یک اقتصاددان از برگزاری ۳۰ جلسه برای فراهم کردن زمینه افزایش نرخ ارز و بنزین توسط مقامات کلیدی اقتصادی خبر داد

فرشاد مؤمنی، اقتصاددان، گفته است که در دو سه هفته اخیر برخی مقامات کلیدی اقتصادی بیش از ۳۰ جلسه برگزار کرده‌اند که زمینه را برای افزایش نرخ ارز و بنزین فراهم کنند.

او با اشاره به این جلسات و تبعات افزایش قیمت بنزین به مسعود پزشکیان هشدار داده که شوک قیمتی به حامل‌های انرژی و «بازی با قیمت» باعث ایجاد «فاجعه» می‌شود.

برای بررسی تأثیرات مختلف افزایش یا ثبات قیمت دلار و بنزین بر اقتصاد ایران، می‌توان چند سناریوی اصلی را تحلیل کرد.

هر سناریو تأثیرات متفاوتی بر تورم، رشد اقتصادی، اشتغال و قدرت خرید خواهد داشت. این سناریوها را می‌توان در قالب جدول مقایسه کرد تا پیامدهای هر ترکیب به وضوح مشخص شود.
سناریوهای اقتصادی:
۱. ثبات قیمت بنزین و ثبات نرخ دلار

۲. افزایش قیمت بنزین و ثبات نرخ دلار

۳. افزایش نرخ دلار و ثبات قیمت بنزین

۴. افزایش همزمان قیمت بنزین و نرخ دلار

در ادامه، مقایسه پیامدهای احتمالی این سناریوها بر اقتصاد ایران آورده شده است: سناریو ۱: ثبات قیمت بنزین و دلار

تورم: در این سناریو، با ثبات قیمت‌ها، تورم تا حد زیادی تحت کنترل باقی می‌ماند.
قدرت خرید: ثبات قیمت‌ها به معنای ثبات در قدرت خرید خانوارهاست، اما اقتصاد رشد قابل توجهی ندارد.
اشتغال: بازار کار با ثبات باقی می‌ماند و تغییرات قابل توجهی در اشتغال مشاهده نخواهد شد.
رشد اقتصادی: رشد اقتصادی کم یا نزدیک به صفر خواهد بود، زیرا افزایش هزینه‌ای در این بخش‌ها مشاهده نمی‌شود.
سناریو ۲: افزایش قیمت بنزین و ثبات دلار
تورم: افزایش قیمت بنزین باعث افزایش هزینه‌های تولید و حمل‌ونقل می‌شود که منجر به افزایش تورم داخلی خواهد شد.
قدرت خرید: کاهش جزئی قدرت خرید به دلیل افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و کالاهای مرتبط.
اشتغال: برخی بخش‌ها مانند حمل‌ونقل و تولید کالاهای مصرفی ممکن است با کاهش اشتغال مواجه شوند.
نارضایتی اجتماعی: اعتراضات محدود به دلیل افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و سوخت.
سناریو ۳: افزایش نرخ دلار و ثبات قیمت بنزین
تورم: تورم وارداتی به دلیل افزایش هزینه واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی اتفاق می‌افتد.
قدرت خرید: کاهش شدید قدرت خرید به دلیل گران‌تر شدن کالاهای وارداتی و مواد اولیه.
اشتغال: صنایع وابسته به واردات (مانند خودرو، تجهیزات پزشکی و فناوری) با کاهش شدید اشتغال مواجه می‌شوند.
رشد اقتصادی: رکود اقتصادی ناشی از افزایش هزینه واردات و کاهش تولیدات داخلی.
سناریو ۴: افزایش همزمان قیمت بنزین و دلار
تورم: تورم دوگانه هم از طریق افزایش هزینه‌های سوخت و هم از طریق افزایش هزینه‌های واردات.
قدرت خرید: کاهش شدید قدرت خرید به دلیل تورم فراگیر.
اشتغال: بیکاری در بخش‌های مختلف از جمله تولید، خدمات و حمل‌ونقل به شدت افزایش می‌یابد.
نابرابری درآمد: اختلاف طبقاتی افزایش یافته و نابرابری درآمدی به اوج خود می‌رسد.
 نارضایتی اجتماعی: نارضایتی و اعتراضات اجتماعی گسترده خواهد بود، زیرا مردم از چندین جهت تحت فشار اقتصادی قرار می‌گیرند.
 تحلیل کلی:
ثبات قیمت بنزین و دلار (سناریو ۱) منجر به ثبات اقتصادی می‌شود، اما رشد اقتصادی پایینی دارد.

افزایش قیمت بنزین با ثبات دلار (سناریو ۲) بیشتر تورم داخلی را ایجاد می‌کند و تأثیر محدودی بر قدرت خرید دارد، اما می‌تواند رکود در صنایع وابسته به سوخت را ایجاد کند.

افزایش نرخ دلار و ثبات بنزین (سناریو ۳) منجر به تورم وارداتی و کاهش قدرت خرید می‌شود، که باعث رکود اقتصادی شدیدتر می‌گردد.

افزایش همزمان قیمت بنزین و دلار (سناریو ۴) بدترین سناریو است، زیرا تورم دوگانه به شدت قدرت خرید مردم را کاهش داده و نارضایتی اجتماعی را افزایش می‌دهد، همچنین احتمال بروز بحران اقتصادی بسیار بالا خواهد بود