معرفی دو عامل خطرزای جدید و قابل پیشگیری درباره زوال عقل

رادیو فردا: مطالعه‌ای تازه که در مجله پزشکی لنست منتشر شده است نشان می‌دهد که درمان کاهش بینایی و کاهش کلسترول ال‌دی‌ال می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به زوال عقل کمک کند.

این مطالعه توسط ۲۷ پژوهشگر از کمیسیون لنست در زمینه زوال عقل انجام شده و دو عامل خطر جدید را شناسایی کرده است.

تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که حدود ۷ درصد از موارد زوال عقل می‌تواند به کلسترول بالای ال‌دی‌ال در میانسالی مرتبط باشد و ۲ درصد از موارد نیز به درمان نکردن کاهش بینایی در سنین بالا مربوط می‌شود.

این یافته‌ها اهمیت توجه به سلامت قلبی‌عروقی و بینایی را در پیشگیری از زوال عقل برجسته می‌کنند.

کلسترول ال‌دی‌ال، یا لیپوپروتئین‌های کم‌چگالی که در زبان عامه از آن با عنوان کلسترول بد یاد می‌شود، در جریان خون و تمام سلول‌های بدن وجود دارد و مقادیر بیش از حد آن منجر به بروز مشکلات خطرناکی از جمله بیماری‌های سرخرگ کرونری می‌شود.

در سال ۲۰۲۰، همین کمیسیون ۱۲ عامل خطر قابل تغییر برای کاهش خطر ابتلا به زوال عقل را شناسایی کرده بود که شامل عدم فعالیت بدنی، سیگار کشیدن، مصرف الکل بیش از حد، آلودگی هوا، آسیب به سر، انزوای اجتماعی، تحصیلات کم، چاقی، فشار خون بالا، دیابت، افسردگی و نقص شنوایی می‌شد.

این عوامل با ۴۰ درصد از موارد زوال عقل مرتبط بودند. اضافه کردن دو عامل جدید می‌تواند تا ۴۵ درصد از موارد زوال عقل را پیشگیری یا به تأخیر بیندازد.

زوال عقل اختلالی مزمن و گاهی حاد در فرآیندهای زوال عصبی است که با گذشت زمان بدتر می‌شود و گاهی با تغییر شخصیت و موقعیت‌ناشناسی و اختلال در حافظه همراه است. شایع‌ترین نوع آن، زوال عقل سالخوردگی یا بیماری آلزایمر است.

زوال عقل هفتمین عامل مرگ و میر و یکی از علل عمده ناتوانی و وابستگی در میان سالمندان در سطح جهان است.

دکتر دیوید ایگلمن، عصب‌شناس در دانشگاه استنفورد، تأکید می‌کند: «زوال عقل تنها نتیجه پیری نیست؛ بلکه ترکیبی پیچیده از ژنتیک، محیط و سبک زندگی است. مغز ما تحت تأثیر همه چیزهایی است که انجام می‌دهیم، از رژیم غذایی گرفته تا تعاملات اجتماعی.»

کلسترول ال‌دی‌ال بالا می‌تواند به تجمع رسوبات چربی در رگ‌های خونی مغز منجر شود، که باعث انسداد، کاهش جریان خون و آسیب به سلول‌های مغزی می‌شود. این موارد خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهند.

درمان نکردن کاهش بینایی نیز می‌تواند باعث کاهش تحریک ذهنی و تعاملات اجتماعی شود.

دکتر جوئل سالیناس، استادیار نورولوژی در دانشگاه نیویورک، می‌گوید: «این مانند ضعیف شدن یک عضله است که استفاده نمی‌شود. کاهش فعالیت‌های ذهنی و اجتماعی می‌تواند به افت عملکرد مغز منجر شود.»

این پژوهش همچنین توصیه می‌کند که اگر نگران کلسترول بالا یا مشکلات بینایی هستید، با پزشک خود مشورت کنید.

از طریق رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و در صورت نیاز مصرف دارو، می‌توان سطح کلسترول خون را مدیریت کرد.

همچنین با استفاده از عینک‌های مناسب، جراحی و سایر درمان‌ها نیز می‌توان با کاهش بینایی مقابله کرد و این به حفظ فعالیت‌های روزمره افراد به خصوص در سنین پیری کمک می‌کند.

محققان تخمین می‌زنند که تعداد افراد مبتلا به زوال عقل در جهان از ۵۷ میلیون نفر در سال ۲۰۱۹ به ۱۵۳ میلیون نفر در سال ۲۰۵۰ خواهد رسید.