یورونیوز: به گزارش رویترز به نقل از سه منبع آگاه، ایران اگرچه اوایل سپتامبر محمولهای شامل موشکهای بالستیک کوتاهبرد را تحویل روسیه داده، اما پرتابگرهای متحرک آنها را هنوز در اختیار این کشور نگذاشته است. اما تهران از این اقدام به دنبال چیست؟ پرتابگرهایش مناسب روسیه نیست یا درپی ایجاد فضای مذاکره با غرب است؟
این منابع که یک دیپلمات و یک مقام اطلاعاتی اروپایی و یک مقام آمریکایی هستند، گفتند که علت عدم تحویل پرتابگرهای موشکهای فتح-۳۶۰ به روسیه هنوز مشخص نیست و این مساله زمان و امکان استفاده از این موشکها را زیر سوال میبرد.
به گفته مقام آمریکایی، جمهوری اسلامی تا زمان صدور بیانیه آمریکا مبنی بر ارسال موشکهای ایرانی به روسیه، این پرتابگرها را در اختیار مسکو قرار نداده بود.
مقام امنیتی اطلاعاتی اروپایی بدون توضیحات بیشتر گفت که به نظر نمیرسد جمهوری اسلامی قصدی مبنی بر تحویل پرتابگرها به روسیه داشته باشد.
به گفته دو کارشناس، دلایل بسیاری برای عدم ارائه پرتابگرها به روسیه میتواند وجود داشته باشد. یکی این که، ممکن است روسیه هم مثل ایران قصد دارد با ایجاد تغییراتی بر روی کامیونها آنها را قادر به حمل موشکها کند.
دیگری این که، تعلیق ارسال پرتابگرها فضای مناسب را برای چانهزنی و مذاکره با قدرتهای غربی را برای ایران پدیدار میسازد تا بتواند از این فرصت در جهت کاهش تنشها استفاده کند.
ایران تا کنون بارها اتهامات مبنی بر این که موشک یا پهپاد در اختیار روسیه گذاشته را تکذیب کرده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز ۱۰ سپتامبر اعلام کرد که ایران موشکهای فتح-۳۶۰ را در اختیار روسیه قرار داده و «به نظر میرسد که مسکو میخواهد از آنها علیه اوکراین استفاده کند.»
اوکراین دائما مجبور است که پدافند هوایی خود را با تسلیحات جدید روسیه تطابق دهد و این موشکها چالش جدیدی برای کییف به شمار میروند.
به گزارش خبرگزاری فارس، موشکهای فتح-۳۶۰ در لحظه برخورد به هدف سرعتی معادل چهار برابر سرعت صوت دارند.
آقای بلینکن این موشکها را تهدیدی برای امنیت اروپا دانست و گفت که روسیه با استفاده از آنها برای هدفهای نزدیکتر، قادر است زرادخانهاش را برای اهداف دورتر حفظ کند. برد موشکهای بالستیک فتح-۳۶۰ حداکثر ۱۲۱ کیلومتر است.
ایالات متحده، آلمان، بریتانیا و فرانسه تحریمهای جدیدی علیه ایران وضع کردند و اتحادیه اروپا اعلام کرد که اقدامات تازهای را برای هدف قرار دادن صنعت هوانوردی ایران بررسی میکند.
کرملین در آن زمان اگرچه از تایید دریافت این موشکها سرباززد، اما اعلام کرد که همکاری با ایران شامل «حوزههای بسیار حساس» هم میشود.
رویترز با تجزیه و تحلیل دادههای محموله دریافت که کشتی باری پورت اولیا-۳ که تحت تحریمهای واشنگتن است، از ماه مه تا ۱۲ سپتامبر چندین بار میان بندر امیرآباد در استان مازندران ایران و بندر اولیا روسیه در حرکت بوده است.
فابین هینز، کارشناس موشکهای ایران در موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی گفت که نمیتواند توقف ارسال پرتابگرها را از سوی ایران تایید کند.
برای پرتاب موشکهای بالستیک باید از پرتابگرهای خاصی استفاده کرد.
به گفته آقای هینز، یکی از دلایل عدم ارسال پرتابگرها از جانب ایران ممکن است این باشد که کامیونهایی را که ایران با هدف استفاده برای پرتاب این موشکها تغییر داده است، آنقدر قوی نیستند که بتوانند سرمای دهشتناک روسیه و زمستان سخت اوکراین در زمینهای ناهموار را دوام آورند
به گفته او، ایران از کامیونهای مرسدس و دیگر شرکتها برای تبدیل به پرتابگر موشک استفاده میکند و به همین خاطر این پرتابگرها به راحتی قابلیت استتار دارند.
او افزود که روسیه میتواند کامیونهای خودش را آماده استفاده به عنوان پرتابگر کند.
فابیان هینز همچنین گفت که مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران و دیگر همراهانش هفته آینده در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک تلاش میکنند در دیدار با مقامات اروپایی امکانات بالقوه را برای دیپلماسی تهران در برنامه هستهای، تنشهای منطقه و دیگر مسائل بسنجند.
آقای هینز گفت: «اگر آنها ارسال پرتابگرها را به دلیل ایجاد فضای گفتگو به تعویق انداخته باشند، همین که این موشکها به سوی اوکراین پرتاب شوند، سیل محکومیتها در مجمع عمومی به راه میافتد.»
او با این حال نسبت به هرگونه پیشرفتی بدبین است و گفت که ایران بعید است که مصالحههای لازم را انجام دهد.