اسد و بازی جدید دیپلماتیک: تلاش برای نزدیکی به آمریکا و اخراج نیروهای جمهوری اسلامی از سوریه

ایران اینترنشنال: یک منبع دیپلماتیک به ایران‌اینترنشنال گفت که بشار اسد قصد دارد با دور شدن از محور «ایران-روسیه» و نزدیکی به آمریکا، به حضور جمهوری اسلامی در سوریه به طور کامل پایان دهد.

این منبع دیپلماتیک طرف گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال که نخواست نامش فاش شود، تاکید کرد پس از تحولات اخیر، اسد به این نتیجه رسیده است که روسیه و جمهوری اسلامی دیگر توان حفظ او را در قدرت ندارند و به همین دلیل در تلاش است از محور «ایران-روسیه» دور شده و به آمریکا نزدیک شود.

این منبع افزود در روزهای گذشته، آمریکا از اسد خواسته تا به حضور روسیه و ایران در سوریه پایان‌ دهد.

به گفته او، رییس حکومت سوریه تمایل دارد با حفظ پایگاه روسیه در این کشور، رضایت مسکو را تامین کند اما جمهوری اسلامی به طور کامل از سوریه کنار گذاشته می‌شود.

در روزهای گذشته گزارش‌هایی درباره پیشنهاد آمریکا به اسد برای دور شدن از ایران منتشر شدند. از جمله خبرگزاری رویترز از تماس‌های آمریکا و امارات متحده عربی با سوریه، برای تاکید بر دوری دمشق از جمهوری اسلامی و قطع مسیرهای ارسال تسلیحات برای حزب‌الله لبنان از خاک سوریه خبر داد.

اسرائیل نیز خواستار قطع انتقال اسحله از سوریه برای حزب‌الله شده است.

پس از ناتوانی نیروهای جمهوری اسلامی در مواجهه با حمله گسترده شورشیان مخالف اسد، گزارش‌هایی درباره تخلیه این نیروها از سوریه منتشر شده است.

نیویورک‌تایمز گزارش کرد که ایران روز جمعه تخلیه فرماندهان نظامی و نیروهای خود را از سوریه و کارکنان سفارتش را از دمشق آغاز کرده است.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوریس اسلامی، شنبه ۱۷ آذر در پاسخ به سوالی درباره تخلیه سفارت جمهوری اسلامی در دمشق گفت: «این ادعاها صحت ندارد. سفارت کماکان فعال است و به فعالیت‌های معمول خود ادامه می‌دهد.»

پیش از این و از زمان دولت دونالد ترامپ نیز مقامات آمریکا خواستار خروج جمهوری اسلامی از سوریه شده‌ بودند.

مایک پومپئو، وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده، سال ۱۳۹۹ گفته بود: «ما خیلی روشن و شفاف به رژیم اسد و روس‌ها در سوریه گفته‌ایم که ایرانی‌ها باید از آنجا خارج شوند.»

در همین حال محمدرضا زاهدی، فرمانده نیروهای نظامی ایران در سوریه و لبنان، ۱۳ فروردین به همراه تعدادی از نیرهای سپاه قدس و یک عضو حزب‌الله، در حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق کشته شد.

منبع ایران‌اینترنشنال همچنین گفت که اسد تصمیم گرفته است با عدم مداخله در مناطق کردنشین، کنترل این مناطق کماکان در اختیار کردها باقی بماند.

«نیروهای دموکراتیک سوریه (ی‌پ‌گ)» ناحیه وسیعی بین مرزهای ترکیه و عراق و رودخانه فرات در شمال شرق سوریه را کنترل می‌کنند. ترکیه مخالف تسلط کردها بر این منطقه است.

هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، در گفت‌وگوی تلفنی با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا درباره جنگ داخلی در سوریه، گفت که اسد باید با مخالفان گفت‌وگو و روند سیاسی را برای تغییرات آغاز کند.

او تاکید کرد: «همه بازیگران منطقه باید در این مسیر نقش سازنده ایفا کنند.»

هم‌زمان عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پس از نشست سه‌جانبه وزیران امور خارجه عراق، سوریه و جمهوری اسلامی در بغداد که جمعه ۱۶ آذر برگزار شد، با «بسیار حساس» خواندن شرایط سوریه گفت که جمهوری اسلامی برای «حمایت از دولت، مردم و ارتش سوریه»، آمادگی کامل دارد.

از سوی دیگر رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، ابراز امیدواری کرد پیشروی مخالفان بشار اسد به سوی دمشق، «بدون حادثه و به سلامت» ادامه یابد.

اردوغان افزود که از اسد خواسته است بیاید تا «آینده سوریه را با هم تعیین کنیم» اما او پاسخ مثبتی نداده است.