چهار سناریوی محتمل دونالد ترامپ برای تصاحب گرینلند

بی بی سی: در هفته‌های اخیر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، بار دیگر علاقه خود به تصاحب گرینلند را نشان داده است. گرینلند منطقه‌ای با خودمختاری گسترده تحت کنترل دانمارک در قطب شمال و بزرگ‌ترین جزیره جهان است.

او نخستین بار در سال ۲۰۱۹، در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود، قصدش را برای خرید گرینلند اعلام کرد. اما او اخیرا از آن هم فراتر رفت و اعلام کرد که احتمال استفاده از ابزارهای اقتصادی یا نظامی برای تصاحب آن را رد نمی‌کند.

مقامات دانمارکی و اروپایی به این موضوع واکنش منفی نشان داده‌اند و تاکید کرده‌اند که گرینلند فروشی نیست و تمامیت ارضی آن باید حفظ شود.

حال، چگونه ممکن است این وضعیت عجیب پیش برود، درحالی‌ که دو متحد ناتو بر سر منطقه‌ای بزرگ که ۸۰ درصد آن پوشیده از یخ است اما منابع معدنی دست‌نخورده زیادی دارد، در اختلاف هستند؟

و آرزوهای استقلال‌طلبانه جمعیت ۵۶ هزار نفری گرینلند، که ۳۰۰ سال است تحت کنترل دانمارک بوده، چگونه ممکن است نتیجه نهایی را تحت تاثیر قرار دهد؟

در ادامه به چهار سناریوی ممکن برای آینده گرینلند نگاهی می‌اندازیم.
ترامپ علاقه‌اش را از دست می‌دهد و هیچ اتفاقی نمی‌افتد
برخی معتقدند که حرکت ترامپ صرفا یک نمایش است، اقدامی برای ترغیب دانمارک به تقویت امنیت گرینلند در برابر تهدیدهای روسیه و چین که به دنبال نفوذ در این منطقه هستند.

ماه گذشته، دانمارک یک بسته نظامی جدید به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار برای شمالگان اعلام کرد. این بسته پیش از اظهارات ترامپ آماده شده بود، اما اعلام آن تنها چند ساعت پس از سخنان ترامپ از سوی وزیر دفاع دانمارک «طعنه‌ای از سرنوشت» توصیف شد.

الیزابت سوانه، خبرنگار ارشد سایت روزنامه پولیتیکن می‌گوید: «آنچه در سخنان ترامپ مهم بود، این است که دانمارک یا باید به تعهدات خود در قطب شمال عمل کند یا به آمریکا اجازه دهد که این کار را انجام دهد.»

مارک جاکوبسن، دانشیار در کالج دفاعی سلطنتی دانمارک، معتقد است که این اقدام ترامپ بیشتر نوعی «موضع‌گیری قبل از ورود به دفتر ریاست‌جمهوری» است، درحالی‌ که گرینلند از این فرصت برای جلب توجه بین‌المللی به‌عنوان گامی مهم در مسیر استقلال استفاده می‌کند.

به گفته پروفسور جاکوبسن، حتی اگر ترامپ اکنون علاقه بیشتری به گرینلند نشان ندهد، او قطعا توجهات را به این موضوع جلب کرده است.

اما استقلال گرینلند سال‌هاست که در دستور کار قرار دارد و برخی می‌گویند این بحث حتی می‌تواند در جهت مخالف پیش برود.

الیزابت سوانه می‌گوید: «در روزهای اخیر متوجه شدم که نخست‌وزیر گرینلند آرام‌تر صحبت می‌کند. یعنی بله، ما استقلال می‌خواهیم اما در درازمدت.»
گرینلند به استقلال رأی می‌دهد و به آمریکا نزدیک‌تر می‌شود
در گرینلند، اجماعی عمومی وجود دارد که استقلال در نهایت اتفاق خواهد افتاد. همچنین، این باور وجود دارد که اگر گرینلند به استقلال رای دهد، دانمارک این تصمیم را می‌پذیرد و آن را تایید می‌کند.

با این‌ حال، احتمال کمی وجود دارد که گرینلند به استقلال رای دهد، مگر اینکه مردم آن ضمانت‌هایی دریافت کنند که یارانه‌هایی که اکنون از دانمارک دریافت می‌کنند – مانند بودجه خدمات بهداشتی و رفاهی – حفظ خواهد شد.

اولریک گاد، پژوهشگر ارشد در مؤسسه مطالعات بین‌المللی دانمارک، به بی‌بی‌سی گفت: «ممکن است نخست‌وزیر گرینلند اکنون عصبانی باشد، اما در صورتی که او واقعا یک همه‌پرسی برگزار کند، به نوعی روایت قانع‌کننده درباره چگونگی حفظ اقتصاد و نظام رفاهی گرینلند نیاز خواهد داشت.»

یکی از گام‌های ممکن بعدی می‌تواند «اتحاد آزاد» باشد – چیزی شبیه به روابط کنونی آمریکا با کشورهای جزیره‌ای مارشال، میکرونزی و پالائو در اقیانوس آرام.

دانمارک قبلا با این وضعیت برای گرینلند و جزایر فارو مخالفت کرده است، اما به گفته اولریک گاد، مته فردریکسن، نخست‌وزیر فعلی، مخالفت قاطع با آن ندارد.

او می‌گوید: «درک دانمارک از تجربه تاریخی گرینلند بسیار بهتر از ۲۰ سال پیش است و دانمارک مسئولیت استعماری خود را پذیرفته است.»

او می‌افزاید: «بحث‌های اخیر ممکن است فردریکسن را متقاعد کند که بگوید بهتر است دانمارک در قطب شمال باقی بماند و نوعی ارتباط با گرینلند حفظ شود، حتی اگر این ارتباط ضعیف‌تر باشد.»

اما حتی اگر گرینلند بتواند از دانمارک جدا شود، روشن شده است که نمی‌تواند از آمریکا خلاص شود. آمریکایی‌ها پس از تصاحب این جزیره در جنگ جهانی دوم واقعا آنجا را ترک نکردند و آن را برای امنیت خود حیاتی می‌دانند.

یک توافق در سال ۱۹۵۱، حاکمیت اساسی دانمارک بر جزیره را تایید کرد، اما عملا به آمریکا آزادی عمل داد.

اولریک گاد می‌گوید مقامات گرینلند با دو دولت اخیر آمریکا درباره نقش واشنگتن تماس داشته‌اند.

او گفت: «آن‌ها اکنون می‌دانند که آمریکا هرگز نمی‌رود.»
ترامپ فشار اقتصادی را افزایش می‌دهد
گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که لفاظی‌های اقتصادی ترامپ می‌تواند بزرگ‌ترین تهدید برای دانمارک باشد – با افزایش شدید تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای دانمارکی یا حتی اروپایی، که دانمارک را وادار به دادن امتیازاتی در مورد گرینلند کند.

پروفسور جاکوبسن می‌گوید: دولت‌ دانمارک برای این احتمال آماده شده‌ و نه فقط به دلیل قلمرو قطب شمال.

ترامپ تهدید کرده است که ۱۰ درصد تعرفه بر تمام واردات آمریکا اعمال می‌کند، که می‌تواند رشد اقتصادی اروپا را مختل کند. برخی شرکت‌های دانمارکی و اروپایی نیز اکنون به فکر راه‌اندازی پایگاه‌های تولیدی در آمریکا هستند.

بنجامین کوت، از شرکت حقوقی بین‌المللی پیلزبری، به وب‌سایت مارکت‌واچ گفت: «یکی از گزینه‌های ممکن برای افزایش تعرفه‌ها می‌تواند استفاده از قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی ۱۹۷۷ باشد. »

یکی از صنایع اصلی دانمارک که ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد، صنعت داروسازی است. آمریکا محصولاتی مانند سمعک و بیشتر انسولین خود را از دانمارک دریافت می‌کند، از جمله داروی دیابت اوزمپیک که توسط شرکت دانمارکی نوو نوردیسک تولید می‌شود.

تحلیل‌گران می‌گویند افزایش قیمت ناشی از این اقدامات احتمالاً با استقبال مردم آمریکا مواجه نخواهد شد.
ترامپ به گرینلند حمله می‌کند
گزینه «اتمی» شاید دور از ذهن باشد، اما با توجه به اینکه ترامپ اقدام نظامی را رد نکرده، باید آن را در نظر گرفت.

در اصل، برای آمریکا دشوار نخواهد بود که کنترل گرینلند را به دست بگیرد، زیرا آن‌ها از قبل پایگاه‌ها و نیروهای زیادی در گرینلند دارند.

مارک جاکوبسن، دانشیار در کالج دفاعی سلطنتی دانمارک می‌گوید: «آمریکا عملا کنترل را در دست دارد.» او افزود که اظهارات ترامپ ناقص به نظر می‌رسید و مشخص نبود منظور او چیست.

با این‌ حال، هرگونه استفاده از نیروی نظامی توسط واشنگتن یک بحران بین‌المللی ایجاد می‌کند.

الیزابت سوانه، خبرنگار ارشد سیاسی روزنامه پولیتیکن می‌گوید: «اگر به گرینلند حمله کنند، به ناتو حمله کرده‌اند. اینجا قضیه متوقف می‌شود. بند ۵ باید فعال شود. و اگر کشوری عضو ناتو به ناتو حمله کند، دیگر ناتویی وجود ندارد.»

اولریک گاد، پژوهشگر ارشد در مؤسسه مطالعات بین‌المللی دانمارک، به بی‌بی‌سی می‌گوید ترامپ شبیه شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، درباره تایوان یا شبیه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، درباره اوکراین صحبت می‌کند.

او در ادامه گفت: «او می‌گوید ما حق داریم این تکه زمین را بگیریم. اگر او را جدی بگیریم، این نشانه‌ای بد برای کل ائتلاف غربی است.»