«آقای اختلاسگر» برگشت؛ آغاز فعالیت‌های بابک زنجانی در حوزه‌های هوایی، رمزارز و نفتکش

بابک زنجانی و طرح‌های منتشرشده از خط هوایی و تریلی‌های متعلق به شرکت او‌ــ حساب توییتر بابک زنجانیایندیپندنت فارسی: امیرحسین میراسماعیلی
بابک زنجانی، دلال نفتی در دولت محمود احمدی‌نژاد و محکوم به اختلاس و کلاهبرداری ۳.۵ میلیارد دلاری که ۱۰ سال اخیر زندانی بود، از آغاز مجدد فعالیت‌های اقتصادی و تجاری خود در ایران خبر داد.

چند رسانه دولتی در ایران با انتشار این خبر گزارش دادند که یک بانک رمزارزی به نام «بیت‌بانک» و یک ایرلاین و یک شرکت حمل‌ونقل جاده‌ای به نام «دات وان» بخشی از فعالیت‌های تازه بابک زنجانی در اقتصاد حکومتی ایران به شمار می‌روند و او پس از آزادی از زندان قصد دارد مسیر قبلی خود را ادامه دهد.

بابک زنجانی که پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی غرب علیه جمهوری اسلامی، در دولت محمود احمدی‌نژاد موفق شد رانت فروش بخش عمده‌ای از نفت ایران را در اختیار بگیرد و از این طریق به ثروتی افسانه‌ای دست یافت، دی‌ماه ۱۳۹۲ بازداشت شد.

در ادامه، بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت حسن روحانی که شاکی اصلی و عامل بازداشت زنجانی بود، ۲۸ خرداد ۱۳۹۵ در گفت‌وگو با رسانه‌های دولتی، اعلام کرد که «طلب وزارت نفت از بابک زنجانی با سود آن به بیش از ۳.۵ میلیارد دلار می‌رسد». با این حال در ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳، سخنگوی قوه قضاییه جمهوری اسلامی در پاسخ به طرح انتقادهایی به چرایی عفو بابک زنجانی، مدعی شد: «دارایی بابک زنجانی از بدهی او بیشتر بود و یک میلیارد و ۹۶۷ میلیون و ۵۰۰ هزار یورو بدهی را تسویه کرد.»

قوه قضاییه جمهوری اسلامی هنوز توضیح نداده که چگونه بیش از ۱.۵ میلیارد دلار از بدهی‌های نفتی بابک زنجانی کسر شده و به چه دلیل، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، دستور عفو حکومتی بابک زنجانی را داده و حکم اعدام را به ۲۰ سال زندان تبدیل کرده است. درباره اینکه بزرگ‌ترین بدهکار و اختلاسگر تاریخ ایران چگونه با گذراندن نیمی از حکم زندانش مشمول عفو مشروط و آزادی شد، هم توضیحی ارائه نشد.

بابک زنجانی که در ماه‌های اخیر در شبکه اجتماعی اکس فعال شده است و در انتخابات ریاست‌جمهوری تابستان ۱۴۰۳ نیز از رقبای مسعود پزشکیان حمایت کرده بود، در روزهای گذشته تایید کرد که شرکت‌های تجاری و تازه‌تاسیس او به‌زودی فعالیت‌ها را آغاز خواهند کرد و حتی مدعی شد که «با هزارن نفتکش و تریلی دات‌وان» یا «به‌زودی با شرکت هواپیمایی دات‌وان» قصد دارد «جایگاه جاده‌ها و جایگاه هوایی ایران را تغییر دهد».

دو ماه قبل در حساب منتسب به بابک زنجانی در یوتیوب هم ویدیویی بارگذاری شد که عنوان آن «از بانک تا بیت‌بانک» بود. زنجانی سه‌شنبه هفته گذشته همان ویدیو را در شبکه اکس با عنوان «به‌زودی بیت‌بانک معادلات مالی را تغییر خواهد داد»، بازنشر کرد.

در همین راستا خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، در گزارشی با تبلیغ غیرمستقیم بابک زنجانی و فعالیت‌های تازه او نوشت: «بابک زنجانی یک صرافی با عنوان ZEDCEX در انگلستان ثبت کرده و قرار است در ایران هم یک صرافی رمزارزی به عنوان بیت بانک ثبت کند که ارز دیجیتال آن USDZ است. طبق اطلاعات این منابع، ارز دیجیتال USDZ معادل یک دلار و از نظر ارزشی برابر تتر است. گفته شده نمایندگان بابک زنجانی با چند صرافی نیز برای لیست شدن این رمزارز در صرافی آن‌ها مذاکره کرده است که ظاهرا به دلیل نگرانی از پشتوانه آن صرافی‌ها، جواب مثبت به آن نداده‌اند.»

این خبرگزاری تایید کرد که در حال حاضر تابلو این بانک رمزارزی که جزئیات آن مشخص نیست، بر ساختمانی در حوالی میدان آرژانتین نصب شده که نشان می‌دهد برای آغاز فعالیت‌های تجاری و اقتصادی در ایران به زنجانی مجوز رسمی اعطا شده است.

 لغو حکم اعدام بابک زنجانی با استناد به ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی ( درخواست عفو از رهبر جمهوری اسلامی در جرایم حدی و ازجمله محاربه) درحالی اعلام شد که قوه قضاییه و رهبر جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر، هیچ‌گاه برای شهروندان معترض به جمهوری اسلامی که جرم برخی از آنان آتش زدن یک سطل زباله یا بستن یک خیابان بود، از این ماده و عفو حکومتی استفاده نکردند.

عفو زنجانی با وجود محکومیت به افساد فی‌الارض در حالی انجام شد که در سال‌های اخیر چند نفر در ایران به جرم سرقت اموالی به ارزش چند میلیون تومان یا در موردی به اتهام سرقت تنها پنج گوسفند، به قطع انگشت و دست محکوم شدند و احکام آنان اجرا شده است.

بابک زنجانی در شبکه‌ای از مقام‌های متنفذ جمهوری اسلامی فعالیت داشت که با هدف دور زدن تحریم‌ها، کار فروش نفت و دلالی ارزی را انجام می‌دادند؛ روشی مطلوب برای بسیاری از چهره‌های وابسته به مقام‌های ارشد نظام و فرماندهان سپاه پاسداران در ۱۵ سال اخیر که با سوءاستفاده از شرایط تحریم، به مال‌اندوزی شخصی و گردآوری ثروت‌های افسانه‌ای روی آوردند.

رستم قاسمی، از فرماندهان سابق سپاه پاسداران و وزیر نفت دولت احمدی‌نژاد که هیچ‌گاه به اتهامات او در پرونده بابک زنجانی رسیدگی نشد، پیش از این درباره نحوه فروش نفت ایران در دوران تحریم گفته بود: «برای شرکت خریدار نفت شرط کردم که روزی ۲۰۰ هزار بشکه نفت به شما می‌دهیم، به ‌شرط اینکه پولش را به حساب بانکی واریز نکنید. خریدار نفت گفت این اولین‌ بار است که چنین جمله‌ای را می‌شنوم که نفت را بگیر، ولی پولش را در بانک نریز و پیش خودت نگه‌ دار.»

پس از بازداشت بابک زنجانی و سپس صدور حکم اعدام برای او در سال ۱۳۹۵ و سپس خروج دونالد ترامپ از برجام، از مهر ۱۳۹۷ بار دیگر تحریم‌های اقتصادی گسترده ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران و شبکه صادرات نفتی این کشور اعمال شد. به همین دلیل این‌ بار فرزندان علی شمخانی، مشاور سیاسی علی خامنه‌ای، ماموریت فروش مخفیانه نفت جمهوری اسلامی را برعهده گرفتند؛ اتفاقی که به گزارش بلومبرگ موجب شد، خانواده شمخانی به یکی از ثروتمندین خانواده‌های ایرانی در جهان تبدیل شود و در کنار فروش نفت ایران به چین، بخشی از نفت روسیه و همچنین سلاح‌های و تجهیزات نظامی مختلف میان ایران، روسیه و چین را جابه‌جا کند.

حالا در شرایطی که ترامپ مجددا رئیس‌جمهوری ایالات متحده شده است و پیش‌بینی می‌شود تحریم‌های اقتصادی گسترده‌تری از سوی آمریکا و اروپا علیه تهران به‌زودی تصویب خواهد شد، احتمال می‌رود آزادی و قدرت گرفتن دوباره بابک زنجانی بخشی از برنامه اطرافیان علی خامنه‌ای و سپاه پاسداران برای دور زدن دوباره تحریم‌ها و فروش هرچه بیشتر نفت به خریداران جهانی باشد