دیده شدن کشتی روسی «حامل موشک‌های بالستیک ایران» در دریای خزر

بندر آستراخان روسیه در حاشیه دریای خزردویچه وله: شبکه سی‌ان‌ان تصاویر ماهواره‌ای از کشتی روسی "پورت اولیا ۳" را منتشر کرده که پس از ترک بندر امیرآباد به مقصد بندر استراخان فرستنده خود را خاموش کرده است. این کشتی مظنون به حمل موشک‌های بالستیک ایران به روسیه است.

تصاویر ماهواره‌ای که با شبکه سی‌ان‌ان به اشتراک گذاشته شده نشان می‌دهند که یک کشتی باری روسی، مظنون به حمل موشک‌های بالستیک ایران برای جنگ مسکو علیه اوکراین است. این کشتی هفته پیش در بندر آستراخان روسیه در حاشیه دریای خزر مشاهده شده است.

نهاد "آکسار تکنولوجیز" کشتی موسوم به "پورت اولیا ۳" را با تصاویر ماهواره‌ای که در ۴ سپتامبر در بندر اولیا در آستراخان گرفته شده، شناسایی کرده است. بر اساس اطلاعات ردیابی کشتی، این کشتی پیش از این در تاریخ ۲۹ اوت در بندر امیرآباد ایران بوده و پس از مدتی فرستنده خود را خاموش کرده است.

بر اساس ارزیابی وزارت خزانه‌داری آمریکا، وزارت دفاع روسیه «از کشتی "پورت اولیا ۳" برای انتقال موشک‌های بالستیک برد کوتاه (CRBM) از ایران به روسیه استفاده کرده است».

به گزارش سی‌ان‌ان، وزارت خزانه‌داری دیروز سه‌شنبه ۱۰ سپتامبر (۲۰ شهریور) با اعلام تحریم کشتی "پورت اولیا ۳" به همراه سایر کشتی‌ها و چند فرد ایرانی، گفته است: «اوایل سپتامبر ۲۰۲۴، روسیه اولین محموله موشک‌های بالستیک برد کوتاه را از ایران دریافت کرده است.»

سی‌ان‌ان آخر هفته گذشته گزارش داد که ایران اخیرا موشک‌های بالستیک کوتاه برد را برای استفاده در جنگ علیه اوکراین به روسیه منتقل کرده و این به معنای گسترش قابل توجه دامنه حمایت ایران از روسیه است.

روابط نظامی جمهوری اسلامی و روسیه از زمان آغاز حمله به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ نزدیک‌تر شده است. ایران هزاران پهپاد تهاجمی "شاهد" را به روسیه تحویل داده و به گفته مقامات آمریکایی، یک کارخانه تولید پهپاد نیز در روسیه ساخته است.

این تصاویر ماهواره‌ای یک روز پس از آن منتشر شد که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه‌شنبه ۱۰ سپتامبر (۲۰ شهریور) در لندن گفت که ایالات متحده بر این باور است ارتش روسیه محموله‌هایی از موشک‌های بالستیک فتح-۳۶۰ ایرانی را دریافت کرده است و "احتمالاً ظرف چند هفته از آنها در اوکراین علیه اوکراینی‌ها استفاده خواهد کرد".

موشک فتح-۳۶۰ تا ۷۵ مایل (۱۲۰ کیلومتر) برد دارد و می‌تواند محموله‌ای به وزن ۳۳۰ پوند (۱۵۰ کیلوگرم) را حمل کند. اگرچه این موشک محموله‌ای کمتر از بسیاری از بمب‌های هوایی روسیه است، اما برای هدف قرار دادن مواضع خط مقدم اوکراین از فاصله قابل توجهی مفید است و به عنوان یک موشک بالستیک رهگیری آن بسیار دشوارتر است.
موشک کوتاه‌برد بالستیک فتح-۳۶۰ ساخت ایرانبنا به ارزیابی موسسه مطالعات جنگ (ISW)، «نیروهای روسیه احتمالاً از موشک‌های عرضه‌شده توسط ایران برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های انرژی، نظامی و غیرنظامی اوکراین در ماه‌های آینده استفاده خواهند کرد».

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ارسال موشک‌های بالستیک از سوی کشورش به روسیه را تکذیب کرده و در پستی در شبکه اجتماعی اکس نوشته است: «یک‌ بار دیگر آمریکا و اروپا بر اساس اطلاعات غلط و منطق معیوب عمل کردند ⁃ایران به روسیه موشک‌های بالستیک ارسال نکرده است. تمام.»
وزارت خارجه اوکراین این هفته پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر ارسال موشک‌های بالستیک به روسیه، شهریار آموزگار، کاردار ایران را احضار کرد و به آموزگار هشدار داد که در صورت صحت گزارش‌ها، "عواقب ویران‌کننده و جبران‌ناپذیر" برای روابط اوکراین و ایران خواهد بود.

مقامات اوکراینی که روز چهارشنبه ۱۱ سپتامبر از سوی سی‌ان‌ان با آنها تماس گرفته شد، از اظهارنظر بیشتر خودداری کردند.

موسسه مطالعات جنگ (ISW)، که یک اندیشکده مستقر در واشنگتن است، خاطرنشان کرد که ایران پیش از این نیز تسلیحات را از بنادر امیرآباد و انزلی در دریای خزر به بندر آستراخان روسیه منتقل کرده است. کشتی "پورت اولیا۳" در سال جاری ۱۲ بار در دو بندر ایران لنگر انداخته است. در ۶ سپتامبر نیز این کشتی بندر روسیه را برای سفری دیگر ترک کرده است.

بلینکن دیروز سه‌شنبه خاطرنشان کرد که واشنگتن "به طور خصوصی به ایران هشدار داده است که اتخاذ این گام باعث گسترش شدید دامنه تنش خواهد شد".

وزیر خارجه آمریکا گفت که ده‌ها پرسنل نظامی روسیه در ایران برای استفاده از فتح-۳۶۰ آموزش دیده‌اند، که «تامین آن روسیه را قادر می‌سازد تا از زرادخانه‌های بیشتری برای اهدافی که دورتر از خط مقدم هستند استفاده کند و در عین حال موشک‌های جدیدی را که دریافت می‌کند برای اهدافی در فاصله نزدیک‌تر اختصاص دهد».

مقامات آمریکایی قبلا به سی‌ان‌ان گفته‌اند که مذاکرات روسیه برای دستیابی به موشک‌های بالستیک دوربرد از ایران در سپتامبر گذشته، زمانی که سرگئی شویگو، وزیر دفاع وقت روسیه برای بازدید از سامانه‌های موشک کوتاه‌برد "ابابیل" سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ایران سفر کرده بود، آغاز شد.

بلینکن گفت "روسیه به نوبه خود در حال اشتراک‌گذاری فناوری‌هایی است که ایران به دنبال آن است و این شامل مسائل هسته‌ای و اطلاعات فضایی نیز می‌شود".

سی‌ان‌ان می‌افزاید، آنچه که هنوز مشخص نیست این است که آیا تحویل موشک‌های بالستیک ایران که می‌توانند از داخل روسیه علیه اهدافی در اوکراین شلیک شوند، ایالات متحده و متحدان اروپایی را متقاعد خواهد کرد که محدودیت‌های استفاده اوکراینی‌ها از موشک‌های خود را برای اهداف بیشتری در روسیه کاهش دهند یا خیر.

موشک‌های "هیمارس" ساخت آمریکا گاها توسط اوکراین علیه اهدافی در ۶۰ تا ۸۰ کیلومتری داخل روسیه استفاده شده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین بارها از متحدان کی‌یف خواسته است که در استفاده از موشک‌های غربی علیه اهدافی در داخل روسیه، آزادی عمل بیشتری داشته باشند.

این موضوع احتمالاً در دیدار روز جمعه در واشنگتن میان جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا و کایر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا مطرح خواهد شد.