چرا بعضی افراد همیشه احساس خستگی می‌کنند؟

احتمالا برایتان پیش آمده است که به‌رغم خواب کافی شبانه، طی روز احساس خستگی داشته باشید و روزهای ممتد نیز با این احساس دست‌وپنجه نرم کنید. نیویورک‌تایمز به نقل از دکتر شانون سالیوان، متخصص خواب از دانشگاه استنفورد، می‌نویسد که باید روی این موضوع دقیق‌تر شوید و مواردی مانند عادت‌‌‌های خواب یا استرس را بررسی کنید.

به توصیه دکتر سالیوان مطمئن شوید که برنامه خوابتان منظم است، هفت تا هشت ساعت می‌خوابید و در ساعت مشخصی به خواب می‌روید و در ساعت مشخص هم از خواب بیدار می‌شوید. او می‌گوید اغلب افراد خواب‌های منقطع مانند چرت‌های کودک نوپا دارند، در حالی که خواب زمانی مفید است که پیوسته باشد.

او می‌گوید اگر عادت دارید که عصرها یک فنجان قهوه یا یک لیوان شراب بنوشید، آن را کنار بگذارید و از جست‌وجو در گوشی موبایل و خوردن میان‌وعده قبل از خواب بپرهیزید، زیرا این عادت‌ها بر کیفیت خواب تاثیر می‌گذارند. زمان وعده‌های غذایی هم بسیار مهم است، پس سعی کنید شام را حداقل دو تا سه ساعت قبل از خواب میل کنید.

به گفته دکتر کارا دوپویی-مک‌کولی، متخصص ریه و خواب، اگر در خوابیدن مشکل دارید بهتر است به متخصص مراجعه کنید، زیرا او می‌تواند عادت‌های خوابتان را بهبود بخشد. متخصصان ازطریق بررسی سوابق خانوادگی و پزشکی شما می‌توانند به دلایل احتمالی دیگر هم پی ببرند.

دکتر دوپویی-‌مک‌کولی می‌گوید که اختلال خواب موضوع شایعی است و ممکن است باعث خواب‌آلودگی یا چرت در طول روز شود.

حدود ۳۰ درصد بزرگسالان در سراسر جهان برای به خواب رفتن و داشتن خوابی پیوسته یا برای هر دو اینها مشکل دارند، امری که می‌تواند باعث بی‌قراری و ناتوانی در تمرکز شود. البته بی‌خوابی می‌تواند از مسائل مقطعی مانند پرواززدگی یا شرایط خاص کاری نیز ایجاد شود، اما اگر این علائم سه بار در هفته و به مدت سه ماه مشاهده شد، احتمالا با بی‌خوابی مزمن مواجهید.

آپنه خواب هم از دیگر مشکلات رایج خواب است و زمانی رخ می‌دهد که عملکرد ماهیچه‌های گلو هنگام خواب مختل می‌شود و جریان هوا را مسدود می‌کند و باعث می‌شود که تنفس موقتا قطع شود. برخی افراد مبتلا به آپنه خواب ممکن است نشانه‌ای نداشته باشند، اما برخی دیگر خروپف می‌کنند یا با نفس‌نفس‌زدن از خواب بیدار می‌شوند، یا اینکه در طول روز احساس خواب‌آلودگی دارند. موارد جدی آپنه خواب که درمان نشده‌اند، ممکن است بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و دیابت درپی داشته باشد.

یکی دیگر از عواملی که مانع خواب می‌شود، سندرم پای بی‌قرار است. این اختلال با احساس ناراحتی در پاها و میل به تکان دادن آن‌ها آشکار می‌شود. نشانه‌های این عارضه معمولا هنگام شب وخیم‌تر می‌شود و به خواب رفتن را سخت می‌کند. دکتر دوپویی-‌مک‌کولی می‌گوید که با ماساژ پاها و کم‌کردن یا اجتناب از مصرف الکل و کافئین می‌توان به کاهش علائم این عارضه کمک کرد. درمان فقر یا کمبود آهن هم در بهبود این عارضه نقش دارد.

از خواب که بگذریم، یکی دیگر از دلایل خستگی مداوم ممکن است مشکلات هورمونی باشد. یکی از مشکلات هورمونی رایج که خستگی ایجاد می‌کند، کم‌کاری تیروئید است. این عارضه زمانی به وجود می‌آید که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید ترشح نمی‌کند. اما خبر خوب این است که می‌توان این مشکل را با آزمایش خون تشخیص داد و آن را درمان کرد.

کمبود انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند کمبود آهن، که به‌دلیل عادت ماهیانه یا رژیم‌ غذایی گیاهی ایجاد می‌شود، دلیل دیگر خستگی مداوم است. پایین بودن سطح ویتامین دی و ب۱۲ هم باعث خستگی می‌شود. برای تشخیص کمبود ویتامین می‌توانید به متخصص مراقبت‌های بهداشت و درمان مراجعه کنید.

برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت، افسردگی، بیماری‌های گوارشی و کووید طولانی‌مدت نیز احساس خستگی ایجاد می‌کنند. سندرم خستگی مزمن نیز باعث ناتوانی و اختلال در عملکرد می‌شود که درمانی ندارد و فقط می‌توان نشانه‌های آن را کنترل کرد. همچنین مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی و برخی آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است خستگی ایجاد کنند.