حافظه فقط در مغز ذخیره نمی‌شود

العربیه: پژوهشی پیشگامانه توسط دانشگاه نیویورک نشان داد که حافظه انسان فقط در مغز وی ذخیره نمی‌شود، بلکه سلول‌های غیرمغزی، مانند سلول‌های بافت کلیه و عصبی، همچون سلول‌های مغزی توانایی یادگیری و شکل‌دهی به خاطرات را دارند.

این پژوهش دیدگاه سنتی مبنی بر اینکه عملکرد حافظه منحصراً به مغز محدود است را به چالش می‌کشد، و پیشنهاد می‌دهد که قابلیت‌های حافظه‌ای ممکن است یک ویژگی بنیادی در تمام سلول‌ها باشد.

این پژوهش روی بررسی این موضوع تمرکز کرد که آیا سلول‌های غیرمغزی می‌توانند یک پدیده عصبی شناخته‌شده به نام «اثر تجمع-فاصله» را تقلید کنند یا خیر. بر اساس این پدیده، داده‌ها هنگامی بهتر حفظ می‌شوند که نه به‌صورت یک‌جا، مانند درس خواندن شب امتحان، بلکه در فواصل زمانی جداگانه آموخته شوند.

برای بررسی این موضوع، دانشمندان دو نوع سلول انسانی غیرعصبی را در آزمایشگاه بررسی کردند. یکی از سلول‌ها از بافت کلیه و دیگری از بافت عصبی بود. دانشمندان آنها را در معرض سیگنال‌های شیمیایی قرار دادند که الگوهای فعالیت انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز را شبیه‌سازی می‌کرد.

سلول‌ها با فعال کردن یک «ژن حافظه» واکنش نشان دادند، که همان ژنی است که در شکل‌گیری حافظه در نورون‌ها یا سلول‌های عصبی دخیل است. برای ردیابی این فرآیند، پژوهشگران سلول‌ها را طوری مهندسی کردند که یک پروتئین درخشان تولید کنند که فعال بودن ژن حافظه را نشان دهد.

سلول‌های غیرمغزی به طرز چشمگیری فواصل زمانی سیگنال‌های شیمیایی را تشخیص داده و ژن حافظه را با شدتی بیشتر و برای مدت طولانی‌تری نسبت به تحریک مداوم فعال کردند. این کار نشان داد که این سلول‌ها می‌توانند مشابه نورون‌ها الگوها را تشخیص داده و به خاطر بسپارند.

به گفته پژوهشگران، این کشف نشان می‌دهد که توانایی یادگیری از طریق تکرار فاصله‌دار منحصر به مغز نیست، بلکه ممکن است یک ویژگی جهانی سلولی باشد. پیامدهای این پژوهش فراتر از درک نظری است، و امکان پیشرفت‌هایی در تقویت یادگیری و رفع مشکلات مرتبط با حافظه را فراهم می‌کند.