زندانی مرموزی که از زندان بدنام سوریه آزاد شده کیست؟

بی بی سی: پس از فروپاشی رژیم بشار اسد در سوریه، بشیر البطاینه، مردی اردنی، مشتاقانه منتظر بازگشت پسرش اسامه بود که ۳۸ سال در سوریه مفقود بود.

آقای البطاینه، ۸۳ ساله، اهل اربد - شهری در شمال اردن - گفت اسامه در تابستان ۱۹۸۶، پیش از شروع آخرین سال تحصیلی‌اش در دبیرستان، از او اجازه خواسته بود که برای یک هفته به سوریه سفر کند. اما او هرگز بازنگشت.

بیش از سه دهه بعد، آقای البطاینه خبری را دریافت کرد که او و خانواده‌اش سال‌ها برای آن دعا کرده بودند.

یک ویدیو کلیپ از مردی منتشر شد که در حال ترک زندان صیدنایا، نزدیک دمشق، پایتخت سوریه، بود و گفت: «من اهل اربد هستم.»

سپس وزارت خارجه اردن اعلام کرد که یک شهروند اردنی به نام اسامه پیدا شده و به اردن بازگشته است. این مرد حافظه خود را از دست داده بود.

مدتی بعد، مقامات دیداری بین زندانی آزادشده و خانواده البطاینه در اربد ترتیب دادند.

آقای البطاینه به بی‌بی‌سی گفت: «او دست من را برای مدت طولانی گرفت و شروع به بوسیدن آن کرد.»

او ظاهر اسامه را چنین توصیف کرد: «او شبیه یک اسکلت شده بود.»

پدر اسامه افزود: «او حافظه خود را از دست داده و ظاهرش دلخراش است... تمام ویژگی‌هایش تغییر کرده است.»

خواهر اسامه به بی‌بی‌سی گفت که او نام مادرشان را به زبان آورده و به نظر می‌رسید که خود را در عکس‌های قدیمی خانواده می‌شناسد.

اما سپس اتفاقی غیرمنتظره رخ داد.

این مرد به بیمارستانی در امان، پایتخت اردن، منتقل شد و آزمایش دی‌ان‌ای انجام شد. نتیجه این بود که هیچ رابطه ژنتیکی میان او و خانواده البطاینه وجود ندارد.

ابهام درباره هویت این مرد شروع شد، زیرا ادعاهای متناقضی در شبکه‌های اجتماعی مطرح شد.

یک نفر در فیسبوک گفت که این فرد، مردی سوری از شهر طرطوس است و آن‌ها با هم در زندان بوده‌اند.

یک زن دیگر در فیسبوک ادعا کرد که این مرد از روستای کفرون سعده در حومه طرطوس است و توسط سازمان اطلاعات سوریه در سال ۱۹۸۶ از بیروت «ربوده شده بود».

کاتالینا سعده می‌گوید این مرد شبیه یکی از بستگان او به نام حبیب سعده است که به گفته او از پایتخت لبنان ربوده و به زندان سوریه منتقل شده است.

او می‌گوید خانواده‌اش دو سال و نیم پیش خبر دریافت کردند که آقای سعده، برادر پدربزرگش، در زندان صیدنایا است؛ یک مجتمع نظامی بدنام که برای نگهداری ده‌ها هزار نفر که مخالف دولت سوریه بودند، استفاده می‌شد.

این خانواده امیدوارند با انجام آزمایش دی‌ان‌ای ثابت کنند که زندانی آزادشده همان خویشاوند گمشده آن‌هاست.

کاتالینا سعده به بی‌بی‌سی گفت: «ما نمونه‌های آزمایش را به اردن، جایی که فرد گمشده در آنجاست، ارسال خواهیم کرد و نمونه‌ای نیز از پدربزرگم که در روستای کفرون سعده است، گرفته خواهد شد.»

او افزود: «پدربزرگم اگر برادرش را پیدا کند، آرامش خواهد یافت.»

نضال البطاینه، وزیر پیشین کار اردن، که پس از ورود این مرد به اردن همراه او بود، گفت که تماس‌های متعددی از افرادی دریافت کرده که معتقد بودند این فرد یکی از بستگان آن‌هاست.

نضال از خانواده‌هایی که فکر می‌کنند با این مرد نسبت دارند، خواست آزمایش دی‌ان‌ای انجام دهند و نتایج را ارسال کنند.
 یک اتاق مخفی در زندان صیدنایا که بعد از سقوط حکومت بشار اسد از آنجا عکسبرداری شده بوددر همین حال، در اردن، قاسم بشتاوی و خانواده‌اش معتقدند که این فرد ممکن است پسرعموی آقای بشتاوی، احمد، باشد.

آقای بشتاوی به بی‌بی‌سی گفت که پسرعمویش یک مبارز فلسطینی بود که در لبنان ربوده و به سوریه منتقل شده بود.

او گفت که در سال ۱۹۹۵، یک زندانی آزادشده نزد خانواده آنها آمد و به آن‌ها گفت که احمد در زندان صیدنایا است. آن‌ها تلاش کردند تا به او در زندان دسترسی پیدا کنند، اما نیروهای امنیتی سوریه آن‌ها را تهدید کردند.

خانواده بشتاوی نیز قصد دارند آزمایش ژنتیکی انجام دهند تا مشخص کنند آیا این فرد همان خویشاوند گمشده آن‌هاست یا نه.
«منتظر رحمت خدا هستیم»
برای خانواده البطاینه، پس از آن‌که آزمایش ژنتیکی نشان داد آن‌ها با زندانی آزادشده هیچ نسبتی ندارند، نوعی احساس ناامیدی به وجود آمده است.

محمد البطاینه، برادر اسامه به بی‌بی‌سی گفت: «ما نمی‌توانیم کاری انجام دهیم و منتظر رحمت خدا هستیم.»

به گفته خانواده، پدر برای یافتن هرگونه اطلاعاتی درباره پسرش هر کاری که می‌توانسته انجام داده است؛ مادر به دلیل غم و اندوه بینایی خود را از دست داد و چند سال پیش درگذشت.

محمد البطاینه گفت: «از زمان بازداشتش، ما از جست‌وجو دست نکشیده‌ایم و در تلاشیم با مردم در سوریه ارتباط برقرار کنیم تا از سرنوشتش و این‌که آیا زنده است یا مرده، مطلع شویم.»

او از داستان‌هایی که در رسانه‌ها درباره حل کردن اجساد در اسید در زندان صیدنایا منتشر شده است، ابراز نگرانی کرد.

اما این خانواده امیدشان را از دست نمی‌دهند و قصد دارند به جست‌وجو برای یافتن خویشاوند گمشده‌شان ادامه دهند.