همه به دنبال فرمانده «گمشده» سپاه؛ «میدل ایست آی»: قاآنی تحت بازجویی جمهوری اسلامی است

 اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسدارانبا تداوم بی‌خبری از اسماعیل قاآنی و مطرح شدن شایعه‌ها و سناریوهای مختلف در مورد سرنوشت او، وبسایت «میدل ایست آی» در گزارشی اختصاصی خبر داده که اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بازداشت شده و تحت بازجویی است. شبکه خبری «اسکای نیوز عربی» هم مدعی شده که اسماعیل قاآنی در جریان بازجویی دچار سکته قلبی شده است.

پس از حمله ۱۲ مهر ارتش اسرائیل به پایگاه حزب‌الله لبنان در منطقه ضاحیه بیروت، گزارش‌ها حاکی از آن است که اسماعیل قاآنی هم‌زمان در پایتخت لبنان به سر می‌برده و هرچند مقامات اسرائیلی گفته‌اند فرمانده نیروی قدس سپاه هدف آن حمله نبوده، اما برخی منابع گفته‌اند که او احتمالا کشته شده است.

در پی ناپدید شدن قاآنی و تعلل مقامات جمهوری اسلامی در اظهارنظر قطعی درباره سرنوشت او، گزینه‌های مختلفی مطرح شده است. برخی ناظران گفته‌اند که احتمالا او توسط سازمان اطلاعات سپاه به دلیل نفوذ موساد در سطوح بالای سپاه پاسداران، بازداشت شده است؛ در این حال برخی دیگر گزینه کشته شدن فرمانده نیروی قدس سپاه را مطرح کرده‌اند و گروهی نیز گفته‌اند که احتمالا قاآنی در اسرائیل است.

در این میان، گروهی از ناظران نیز می‌گویند جمهوری اسلامی برای «فضاسازی و خریدن زمان» به عمد قاآنی را از نظرها پنهان کرده و این اقدام را یک جنگ روانی دانسته و گفته‌اند که او مدتی بعد خواهد آمد و با دادن مدال «فتح» ماجرا تمام خواهد شد.

وبسایت خبری «میدل ایست آی» روز پنجشنبه ۱۹ مهر به نقل از چند منبع نوشت که اسماعیل قاآنی زنده و سالم است، ولی به دنبال تحقیقات جمهوری اسلامی درباره رخنه‌های عمده امنیتی تحت نظارت و بازجویی قرار گرفته است.

از زمان کشته‌شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، در حمله هوایی گسترده اسرائیل به بیروت در تاریخ ۶ مهر، اسماعیل قاآنی در انظار عمومی ظاهر نشده است.

به گزارش «میدل ایست آی»، پس از این رخداد سپاه پاسداران تحقیقاتی را درباره چگونگی رسوخ اطلاعاتی اسرائیل به لایه‌های رهبری حزب‌الله لبنان و آگاهی از زمان و مکان حضور حسن نصرالله را آغاز کرده است.

این وبسایت خبری به نقل از ۱۰ منبع در تهران، بیروت و بغداد گزارش داده که اسماعیل قاآنی و تیم او در قالب این تحقیقات امنیتی تحت نظارت قرار گرفته‌اند.

بنا براین گزارش، فرمانده نیروی قدس سپاه دو روز پس از کشته شدن حسن نصرالله برای «ارزیابی وضعیت میدانی» به لبنان سفر کرد ولی به دنبال انتشار اخبار درباره کشته شدن هاشم صفی‌الدین، جانشین احتمالی حسن نصرالله، تمام تماس‌ها با اسماعیل قاآنی به مدت دو روز قطع بودند.

«میدل ایست آی» به نقل از دو منبع در سپاه پاسداران و مقامات عراقی گزارش داده که اسماعیل قاآنی در جلسه هاشم صفی‌الدین با مجمع شورای حزب‌الله لبنان حضور نداشته و دچار جراحت هم نشده است.

یک فرمانده نظامی در گروهی مسلح نزدیک به ایران به وبسایت «میدل ایست آی» گفته است که «هیچ چیز در حال حاضر مشخص نیست. تحقیقات ادامه دارد و هر امکانی وجود دارد.»

خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، روز چهارشنبه ۱۸ مهر به نقل از یک مقام نظامی ادعا کرد اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه، در «سلامت کامل» است.

روز پنجشنبه ۱۹ مهر شبکه خبری «اسکای نیوز عربی» به نقل از «منابع ایرانی» گزارش داد که اسماعیل قاآنی در جریان بازجویی سکته قلبی کرده است.

بنا بر این گزارش، مدیر دفتر فرمانده نیروی قدس مظنون به ارتباط با اسرائیل است.

ابراهیم جباری، مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ضمن اعلام این خبر اضافه کرده است که اسماعیل قاآنی در روزهای آینده از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، نشان فتح دریافت می‌کند.
حامد محمدی به صدای آمریکا: تأخیر در اطلاع‌رسانی درباره قاآنی «مشکوک» است
حامد محمدی، روزنامه‌نگار، در همین رابطه به صدای آمریکا گفت که تأخیر جمهوری اسلامی در اطلاع‌رسانی درباره فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران «مشکوک» است.

حامد محمدی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل امنیتی، روز چهارشنبه ۱۸ مهر به صدای آمریکا گفت که از طرفی «برخی می‌گویند این ابزار جنگ روانی جمهوری اسلامی است» و ممکن است «یکی دو روز دیگر از او رونمایی بشود و مدال فتح به او بدهند و از او به عنوان یک سردار دلیر رونمایی کنند، اما از طرفی دیگر به خاطر دروغ‌های پیشین جمهوری اسلامی درباره مرگ سردارانش، چه بسا حکومت به دنبال زمان خریدن برای اعلام مرگ او باشد.»

به گفته این روزنامه‌نگار، اگر قاآنی کشته شده باشد، در شرایط کنونی اعلام خبر مرگ او «کبریتی زیر دیگ هواداران نظام است»، جمهوری اسلامی را «به یک واکنش اساسی دیگر مجبور می‌کند»، آن هم زمانی که از راه‌ها و با توسل به لابی‌های مختلف «دارند تلاش می‌کنند عملیات نظامی اسرائیل را محدودتر کنند.»

آقای محمدی همچنین با تأکید بر «فعال بودن دستگاه‌های تبلیغاتی جمهوری اسلامی»، گفت که از طرفی گفته می‌شود «قاآنی در گوشه سوریه یا لبنان است تا برنامه‌ریزی کند و اگر فعالیت اسرائیل گسترده بود، در صورت حمله اسرائیل، برای تلافی دوم را محکم‌تر انجام بدهد.»

حامد محمدی همچنین با یادآوری این که این‌ها همه فرضیات است، گفت: «این نکته را به هیچ وجه نباید فراموش کرد که برای علی خامنه‌ای مرگ اطرافیانش، از رئیسی و مقامات سیاسی، تا فرماندهان نظامی و سپاهی‌ها، اصلا مهم نیست. زیرا بر مبنای عقاید و باورهای اسلامی‌اش به درجه‌ای از قساوت قلب رسیده که مرگ را حق می‌انگارد.»

او همچنین تأکید کرد: «فراموش نکنید که بستر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک سازمان نظامی کلاسیک بر مبنای وطن‌دوستی و علم و تکنولوژی نیست، بلکه سازمانی بر اساس ایدئولوژی‌ها و باورهای آخرالزمانی و ملغمه‌ای از فرهنگ عاشورا و شهادت است که آن دسته از سردارانش که از جنگ ایران و عراق بیرون آمده‌اند، الآن در خوان آخر زندگی‌شان بدشان نمی‌آید که به سمت "شهادت" بروند.»
حامد محمدی از سناریوهای محتمل درباره سرنوشت اسماعیل قاانی می‌گوید

حامد محمدی از سناریوهای محتمل درباره سرنوشت اسماعیل قاآانی می‌گوید pic.twitter.com/RgoEwZT3VT

— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 10, 2024

به تأکید حامد محمدی، این که «در اوج جنگ و درگیری‌های منطقه ارتباط جمهوری اسلامی با یکی از فرماندهانش یعنی اسماعیل قاآنی قطع بشود مشکوک است» و «بررسی سابقه جمهوری اسلامی در این مواقع نشان می‌دهد بیش از آن که احتمال داشته باشد ناگهان قاآنی را از پشت پرده بیرون بیاورند و برجسته بکنند، خبر مرگ او برسد.»

علاوه بر این، او با یادآوری ناپدید شدن احمد متوسلیان در اوایل دهه ۶۰ در بیروت، گفت که برای جمهوری اسلامی سرنوشت نیروهایش اهمیتی ندارد و «مسئله منشأ و زیرساخت‌های سپاه پاسداران است که با مرگ یک، دو، و چند فرمانده این تشکیلات نه‌تنها ضعیف نمی‌شود، بلکه افرادی جایگزین می‌شوند» که اقداماتش ادامه یابد، چنان که اگر قاسم سلیمانی «برای یک سطحی از عملیات تدارک می‌دید، بعد از رفتن قاسم سلیمانی و آمدن قاآنی به جای او، هفتم اکتبر برنامه‌ریزی شد. تا پول هست و دسترسی به منابع مالی هست و این ساختار برای پرورش نیروهای آماده شهادت هست»، جمهوری اسلامی ادامه می‌دهد.

به نظر آقای محمدی، تأخیر جمهوری اسلامی در اعلام وضعیت اسماعیل قاآنی «مشکوک است» و احتمالا او «زخمی شده» و شاید هم «کشته شده باشد»، اما «ما با یک سازمان کلاسیک روبه‌رو نیستیم که بشود پیش‌بینی کرد»، هرچند در صورت زخمی یا کشته شدن قاآنی، حکومت «باید به هواداران خودش پاسخگو باشد» و احتمال دارد تعللش به این مسئله مربوط باشد.

در پی یک هفته بی‌خبری از اسماعیل قاآنی، گمانه‌زنی‌ها درباره کشته شدن فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حمله ۱۲ مهر اسرائیل به مقر حزب‌الله در ضاحیه قوت یافته است، اما مقامات سپاه می‌گویند او زنده و سالم است و در روزهای آینده از رهبر جمهوری اسلامی «نشان فتح» دریافت خواهد کرد.