر تحمل کنند هم اضافه میشود.
بحران خودکشی در ایران رویه نگرانکنندهای شدهاست. آمارها حالا دیگر تکاندهنده شدهاند. افزایش بیش از ۵۰ درصدی باید دل هر کسی را که در دولت نقش تعیین کنندهای دارد بلرزاند اما هنوز قدم موثری برای کاهش آن برداشته نشدهاست. از سوی دیگر بحرانهای اقتصادی نگرانیها را بیشتر کردهاست؛ نگرانیهایی درباره افزایش خودکشی و ناتوانی در کنترل آن.
ما نمیدانیم مرد قرمز پوش ایستگاه مترو هفت تیر چرا اقدام به خودکشی کرده اما خودکشی در ایران بیشتر به دلیل بحرانهای مالی و مشکلات عاطفی و اختلالات روانشناختی اتفاق میافتد. بر اساس آخرین آمارها تا پیش از این از هر ۱۰۰ هزار مرگ در ایران حدود ۶ مرگ بر اثر خودکشی بودهاست. پیش از این هم سعید منتظرالمهدی، معاون فرهنگی و اجتماعی فراجا گفته بود سالانه حدود ۴ هزار نفر در ایران بر اثر خودکشی جانشان را از دست میدهند و تعداد زیادی هم بر اثر اقدام به خودکشی، آسیبهای جدی میبینند. این در حالیست که یکی از مهمترین دلایل اقدام به خودکشی در ایران بحرانهای مالی است که روز به روز بدتر میشود.
بحران مالی یکی از اصلیترین عوامل افسردگی اجتماعی است. کسانی که افسردگی شدید دارند معمولا به سمت خودکشی کشیده میشوند. آنها معمولا آراستگی خاصی ندارند و یا از رنگ خاصی برای پوشیدن استفاده نمیکنند؛ جهانشان کمکم تیره با سایه روشنهای زیادی میشود. برای همین شاید آدمهایی که قرمز میپوشند، خودکشی نمیکنند. اما مردی که در مقابل قطار مترو زانو زده، قرمز پوشیدهاست. گروهی از جامعه که شاید نمیخواهند خودشان را از بین ببرند اما تصمیمهای آنی و سریع برای چنین اقدامی میگیرند.
خودکشی بدترین تصمیمی است که یک فرد میگیرد. هرکسی که حتی به خودکشی فکر میکند باید به پزشک مراجعه کند. معمولا افکار خودکشی خیلی آرام و پیوسته حرکت میکنند و فرد را رها نمیکنند و در جایی که بحرانها به نهایت خود میرسند، او را گلاویز میکنند. اما حالا مرد قرمز پوش ایستگاه مترو هفت تیر شاید یک پیام تازه دارد. آدمهایی که کمتر به خودکشی فکر میکنند تصمیمهای آنی و سریعتری میگیرند. بخشی از جامعه که توان تحمل بحرانهای پی در پی را ندارند و حتی مسیر افسردگی تا گرفتن تصمیمهای خطرناک را طی نمیکنند. کسانی که به مراقبت بیشتری از طرف اجتماع نیاز دارند و چون قرمز میپوشند کمتر دیده میشوند. و شاید اگر قرمز نپوشیده بود، دیرتر دیده میشد و حالا جانش را از دست داده بود.