به نوشته رویترز، جزئیات این خشونتها هنوز روشن نیست اما مقامها و رسانههای اسرائیلی میگویند عدهای که به طرفداری از فلسطینیان شعار میدادند، به شهروندان اسرائیلی و صدها تن از هواداران تیم مکابی حمل کردند.
درگیریها از چهارشنبه، ۲۴ ساعت پیش از مسابقه آغاز شده بود. به گفته پیتر هولا، سخنگوی پلیس، «چهارشنبهشب حوادثی از سوی دو طرف رخ داد».
او افزود: «هواداران تیم مکابی اسرائیل، پرچمی را از نمای ساختمانی در منطقه رُکین پایین کشیدند، به یک تاکسی آسیب رساندند و یک پرچم فلسطین را در میدان تاریخی دام، در قلب آمستردام، به آتش کشیدند».
رویترز نیز میگوید پیش از شروع مسابقه اتفاقاتی بین هواداران رخ داده بود و شبکه NOS هلند هم گزارش داد که پرچم فلسطین از ساختمانی در مرکز شهر پاره شد و پلیس ضد شورش هواداران طرفدار فلسطینیان را که میخواستند به سمت استادیوم راهپیمایی کنند، مسدود کرد.
سفیر اسرائیل در هلند به شبکه کان گفت: «آمدن شمار زیادی از هواداران ترکیهای تیم فوتبال فنرباغچه به آمستردام، زنگ خطر را از چند روز پیش برای سفارت در زمینه احتمال حملات آنها به هوداران اسرائیلی فوتبال تیم مکابی تلآویو به صدا در آورده بود و مراتب نگرانی و هشدار را به مقامات هلندی ابلاغ کرده بودند».
وزارت خارجه اسرائیل هم با اعلام اینکه در این حمله شماری از شهروندان اسرائیل مجروح شدهاند، خبر داد که گیدئون سعار، وزیر خارجه جدید این کشور، در تماس با همتای هلندی خود از او خواسته است که به خروج امن اسرائیلیها کمک کند.
به گزارش شبکه کان، گیدئون سعار در مأموریتی از سوی بنیامین نتانیاهو به هلند میرود تا با مقامات این کشور دیدار کند.
شرکتهای هوایی اسرائیلی العال و ایسراایر هم خبر دادند چند پرواز فوقالعاده را در روزهای جمعه و شنبه به رایگان برای بازگرداندن فوری اسرائیلیهای گرفتار در آمستردام برقرار کردهاند.
در پی این خبر، اعلام شد ارتش از طرح خود برای اعزام هواپیمای نظامی به هلند خودداری کرده زیرا مقامات هلند اطمینان دادهاند که وضعیت کنترل شده است.
ابتدا قرار بود تظاهرات طرفداران فلسطینی در اعتراض به این دیدار فوتبال در نزدیکی استادیوم برگزار شود، اما شورای شهر آمستردام به دلایل امنیتی آن را به مکان دیگری منتقل کرد.
مسابقه فوتبال بین تیمهای مکابی تلآویو و آژاکس آمستردام روز پنجشنبه در چارچوب رقابتهای «لیگ اروپا» برگزار شد و آژاکس با نتیجه پنج بر صفر تیم مکابی را شکست داد.
جزئیات بیشتر و واکنشها در اسرائیل مقامات و رسانههای اسرائیل حملات مهاجمان «عرب و ترکتبار» در هلند به صدها جوان اسرائیلی در شهر آمستردام را به رویدادهای دوران نازیها در اروپا در ضربوجرح یهودیان تشبیه کرده و آن را «پوگروم آمستردام» نامیدند.
اسحاق هرتسوگ، رئیسجمهور اسرائیل، بامداد جمعه گفت: «ما شاهد صحنههای تکاندهندهای بودیم که امید داشتیم بعد از حمله هفتم اکتبر دیگر آن را نبینیم، اما مشاهده کردیم که یک پوگروم یهودستیزانه علیه دوستداران تیم فوتبال اسرائیلی رخ داده و شهروندان اسرائیلی در قلب شهر آمستردام در هلند هدف این پوگروم قرار گرفتهاند».
«پوگروم» اصطلاحی است که از قرن نوزدهم به این سو برای «کشتار خشونتبار یا آزار یک گروه قومی یا مذهبی» به کار میرود.
وزارت یهودیان در سرزمینهای خارج از اسرائیل نیز اعلام کرد درباره احتمال تهدید و خطر برای دوستداران فوتبال اسرائیلی که برای دیدن مسابقه تیم محبوب خود به آمستردام میرفتند، پیشاپیش به مقامات مسئول در هلند هشدارهای لازم را داده بود اما «هلند در دفاع از جان اسرائیلیها شکست خورده است».
وزارت خارجه اسرائیل اعلام کرد هنوز از سرنوشت سه اسرائیلی در آمستردام خبری در دست نیست.
گیدئون سَعار اعلام کرده با مقامات ارشد هلند در طول ساعات شب و بامداد در تماس پیوسته بوده و از آنها برای کمک به شهروندان کشورش درخواست کمک کرد.
رسانههای اسرائیل با آگاهی از این حملات، در سراسر شب برنامههای خبری اضطراری پخش میکردند و تأکید داشتند که «بسیاری از جوانان پناه گرفته در نقاط مختلف آمستردام نگران هستند که به زبان عبری مصاحبه کرده و وضعیت را بازگو کنند».
با این اوصاف، شماری از مصاحبهشوندگانی که به هتلها رفته بودند، گفتند که «در قطارها، نزدیکی هتلها و خیابانها مورد حملات جسمی شدید و توهینهای تحقیرآمیز قرار گرفتند» و به «قصد کشت» کتک زده شدند. آنها مهاجمان را «عربتبارها و ترکتبارها» نامیدند.
گزارش شده که «مهاجمان از اسرائیلیها در میانه ضربوشتم میخواستند بگویند زنده باد فلسطین». تصاویری نیز از گذرنامههای اسرائیلی «دزدیدهشده» در شبکههای اجتماعی هلند منتشر شده است.
شورای امنیت ملی اسرائیل به سایر اسرائیلیها در هلند توصیه کرد ضمن حفظ تدابیر لازم برای جان خود، به سرعت به کشورشان بازگردند.
واکنشها در سطح بینالمللی
نخستوزیر هلند در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «حملات یهودستیزانه غیرقابل قبول علیه طرفداران تیم مکابی تلآویو در کشور هلند روی داده و او در گفتوگو با بنیامین نتانیاهو تأکید کرده که عوامل این حملات محاکمه خواهند شد». نخستوزیر هلند افزود اکنون آرامش در پایتخت برقرار است.
به گزارش دفتر رئیسجمهور اسرائیل، ویلیام الکساندر، پادشاه هلند، در گفتوگو با اسحاق هرتسوگ با ابراز تأسف عمیق گفت در این ماجرا «مانند جنگ جهانی دوم، یهودیان را دوباره از خود ناامید کردیم».
اشاره او به کشته شدن هزاران تن از یهودیان هلند در پی یورش آلمان نازی به این کشور در جنگ جهانی دوم است.
پادشاه الکساندر به رئیسجمهور اسرائیل خبر داد که از نهادهای قانونی کشورش خواسته با قاطعیت علیه هر نوع خشونت و یهودستیزی اقدام کرده و اسرائیلیها را فورا نجات دهند.
رئیس کمیسیون اروپا روز جمعه گفت از حملات شرورانه در آمستردام که اسرائیلیها را هدف قرار داده، خشمگین شده و در این مورد با نخستوزیر هلند گفتوگو کرده است.
اورسولا فوندرلاین افزود این اقدامات غیر قابل قبول را شدیداً محکوم میکند و تأکید دارد که یهودستیزی مطلقا نباید جایی در اروپا داشته باشد و ما «مصمم به مبارزه با هر نوع نفرتپراکنی هستیم».
وزیر خارجه آلمان هم گفت از دیدن صحنههای آمستردام شوکه شده و از آن ابراز انزجار میکند. آنالنا بائربوک در پیامی در شبکه ایکس نوشت این تصاویر در اروپا «عمیقاً شرمآور است»، و افزود «چنین خشونتهایی علیه یهودیان همه مرزها(ی اخلاقی) را میشکند و هیچ توجیهی ندارد».
خانم بائربوک تأکید کرد که یهودیان باید بتوانند در اروپا احساس امنیت کنند.
سازمان ملل متحد هم اعلام کرد از حمله به هواداران فوتبال در آمستردام که مقامات اسرائیلی و هلندی ماهیت آن را یهودستیزانه نامیدهاند، «بهشدت نگران» شده است.
جرمی لورنس، سخنگوی دفتر حقوق بشر سازمان ملل در ژنو، گفت این نهاد آگاه شده که مقامات هلند تحقیقات در این باره را آغاز کردهاند.
در این میان، وزیر کشور فرانسه که قرار است کشورش در روزهای آینده میزبان مسابقهای با تیم اسرائیلی در چارچوب لیگ ملتها باشد، اعلام کرد این رقابت طبق برنامه برگزار خواهد شد.
برونو رتالو افزود فرانسه عقبنشینی نمیکند زیرا هر عقبنشستنی در این زمینه به مفهوم تسلیم شدن در برابر تهدیدات خشونتآمیز و یهودستیزانه خواهد بود.
سازمان یهودیان هلند اعلام کرد که این کشور باید در مقابله با عوامل این حملات اقدامات سختی در پیش بگیرد.
واکنشهای جهانی در محکومیت یهودستیزی در آمستردام
دویچه وله: آشوبهای ضد اسرائیلی در آمستردام منجر به زخمیشدن پنج نفر و بازداشت بیش از ۶۰ نفر شد. این رخداد با واکنشهای بینالمللی روبرو شد که بر لزوم مقابله با یهودستیزی و حفاظت از امنیت جوامع یهودی تاکید کردند.
در جریان آشوبهای اخیر در آمستردام و اقدامات ضد اسرائیلی، پنج نفر راهی بیمارستان شده و ۶۲ نفر دستگیر شدند. اینرویداد منجر به جریحهدار شدن احساسات عمومی و انتشار بیانیههای رسمی از سوی سازمانها و شخصیتهای برجسته شد.
باتوجهبه نگرانیهای امنیتی، وزارت امور خارجه اسرائیل اعلام کرد که ۱۰ تن از شهروندان اسرائیلی حاضر در آمستردام هنوز با مقامات تماس نگرفتهاند و احتمال میرود تلفنهای آنها به سرقت رفته باشد. این بیانیه، نگرانیها نسبت به وضعیت امنیتی جامعه یهودی در اروپا را افزایش داده است.
سازمان ملل: حمله به هواداران فوتبال اسرائیلی نگرانکننده است
سازمان ملل متحد با ابراز نگرانی شدید از حمله به هواداران فوتبال اسرائیلی در آمستردام، این حادثه را "بسیار نگرانکننده" خواند و آن را تهدیدی برای امنیت افراد یهودی در جامعه اروپا دانست.
سخنگوی سازمان ملل ضمن محکوم کردن این حملات، بر ضرورت تلاشهای بینالمللی برای جلوگیری از هر گونه خشونت و نفرت علیه گروههای مذهبی و قومی تأکید کرد.
واکنش تند اتحادیه اروپا: هیچ جایی برای یهودستیزی در اروپا نیست
اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، نیز با واکنشی تند به این رخداد اعلام کرد که از این حملات "بسیار خشمگین" است و اظهار داشت: «هیچ جایی برای یهودستیزی در اروپا نیست.»
رئیس کمیسیون اروپا ضمن اشاره به اینکه چنین رفتارهایی به اصول اروپایی توهین میکند، بر لزوم برخورد قاطعانه و موثر با تمامی اشکال یهودستیزی تأکید کرد و از دولتهای اروپایی خواست در حفاظت از جوامع یهودی همکاری کنند.
پادشاه هلند: در شب گذشته جامعه یهودی را ناامید کردیم
ویلم-آلکساندر پادشاه هلند، با یادآوری خاطرات جنگ جهانی دوم، از ناکامی کشورش در حمایت از جامعه یهودی ابراز تاسف کرد و اعلام داشت: «ما در جنگ جهانی دوم جامعه یهودی را ناامید کردیم و شب گذشته دوباره ناکام بودیم.»
این سخنان حاکی از نگرانی عمیق او از تکرار لحظات تاریک تاریخ اروپا و تعهد به حمایت از امنیت و احترام به حقوق همه اقلیتهاست.
رئیسجمهور اسرائیل، اسحاق هرتزوگ در گفتوگویی تلفنی با پادشاه ویلم-الکساندر هلند، نگرانی عمیق خود را نسبت به رخدادهای آمستردام ابراز کرد.
دفتر رئیسجمهور اسرائیل در بیانیهای اعلام کرد که هرتزوگ این حملات به هواداران تیم فوتبال اسرائیلی را به «زمانهای تاریک و تلخ برای ملت یهود» تشبیه کرده و تاکید کرده که این وقایع باید «بهطور صریح و بیقیدوشرط محکوم شوند.»
این اظهارات بیانگر اهمیت و حساسیت اسرائیل نسبت به موج جدید یهودستیزی و خشونت علیه جوامع یهودی در اروپا است.
پیام صدراعظم آلمان: حمله به یهودیان، حمله به همه ماست
اولاف شولتس،صدراعظم آلمان، در واکنش به خشونتها علیه هواداران اسرائیلی در آمستردام، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد: «گزارشهای مربوط به خشونت علیه هواداران اسرائیلی در آمستردام غیرقابل تحمل است و نباید چنین چیزی را بپذیریم.»
وی تاکید کرد: «هر کس به یهودیان حمله کند، به همه ما حمله کرده است. یهودیان باید بتوانند در اروپا احساس امنیت کنند.»
پیام شولتس بار دیگر بر تعهد آلمان نسبت به حمایت از جامعه یهودی و مقابله با یهودستیزی تاکید دارد و نشاندهنده موضع قاطع او در برابر هر گونه تهدید علیه امنیت یهودیان در اروپا است.
واکنش رئیسجمهور فرانسه: یادآور تاریکترین لحظات تاریخ
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، نیز در واکنش به خشونتها علیه هواداران فوتبال اسرائیلی در آمستردام، این رخداد را «یادآور تاریکترین لحظات تاریخ» دانست. اظهارات مکرون بر ضرورت مقابله با این نوع خشونتها و یهودستیزی تأکید کرده و هشداری است نسبت به تکرار لحظات تلخ تاریخی که ملت یهود در گذشته با آنها مواجه بودهاند.
پیام او، همچون دیگر واکنشها، نشاندهنده همبستگی فرانسه با جامعه یهودی و مخالفت جدی با اشکال مختلف تبعیض و خشونت است.
وزیر خارجه آلمان: تصاویر آمستردام برای اروپا شرمآور است
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان نیز این رخداد را "بسیار شرمآور برای اروپا" خواند و خواستار اقدامات قاطع برای مبارزه با نفرتپراکنی علیه جامعه یهودی در اروپا شد.
بربوک اعلام کرد که چنین صحنههایی تنها به تضعیف همبستگی اروپایی منجر شده و بار دیگر بر تعهد آلمان به مبارزه با یهودستیزی تأکید کرد.
واکنشها از سوی مقامات و سازمانهای بینالمللی حاکی از نگرانیهای عمیق نسبت به امنیت جوامع یهودی و تاکید بر اهمیت مقابله با یهودستیزی در اروپا است.