جمهوری اسلامی: مانع افزایش نظارت آژانس بر فعالیت اتمی‌مان نمی‌شویم

ایران نظارت بیشتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر فعالیت هسته‌ای خود را پذیرفته و آن را اعلام کرده استدویچه وله: رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته با افزایش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی طبیعی است که بازرسی‌های آژانس نیز باید افزایش یابد. آژانس پیشتر در یک گزارش محرمانه اطلاع داده بود که ایران با افزایش نظارت موافقت کرده است.

محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز شنبه ۲۴ آذر (۱۴ دسامبر) اعلام کرد ایران "طبق چهارچوب و ضوابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" عمل می‌کند و "طبیعی" است که اگر فعالیت هسته‌ای این کشور افزایش یابد، نظارت آژانس نیز باید بیشتر شود.

او گفت: «بدیهی است که وقتی شما سه واحد فعالیت دارید و آن را به پنج واحد افزایش می‌دهید، نظارت نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد. این یک امر منطقی و طبیعی است و هیچ اتفاق جدیدی به شمار نمی‌رود.» او مدعی شد جمهوری اسلامی "هیچ مانعی" برای بازرسی و دسترسی آژانس ایجاد نکرده و نمی‌کند.

بر أساس یک گزارش محرمانه که دو روز پیش توسط خبرگزاری رویترز منتشر شد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو گفته است که ایران درخواست آژانس برای افزایش دفعات و شدت اجرای اقدامات نظارتی در تأسیسات فردو را پذیرفته و در حال همکاری برای اجرای این رویکرد است.

بنا بر گزارش یاد شده با تغییر سطح غنی‌سازی خوراک سانتریفیوژها از ۵ درصد به ۲۰ درصد، ایران توانسته تولید اورانیوم ۶۰ درصدی خود را در فردو به بیش از ۳۴ کیلوگرم در ماه افزایش دهد. این میزان، حدود شش برابر تولید قبلی ایران در سایت‌های فردو و نطنز بوده است.
تغییر لحن ایران و عقب‌نشینی از مواضع قبلی
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تازه‌گی از افزایش سرعت غنی‌سازی خبر داده و اعلام کرده بود که نیاز به اتخاذ تدابیر سخت‌گیرانه‌تری برای نظارت در تأسیسات فردو است.

به گفته محمد اسلامی ایران در اسفند ۱۴۰۱ با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس در بیانیه تهران اعلام کرده که "به تعامل" با این نهاد ادامه خواهد داد تا همه پرونده‌هایی که علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود دارد بسته شوند. او افزود: «هدف ما از تعامل این است که این موارد بتوانند نظارت و اطمینان خاطر لازم را فراهم کنند.»

تایید گزارش محرمانه آژانس از سوی رئیس انرژی اتمی ایران مبنی بر عدم جلوگیری از افزایش نظارت بازرسان این نهاد، در حالی است که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز اول آذر با اکثریت آرا قطعنامه‌ای را علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تصویب کرد.

هرچند شورای حکام نمی‌تواند خود در این زمینه دست به اقدامات عملی بزند، اما این امکان وجود دارد که با فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران، تحریم‌های گسترده سازمان ملل در قبال جمهوری اسلامی دوباره اعمال شوند.

در پی آن آلمان، بریتانیا و فرانسه روز ۱۹ آذر با صدور یک بیانیه‌ مشترک، اقدامات اخیر جمهوری اسلامی در گسترش برنامه اتمی و افزایش قابل‌توجه میزان تولید اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد در تاسیسات فردو را محکوم کردند. این سه کشور گفته‌اند که در صورت لزوم مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال خواهند کرد.

تغییر لحن تهران در شرایطی است که پیشتر عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران کشورهای غربی را تهدید کرده بود که اگر به سوی اعمال مکانیسم ماشه و بازگرداندن تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد بروند، "بحث هسته‌ای در داخل ایران به سمت در اختیار داشتن تسلیحات هسته‌ای گرایش پیدا خواهد کرد."

محمد اسلامی نیز دو سال پیش درست عکس حرف‌های امروز را زده و گفته بود "دوربین‌های فراپادمانی یا به اصطلاح برجامی" به توافق هسته‌ای مربوط هستند و تا هنگامی که کشورهای غربی به توافق بازنگردند خاموش می‌مانند.

ایران در حالی در برابر فشارها عقب‌نشینی کرده است که اسرائیل ضربات سنگینی به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی وارد کرده و بارها حکومت ایران را تهدید کرده است که "خط قرمز" اسرائیل در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران غنی‌سازی ۹۰ درصدی است و اگر ایران غنی‌سازی را به سطح ۹۰ درصد افزایش دهد، با حمله نظامی اسرائیل مواجه خواهد شد.