مدفوع نوزاد اسرار نهفته روده بزرگ او را آشکار می‌سازد

بی بی سی: گروهی از محققان روی بیش از دو هزار نمونه مدفوع نوزادان بریتانیا مطالعه کرده‌اند تا به شکلی روشن‌تر مشخص کنند کدام باکتری‌ها قبل از بقیه در روده بزرگ نوزاد جا می‌گیرند.

پژوهشگران می‌گویند با کشف اینکه مدفوع نوزادان در سه گروه میکروبیولوژی مجزا قرار می‌گیرند که در هرکدام «باکتری پیشگام» متفاوتی وجود دارد به شگفت آمده‌اند.

آزمایش‌های اولیه حاکی از آن است که این باکتری‌ها به ویژه بیفیدوباکتریوم بریو (B. breve) می‌تواند به نوزاد کمک کند تا از مواد مغذی موجود در شیر مادر بیشترین استفاده را ببرد و عوامل بیماری‌زا را بهتر دفع کند.

تحقیقات اولیه که شرح آن در نشریه «نیچر میکروبیولوژی» (Nature Microbiology) منتشر شده است نشان می‌دهد که یک نوع دیگر باکتری می‌تواند زیانبار باشد و نوزاد را در معرض خطر بیشتر ابتلای عفونی قرار دهد.

شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌ دهد میکروبیوم یک فرد - یعنی اکوسیستم حاوی میلیون‌ها میکروب مختلف که در روده همه ما زندگی می‌کنند - تاثیر فراوانی بر سلامت فرد دارد.

اما در مورد ترکیب میکروبیوم نوزاد در چند روز اول زندگی مطالعات زیادی انجام نشده است.

پژوهشگران موسسه ولکام سنگر (Wellcome Sanger) در یونیورسیتی کالج دانشگاه لندن و دانشگاه برمنگهام نمونه‌های مدفوع ۱۲۸۸ نوزاد سالم را که همگی در بیمارستان‌های بریتانیا متولد شده بودند و زیر یک ماه سن داشتند، بررسی کردند.

آنها دریافتند که بیشتر نمونه‌های مدفوع قابل تقسیم‌بندی در سه دسته کلی بوده و در هر یک باکتری‌های متفاوتی غالب هستند.

گروه باکتری‌های بیفیدوباکتریوم بریو و لانگوم (B. breve و B. longum) مفید بودند.

مشخصات ژنتیکی این باکتری‌ها نشان می‌دهد که می‌توانند به نوزاد کمک کنند تا از مواد مغذی موجود در شیر مادر بیشترین استفاده را ببرد

با این حال، آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهد که باکتری انتروکوک فکالیس (E. faecalis) می‌تواند نوزادان را در معرض خطر بیشتر ابتلای به عفونت‌ها قرار دهد.
باکتری بیفیدوباکتریوم بریو ممکن است به نوزادان کمک کند تا از مواد مغذی موجود در شیر مادر بیشترین استفاده را ببرنداکثر نوزادانی که مدفوع آنها در این تحقیقات مورد بررسی قرار گرفت در چند هفته اول زندگی به طور کامل یا جزیی با شیر مادر تغذیه می‌شدند.

اما به گفته محققان، به نظر نمی‌رسد اینکه نوزاد با شیر مادر تغذیه شود یا با شیرخشک تاثیری بر نوع باکتری‌های پیشگام در روده بزرگ آنها داشته باشد.

در عین حال، احتمال بیشتری وجود دارد که درروده نوزادان مادرانی که در هنگام زایمان آنتی‌بیوتیک مصرف کرده بودند انتروکوک فکالیس وجود داشته باشد.

هنوز مشخص نیست که آیا این وضعیت می‌تواند بر سلامت طولانی مدت نوزاد تاثیری بگذارد یا نه.

و عوامل دیگری مانند سن مادر، قومیت و تعداد دفعات زایمان نیز در رشد میکروبیوم نوزاد نقش دارند.

در حال حاضر برای تعیین تاثیر دقیق این میکروب‌ها بر سلامت درازمدت کودکان تحقیقاتی در حال انجام است.

دکتر یان شائو از موسسه ولکام سنگر گفته است که: «با تجزیه و تحلیل اطلاعات ژنومی با وضوح بالا متعلق به بیش از ۱۲۰۰ نوزاد ، ما سه باکتری پیشگام را شناسایی کرده‌ایم که باعث رشد میکروبیوتای روده می‌شوند و این اطلاعات به ما امکان می‌دهند آنها را در پروفایل‌های میکروبیومی نوزادان طبقه‌بندی کنیم.»

او افزوده است که «امکان مشاهده ساختار این اکوسیستم‌ها و چگونگی تفاوت‌های آنها اولین گام در تکمیل درمان شخصی موثر برای کمک به میکروبیوم سالم است.»

دکتر روایری رابرتسون، استاد علوم میکروبیوم در کالج کویین مری دانشگاه لندن که در این پژوهش شرکت نداشته است، گفت: «این مطالعه به طور قابل توجهی بر دانش موجود در مورد نحوه تجمع میکروبیوم روده بزرگ در ماه اول زندگی افزوده است.»

او افزود که «ما در سال‌های اخیر اطلاعات زیادی در مورد تاثیر نحوه تولد و تغذیه با شیر مادر بر تجمع میکروبیوم روده و پیامدهای آن برای اختلالات رایج دوران کودکی مانند آسم و آلرژی به دست آورده‌ایم. با این حال، این اطلاعات به درمان‌های مؤثر و هدفمند میکروبیوم منجر نشده است.»

پروفسور لوئیز کنی، استاد دانشگاه لیورپول، گفت که روند تصمیم‌گیری در مورد نحوه زایمان و شیردهی «پیچیده و شخصی» است و هیچ «رویکرد یکسانی» برای بهترین گزینه وجود ندارد.

او گفت: «درک ما از نحوه تاثیرگذاری نحوه تولد و روش‌های مختلف تغذیه نوزاد بر رشد میکروبیوم و تاثیر آن بر شرایط آتی سلامت نوزاد هنوز ناقص است.»

او افزود: «به همین دلیل این پژوهش بسیار مهم است و جنبه حیاتی دارد.»

این پژوهش بخشی از مطالعه در حال انجام بیوم نوزاد در بریتانیاست و هزینه آن را شرکت ولکام (Wellcome) و موسسه ولکام سنگر تامین می‌کنند.

دکتر ترور لاولی، از تهیه کنندگان این گزارش، یکی از بنیانگذاران شرکتی است که روی پروبیوتیک‌های بزرگسالان کار می‌کند. او همچنین از پژوهشگران موسسه ولکام سنگر است.