متحدان ترامپ از او خواستند قرار داد تحویل جزایر چاگوس را بخاطر احتمال جاسوسی ایران لغو کند

 نمایی از یکی از جزایر چاگوس در اقیانوس هندرادیو فردا: شماری از چهره‌های متحد و بانفوذ دونالد ترامپ از او خواسته‌اند که به دلیل احتمال جاسوسی ایران علیه ارتش آمریکا، توافقی که میان بریتانیا با دولت موریس در مورد واگذاری جزایر چاگوس در اقیانوس هند به دست آمده است، را باطل کند.

این متحدین آقای ترامپ همچنین با توجه به همکاری‌های دولت موریس با چین ابراز نگرانی کرده‌اند که واگذاری جزایر چاگوس به موریس، نفوذ چین در اقیانوس هند را بیشتر خواهد کرد.

جان کندی، سناتور بانفوذ جمهوری‌خواه از ایالت لوئیزیانا، در گفت‌وگو با روزنامه دیلی‌تلگراف بریتانیا، گفته که واگذاری چاگوس به موریس امنیت بریتانیا و آمریکا را تهدید خواهد کرد.

به نوشته تلگراف، این نگرانی پس از آن شکل گرفت که مذاکراتی میان ایران با مقامات موریس برای تأسیس شعباتی از دانشگاه‌های ایرانی در این جزیره در جنوب شرق قاره آفریقا انجام شد.

در پی دیدار روز پنجم بهمن سفیر ایران در منطقه از موریس و گفت‌وگوی او با وزیر آموزش این جزیره، دولت موریس در بیانیه‌ای از تنظیم پیش‌نویس توافقنامه همکاری دانشگاهی با ایران خبر داد.

کارشناسان امنیتی نگران هستند که ایران بخواهد زیر پوشش فعالیت دانشگاهی در موریس، عملاً از پایگاه بزرگ نظامی آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا جاسوسی کند.

جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر نیز در مظان اتهام سوءاستفاده از برنامه‌های تبادل دانشگاهی برای جاسوسی در آمریکا، آلمان و سوئد بوده است.

سناتور جان کندی به روزنامه تلگراف گفته که گسترش دوستی جزیره موریس با چین و ایران و احتمال کشیده شدن حکومت این کشور به محور چین و ایران، احتمال جاسوسی دشمنان از پایگاه آمریکا در دیه‌گو گارسیا را تقویت می‌کند.

پایگاه نظامی آمریکا در دیه‎‌گو گارسیا در جنوب چاگوس، بزرگ‌ترین پایگاه خارج از خاک ایالات متحده محسوب می‌شود، که بر اساس گزارش‌ها به شدت محرمانه است و بر آسیا و آفریقا تسلط راهبردی دارد.

به نوشته تلگراف، متحدان دونالد ترامپ از او خواسته‌اند که پیش از نخستین تماس تلفنی خود با کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، در طول این هفته، توافقی که میان لندن با موریس برای واگذاری چاگوس به این جزیره تنظیم شده است، را «برای همیشه نابود کند».

سناتور کندی گفته که با دونالد ترامپ در خصوص این موضوع گفت‌وگو کرده و او اطمینان دارد که رئیس‌جمهور منافع آمریکا را بر هر نگرانی دیگری ترجیح خواهد داد.

دادگاه بین‌المللی دادگستری در لاهه هلند در سال ۲۰۲۱ با رد حاکمیت بریتانیا بر چاگوس، توصیه کرد که حاکمیت این جزایر به موریس واگذار شود. موریس سال ۱۹۶۷ میلادی از زیر حاکمیت بریتانیا درآمد و دولتی مستقل شد.

بریتانیا و موریس در پی گفت‌وگوهای سال‌های اخیر خود به تازگی از پیشرفت در توافقی خبر داده‌اند که حاکمیت جزایر ۶۰ گانه چاگوس را به موریس واگذار می‌کند اما کنترل پایگاه نظامی مشترک با آمریکا در دیه‌گو گارسیا را برای ۹۹ سال در اجاره بریتانیا باقی می‌گذارد و لندن باید ۹ میلیارد پوند اجاره بپردازد.

حزب حاکم کارگر بریتانیا در دفاع از توافق گفته که واگذاری چاگوس تنها راه پیروی از قوانین بین‌المللی و تضمین امنیت آینده پایگاه دیه‌گو گارسیا است.

به نوشته تلگراف، در پی مداخله تیم آقای ترامپ پیش از مراسم تحلیف، دفتر نخست‌وزیری بریتانیا توافق با موریس را متوقف و موافقت کرد که منتظر نظر رئیس‌جمهوری آمریکا هم بماند.

روزنامه دیلی‌میل نیز روز یکشنبه هفتم بهمن نوشت آنتونی بلینکن، وزیر خارجه دولت جو بایدن، مایل بود توافق پیش از تحلیف دونالد ترامپ امضا شود.

سناتور جیم ریش، رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی در مجلس سنا و متحد دونالد ترامپ، نیز در این زمینه به تلگراف گفته که توافق بریتانیا با موریس «حرکت در مسیری اشتباه» خواهد بود.

به گفته سناتور ریش، رئیس‌جمهور ترامپ چین را یک تهدید بزرگ برای آمریکا می‌داند و آگاه است که آمریکا برای محافظت از منافع ملی خود باید حضوری قدرتمند در اقیانوس‌ هند و آرام داشته باشد.

وزارت خارجه و دفاع آمریکا که این هفته وزیران دولت ترامپ برای ریاست آن‌ها از سوی سنا تأیید شدند، هنوز در این زمینه اظهارنظر علنی نکرده‌اند.

اما به نوشته تلگراف، مارکو روبیو، وزیر خارجه دولت ترامپ و ایلان ماسک، مشاور ارشد رئیس‌جمهور، «به طور خصوصی» مخالف توافق یادشده بین لندن با موریس هستند.

روزنامه دیلی‌میل نیز روز هفتم بهمن یادآوری کرد که مارکو روبیو پیش‌تر توافق میان لندن و موریس را تهدیدی جدی برای امنیت ملی آمریکا خوانده و هشدار داده بود که این امر موضع نظامی حیاتی ایالات متحده را تهدید خواهد کرد.

جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در دولت اول دونالد ترامپ، نیز نسبت به تلاش هماهنگ ایران و چین در انجام فعالیت‌های مخفیانه در موریس هشدار داد که به گفته او، «امنیت دیه‌گو گارسیا را به خطر خواهد انداخت».

روزنامه تلگراف احتمال داده که بوریس جانسون، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، در جلب توجه دونالد ترامپ به توافق بین لندن و موریس «نقش کلیدی» داشته است. آقای جانسون تنها سیاستمدار بریتانیایی دعوت‌شده به مراسم تحلیف دونالد ترامپ در روز اول بهمن بود.

غیر از سیاستمداران آمریکایی، ریچارد دیِرلاو، از رؤسای پیشین سازمان جاسوسی بریتانیا، ام‌آی‌۶، نیز عواقب توافق دولت استارمر با موریس در مورد واگذاری چاگوس را «وحشتناک» خوانده و گفته که ایران از هر نوع همکاری دانشگاهی به عنوان پوششی برای اعزام جاسوسان به مجمع‌الجزایر استفاده خواهد کرد و چنین اتفاقی فرصتی برای عملیات اطلاعاتی به ایران خواهد داد.

پریتی پاتل، از وزیران پیشین دولت بریتانیا و مقام ارشد اپوزیسیون در پارلمان این کشور، نیز در مخالفت با توافق گفت: «ایران علت اصلی بی‌ثباتی و رنج بی‌پایان جهانی است» و سیاست فشار حداکثری از سوی آمریکا خواهد توانست سدی در برابر سیاست شکست‌خورده دولت حزب کارگر بریتانیا ایجاد کند تا امنیت ملی بریتانیا با خطر روبه‌رو نشود.

دیلی‌میل به اختلافات شدید بروز کرده در میان سیاستمداران در موریس بر سر واگذاری جزایر چاگوس اشاره کرده و افزوده که ساکنین چاگوس نیز با انتقاد از مذاکرات صورت گرفته با بریتانیا گفته‌اند که در تنظیم توافق واگذاری دخالت داده نشده و به آن اعتراض خواهند کرد