تضمینی نیست که ترامپ دست نتانیاهو را کاملا باز بگذارد

بی بی سی: نام باری که روبروی کنسولگری آمریکا در بیت‌المقدس قرار دارد، «دِژا بو» است، اشاره‌ای طنزآمیز به «دژا وو» و چیزی که قبلا نوشیده‌اید.

خارج از ورودی‌های مجتمع دیپلماتیک آمریکا، اسرائیل بی‌صبرانه منتظر آغاز دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ است، آنچه که قبلا یک بار تجربه کرده است.

رافائل شور، خاخامی که در شهر قدیم بیت‌المقدس زندگی می‌کند،‌ می‌گوید: «بسیار خوشحالم. او زبان خاورمیانه را خوب می‌فهمد. ایران هر کاری بخواهد انجام دهد، نگران عواقبش خواهد بود. فکر می‌کنم اگر کامالا انتخاب شده بود، ترسی از حمله به آمریکا یا اسرائیل در خاورمیانه وجود نداشت.»

بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، از اولین کسانی بود که به رئیس جمهور منتخب آمریکا تبریک گفت. او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تبریک به خاطر بزرگ‌ترین بازگشت تاریخ!»

نتانیاهو پیشتر ترامپ را «بهترین دوستی که اسرائیل تاکنون در کاخ سفید داشته» توصیف کرده بود.

خاخام رافائل شور یکی از اسرائیلی‌هایی است که از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا خوشحال است
توضیح تصویر، خاخام رافائل شور یکی از اسرائیلی‌هایی است که از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا خوشحال است

ترامپ در دوره قبل با خارج شدن از توافق هسته‌ای ایران، که اسرائیل مخالف سرسخت آن بود، در اینجا محبوبیت زیادی کسب کرده بود. او میانجی توافق‌های تاریخی عادی‌سازی روابط با چند کشور عربی بود و با شناسایی بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل، به دهه‌ها سیاست سنتی آمریکا - و اجماع بین‌المللی - پشت کرد.

مایکل اورن، سفیر پیشین اسرائیل در آمریکا، می‌گوید اولین دوره ترامپ از نظر اسرائیل «ایده‌آل» بود.

«امید اسرائیل این است که او همان شیوه را در پیش بگیرد. [اما] ما باید درباره این مسئله که ترامپ چه کسی است و چه موضعی دارد، کاملا واقع‌بین باشیم.»

او می‌گوید اول این که رئیس‌جمهور منتخب «جنگ‌ را دوست ندارد»، چرا که آن‌ را پرهزینه می‌بیند. ترامپ از اسرائیل خواسته جنگ غزه را به سرعت پایان دهد.

او همچنین «از جمله طرفداران بزرگ» شهرک‌های اسرائیلی در مناطق اشغالی کرانه غربی نیست و با خواسته‌های برخی رهبران اسرائیلی برای الحاق بخش‌هایی از آن مخالفت کرده است.

هر دو سیاست ممکن است او را در تقابل با احزاب راست افراطی در ائتلاف حاکم اسرائیل به رهبری نتانیاهو قرار دهد، که تهدید کرده‌اند در صورت پیگیری سیاست‌هایی که مطلوب آنها نیست، دولت را سرنگون خواهند کرد.

در جریان جنگ غزه، وقتی نتانیاهو بر سر دوراهی انتخاب میان خواسته‌های اخیر آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین متحد اسرائیل از یک سو، و خواسته‌های شرکای دولت ائتلافی‌اش از سوی دیگر قرار گرفت، گرایش او عموما به نفع ائتلاف بود.

این موضع‌گیری باعث شد تنش میان او و جو بایدن، رئیس‌جمهور فعلی آمریکا، به شدت افزایش یابد.

مایکل اورن معتقد است که نتانیاهو باید با رئیس‌جمهور جدید آمریکا رویکرد متفاوتی در پیش بگیرد.

«اگر دونالد ترامپ در ماه ژانویه وارد کاخ سفید شود و بگوید: 'خب، شما یک هفته وقت دارید این جنگ را تمام کنید'، نتانیاهو باید به آن احترام بگذارد.»

در غزه، جایی که ارتش اسرائیل با گروه فلسطینی حماس می‌جنگد، ناامیدی و استیصال ساکنان آن باعث شده که آنها تنها روی یک هدف تمرکز کنند.

احمد می‌گوید: «او وعده‌های محکمی داده است. امیدواریم بتواند کمک کند و صلح را برقرار کند.»

همسر و پسر احمد در جنگ کشته شده‌اند و خانه‌اش هم ویران شده است.

او می‌گوید: «دیگر بس است، ما خسته‌ایم. امیدواریم ترامپ قوی ظاهر شود تا بتواند این مسئله را با اسرائیل حل کند.»
بیلبورد تبلیغاتی در تل‌آویو که پیروزی ترامپ تبریک را می‌گویدمحمد داوود، که در جریان درگیری‌های غزه هشت بار آواره شده، می‌گوید پیروزی ترامپ به معنای پایان قریب‌الوقوع جنگ است.

یک ساکن بی‌جاشده دیگر به نام ممدوح گفت که برایش مهم نیست چه کسی برنده شده - او فقط می‌خواهد کسی باشد که این وضعیت را پایان دهد.

او می‌گوید: «دارو نیست، بیمارستان نیست، غذا نیست. هیچ چیز در غزه باقی نمانده است. ما کسی را می‌خواهیم که قوی باشد تا بتواند ما را از یهودیان جدا کند.»

در مناطق اشغالی کرانه غربی، مقر تشکیلات خودگردان فلسطینی، تردید و بدبینی گسترده‌ای نسبت به نفوذ آمریکا وجود دارد و بسیاری، دولت‌های ایالات متحده از هر دو جناح سیاسی را طرفدار سرسخت اسرائیل می‌دانند.

صبری صیدم، از اعضای ارشد جنبش فتح، جناح اصلی تشکیلات خودگردان، می‌گوید: «راه‌حل‌های ضعیفی که به ضرر فلسطینیان تمام می‌شود یا حمایت نظامی بی‌پایان از اسرائیل، تنها موجب تشدید رویارویی‌ها در آینده خواهد شد.»

او می‌گوید: «ما مایلیم نسخه جدیدی از ترامپ ببینیم، چیزی شبیه ترامپ ۲ که به صورت جدی در پی پایان دادن فوری به جنگ و پرداختن به ریشه‌های درگیری در خاورمیانه باشد.»

نظرسنجی‌های اخیر نشان می‌داد که بیش از دو سوم اسرائیلی‌ها طرفدار انتخاب ترامپ بودند. اما در اینجا نیز، بعضی درباره پیش‌بینی‌ناپذیری و رویکرد او هشدار می‌دهند.

یک زن اسرائیلی گفت: «او وضعیت را نامطمئن‌تر و ناامن‌تر می‌کند. من اعتماد ندارم که او بتواند صلح را برقرار کند. صادقانه فکر می‌کنم که او فقط جنگ را بدتر خواهد کرد.»

مایکل اورن، سفیر سابق اسرائیل در آمریکا، می‌گوید بر این باور است که اگر اسرائیل با ترامپ همکاری کند «دستاوردهای بزرگی در پیش است»، از جمله امکان دستیابی به یک توافق صلح تاریخی با عربستان سعودی و مهار نفوذ ایران.

اما هم‌زمان ممکن است برای نتانیاهو سخت‌تر باشد تا خواسته‌ها و سازش‌های لازم برای رسیدن به چنین اهدافی را در داخل دولت خود مدیریت کند.

از زمان آخرین دوره ترامپ در کاخ سفید، صداهای میانه‌روتر در اطراف هر دو رهبر کاهش یافته است.

بسیاری در اسرائیل دوره اول ترامپ را با خاطرات خوش به یاد می‌آورند. اما روابط در دور دوم می‌تواند به طرز چشمگیری متفاوت باشد، و عملکرد گذشته تضمینی برای نتایج آینده نیست.