ژیلا مساعد،عضو مادام العمر فرهنگستان زبان سوئد: حکومت ایران رفتنی است اما عمر من در سوئد پایان می‌یابد

 ژیلا مساعد در آکادمی سوئدرادیو فردا: ژیلا مساعد، یکی از هجده عضو مادام العمر آکادمی (فرهنگستان) زبان سوئد، نهادی که هر سال برنده جایزه نوبل ادبیات را تعیین می‌کند، در تازه‌ترین اظهارنظر خود درباره ایران گفته که «پایان رژیم کنونی نزدیک است». او همچنین به این باور رسیده که دیگر در خاک سوئد ماندگار شده و «آرامگاه» او در این سرزمین خواهد بود.

خانم مساعد که اکنون ۷۶ ساله است، گفت: «خوشحالم که مردم [ایران] اکنون معنی اسلام در قدرت را می‌فهمند. آن‌ها [مقامات جمهوری اسلامی] زنان را می‌کشند، اعدام می‌کنند، تحقیر می‌کنند و شلاق می‌زنند.»

او تاکید کرد که پایان حکومت کنونی ایران نزدیک است، زیرا ایرانی‌ها «جرأت انتقاد و به چالش کشیدن» حکومت را پیدا کرده‌اند.

با این حال، این شاعر ایرانی-سوئدی پیش‌بینی می‌کند که هزینه دستیابی به این امر زیاد خواهد بود: «این زمان می‌برد و خونین خواهد بود. مردم بهای زیادی خواهند پرداخت.»
پناهنده‌ای که برای خانه‌اش پرده نمی‌خرید

ژیلا مساعد، در سال ۱۹۸۶ پس از آن که به‌دلیل انتشار یک مجموعه شعر مورد تهدید و تحقیر مقامات جمهوری اسلامی قرار گرفت، خاک ایران را ترک کرد.

او به یاد می‌آورد که چگونه ماموران حکومتی به خانه‌اش یورش بردند و وسایل او را تفتیش کردند. سپس احضار شد و مورد بازجویی قرار گرفت و وقتی محل بازجویی را ترک کرد با خود گفت: «اینجا دیگر کشور من نیست.»
خانم مساعد در دو سال اول فقط انگلیسی صحبت می‌کرد و حتی برای خانه‌اش پرده نمی‌خرید، زیرا فکر می‌کرد اقامتش در سوئد موقتی استخانم مساعد تصمیم گرفت با دو فرزند خردسالش از ایران فرار کند، اما «من هیچ برنامه‌ای نداشتم. نمی‌دانستم پناهنده بودن به چه معناست، یا در نهایت در کدام کشور قرار خواهم گرفت.»

در آن زمان، یک قاچاقچی انسان به او گفت که سوئد و دانمارک در دسترس‌ترین کشورها برای پناهندگان هستند. مساعد در آن زمان از سوئد، اینگمار برگمان، آگوست استریندبرگ و «پی‌پی جوراب بلند» را می‌شناخت.

در دو سال اول، او فقط انگلیسی صحبت می‌کرد و حتی برای خانه‌اش پرده نمی‌خرید، زیرا فکر می‌کرد اقامتش در سوئد موقتی است.

او که اکنون با زبان سوئدی روان اما با لهجه ایرانی صحبت می‌کند، به خبرگزاری فرانسه گفته که در نهایت، «فهمیدم باید زبان را یاد بگیرم. سخت بود.»
«استخر» زبان سوئدی در مقابل «اقیانوس» زبان فارسی
ژیلا مساعد نوشتن به زبان سوئدی را آغاز کرد: «وقتی به فارسی می‌نویسم، مثل شیرجه رفتن در اقیانوسی از کلمات است. شما می‌توانید آنچه را که می‌خواهید انتخاب کنید، زیرا همه چیز را حتی زمانی را که در گهواره مادرتان بودید به یاد می‌آورید. اما وقتی به سوئدی می‌نویسم، کنار یک استخر ایستاده‌ام.»

پس از چند سال و سرودن چند کتاب شعر به سوئدی، متوجه شد که «گهواره‌»اش را ترک کرده است و سوئد «آرامگاه» او خواهد بود.
ژیلا مساعد اولین کتابش به زبان سوئدی را در سال ۱۹۹۷ منتشر کرد و در سال ۲۰۱۸ به عضویت آکادمی (فرهنگستان) زبان سوئدی درآمدبا وجود شناخته شدن در زبان سوئدی به عنوان یک شاعر و انتشار چند کتاب، او هنوز معتقد است که تلفظ برخی کلمات را درست ادا نمی‌کند: «من همیشه می گویم که در زبان سوئدی خیلی خوب نیستم. نمی‌توانم کلمات را به درستی تلفظ کنم. مثلا نوه‌ام به من می گوید که تلفظ کلمه "گوزن" در سوئدی را اشتباه تلفظ می‌کنم.»

اما مساعد به قول خودش قصد داشته که «به روح زبان» نزدیک شود، زیرا «هر زبانی روحی دارد.»

ژیلا مساعد اولین کتابش به زبان سوئدی را در سال ۱۹۹۷ منتشر کرد و در سال ۲۰۱۸ به عضویت آکادمی (فرهنگستان) زبان سوئدی درآمد.

این آکادمی در سال ۱۷۸۶ توسط پادشاه گوستاو سوم برای ترویج ادبیات و زبان سوئدی تأسیس شد و عضویت ۱۸ عضو آن دائمی است.

خانم مساعد درباره انتخابش به عضویت این آکادمی گفت: «این یک افتخار باورنکردنی است. من خیلی به آن افتخار می‌کنم. واقعاً. البته وقتی قبولش کردم خیلی مسن بودم، هفتاد ساله بودم. ولی فکر کردم که همه زنان ایرانی به این موضوع افتخار می‌کنند.»
رسیدن به شعری جسورانه‌تر
زندگی در تبعید و آموختن یک زبان خارجی چه تاثیری بر شعرهای مساعد گذاشته است؟

خودش می‌گوید: «اشعار من به زبان سوئدی بسیار متفاوت شده است. آن‌ها ساده‌تر و از نظر سیاسی جسورانه‌تر هستند. در فارسی ما عادت داریم که تحت فشار ملاها، مذهب و پادشاهان قرار بگیریم، بنابراین همیشه راهی برای نوشتن غیرمستقیم پیدا کرده‌ایم و شما باید معنی را حدس بزنید. این دقیقاً همان چیزی نبوده که می‌خواستیم بگوییم. مخاطب باید آن چه را که پشت کلمات پنهان شده بخواند.»

تنها عضو ایرانی آکادمی سوئد تاکید می‌کند: «من نمی‌خواستم این کار را در سوئدی انجام دهم، می‌خواهم صریح باشم. من عاشق حقیقت هستم.