کشف محل نبرد هخامنشیان و اسکندر مقدونی در شمال غربی ترکیه

«نبرد گرانیک» اثر شارل لبرون در سال ۱۶۶۵ که عبور سربازان اسکندر مقدونی از رود گرانیکوس را به تصویر می‌کشد‌ایندیپندنت فارسی: شواهد حاکی از آن است که پژوهشگران سرانجام محل رویارویی سپاه داریوش سوم هخامنشی و اسکندر مقدونی در نبرد گرانیک را شناسایی کرده‌اند.

به گزارش لایو ساینس، این محل در حدود ۱۰ کیلومتری شمال شهر بیگا در شمال غرب ترکیه واقع شده است. در سال ۳۳۴ پیش از میلاد، سربازان اسکندر در نبرد گرانیک سپاه هخامنشیان را شکست دادند و این پیروزی به آن‌ها امکان داد به قلمرو امپراتوری پارس راه پیدا کنند و به عمق خاورمیانه امروزی پیشروی کنند.

ریحان کرپه، استاد باستان‌شناسی در دانشگاه ۱۸ مارس چاناک‌قلعه که هدایت این گروه پژوهشی را بر عهده داشت، به لایو ساینس گفت: «نبرد گرانیک نه تنها یکی از مهم‌ترین نقاط عطف زندگی اسکندر بود که بعدها لقب کبیر را برای او به ارمغان آورد، بلکه لحظه‌ای مهم در تاریخ جهان محسوب می‌شود.»

البته این کشف کاملا جدید نیست. هاینریش کیپرت، باستان‌شناسی که در قرن نوزدهم در این منطقه کار می‌کرد، احتمال داده بود که این مکان ممکن است محل نبرد باشد. اما گروه پژوهشی کرپه اکنون شواهد بیشتری یافته‌اند که این موضوع را تایید می‌کند.

این گروه پژوهشی بقایای شهر باستانی هرمایون را یافته‌ا‌ند که بر اساس منابع تاریخی، محل آخرین اردوگاه اسکندر پیش از نبرد بود. پژوهشگران سپس آزمایش‌های زمین‌ریخت‌شناسی انجام دادند تا چشم‌انداز اطراف هنگام وقوع نبرد را بازسازی کنند. آن‌ها دریافتند که مسیر رود گرانیکوس از زمان اسکندر تاکنون تغییر چندانی نکرده است.

آن‌ها همچنین دریافتند که برخی مناطق در زمان اسکندر باتلاقی بوده است و بنابراین، با توصیف میدان نبرد مطابقت ندارند، همین داده‌ها به گروه پژوهشی امکان داد این مکان‌ها را نامحتمل بدانند و از بررسی کنار بگذارند.

در منابع تاریخی باستانی آمده است که اسکندر مزدوران یونانی‌ـ‌ایرانی را روی تپه‌ای مستقر کرد. گروه پژوهشی تپه‌ای را شناسایی کرده‌ است که کشاورزان محلی در آن‌جا گورهایی با سلاح‌هایی پیدا کرده‌اند که احتمالا قدمتشان به دوران اسکندر بازمی‌گردد.

برای مثال، کشاورزان در سال ۲۰۲۴ هنگام شخم زدن محلی در نزدیکی دامنه جنوبی تپه، بقایای استخوان انسان یافتند. بررسی پژوهشگران نشان داد که این استخوان‌ها متعلق به یک مرد بالغ است.

کرپه گفت: «نبود مشخصه‌های معمول گورها یا اشیاء دست‌سازه نشان می‌دهد که این‌ها بخشی از یک گورستان رسمی نبوده‌اند.» با این حال، آزمایش‌های بیشتری باید صورت بگیرد تا مشخص شود این فرد به چه دوره‌ای تعلق داشت و چگونه فوت کرده بود.

کرپه در ادامه افزود که گروه پژوهشی‌اش قصد دارد بررسی‌های زمین‌شناسی و حفاری‌هایی انجام دهد تا شناخت بهتری از آنچه زیر زمین مدفون است به دست آورد.