پشت پرده انبارهای مخفی چین: چرا «شی جین پینگ» به دنبال ذخیره کالاست؟

اکونومیست نوشت: در طول دو دهه گذشته چین مقادیر زیادی مواد را بلعیده است. جمعیت آن کشور بزرگ‌تر و ثروتمندتر شده و به لبنیات، غلات و گوشت بیش تری نیاز دارد. صنایع غول پیکر آن کشور برای انرژی و فلزات هجوم آورده اند. با این وجود، در سالیان اخیر اقتصاد از سوء مدیریت سیاسی و بحران مالکیت آسیب دیده است. مقام‌های چینی مصمم هستند که می‌خواهند از صنایعی که نیاز به منابع زیادی دارند دور شوند. در نتیجه، منطق حکم می‌کند که اشتهای چین برای کالا‌ها باید به سرعت کاهش یابد. در واقعیت امر، اما برعکس این موضوع در حال رخ دادن است.

سال گذشته واردات بسیاری از منابع اساسی چین رکورد شکست و واردات انواع کالا‌ها از نظر حجمی ۱۶ درصد افزایش یافت. واردات در حال افزایش است و در پنج ماه نخست سال جاری ۶ درصد افزایش یافته است. با توجه به تقلای اقتصادی چین این وضعیت نشان دهنده رشد مصرف نیست. در عوض، به نظر می‌رسد چین مواد را با سرعتی سریع و در زمانی که کالا‌ها گران هستند ذخیره می‌کند. به نظر می‌رسد سیاستگذاران  در پکن نگران تهدیدات ژئوپولیتیکی تازه هستند به ویژه آن که روی کار آمدن یک رئیس جمهور جدید و با موضعی تند در امریکا می‌تواند باعث شود تا ایالات متحده به دنبال خفه کردن مسیر‌های مهم تامین به چین باشد.

 تجارت ترامپاین ترس موجه است، زیرا چین به منابع خارجی وابسته می‌باشد اگرچه آن کشور مرکز پالایش بسیاری از فلزات در جهان است، اما بسیاری از مواد خام مورد نیاز از ۷۰ درصد بوکسیت تا ۹۷ درصد کبالت را وارد می‌کند. چین به لطف انرژی وارداتی چراغ‌ها را روشن نگه می‌دارد. چین دارای ذغال سنگ زیادی می‌باشد، اما ذخایر سوخت‌های دیگر آن با نیازهایش مطابقت ندارد و مجبور است ۴۰ درصد گاز طبیعی و ۷۰ درصد نفت خام خود را وارد کند. وابستگی چین به مواد غذایی شدیدتر است.

در سال ۲۰۰۰ میلادی تقریبا هر آن چه شهروندان چینی می‌خوردند در داخل چین تولید می‌شد. امروز این میزان به کم‌تر از دو سوم است. آن کشور ۸۵ درصد از ۱۲۵ میلیون تن دانه سویا را وارد می‌کند. اتکای آن کشور به کشاورزان خارجی برای محصولاتی، چون قهوه، روغن پالم و برخی محصولات لبنی مشهود است. چین با آگاهی از این موضوع در پایان جنگ سرد شروع به ایجاد ذخایر استراتژیک غلات و مواد معدنی مورد نیاز کرد. چین در اوج شکوفایی اقتصادی خود ذخایر نفت و فلزات صنعتی را نیز به آن افزود.

سه رخداد تازه باعث افزایش ذخیره سازی چین شده اند.  دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در سال ۲۰۱۸ میلادی تعرفه‌هایی را بر ۶۰ میلیارد دلار از صادرات چین به آمریکا وضع کرد و چین را مجبور ساخت تا با اعمال تعرفه بر دانه‌های سویای آمریکایی اقدام تلافی جویانه انجام دهد. سپس کووید – ۱۹ از راه رسید و زنجیره تامین را مختل کرد و هزینه مواد را افزایش داد. سپس آتش جنگ در اوکراین قیمت‌ها را شعله ور ساخت.

اکنون ترامپ تمایل خود را برای تضعیف چین پنهان نکرده و شانس قابل توجهی برای بازگشت به قدرت دارد. آمریکا احتمالا در نظر دارد با محدود کردن مجدد صادرات مواد غذایی به چین  دوباره به مسیر پیشین بازگردد و به تامین کنندگان بزرگ دیگری مانند آرژانتین و برزیل نیز تکیه کند. امریکا می‌خواهد تلاش کند بر کشور‌هایی که فلزات را به چین می‌فروشند از جمله استرالیا و شیلی تاثیر بگذارد. هم چنین، بخش عمده کالا‌های وارداتی چین از طریق چند تنگه و کانالی حمل می‌شود که آمریکا به دنبال مسدود کردن آن برای کشتی‌های چینی خواهد بود.

به نظر می‌رسد چین خود را برای یک محیط خصمانه‌تر آماده می‌کند. آماده سازی آن کشور با افزایش زیرساخت‌های مورد نیاز برای ذخیره سازی آغاز می‌شود. برخلاف آمریکا که ذخایر استراتژیک تحت کنترل دولت است در چین ذخایر به شکل مخازن، سیلو‌ها و انبار‌های خصوصی می‌باشد که مقام‌های چینی در مواقع بحران به آن دسترسی دارند. از سال ۲۰۲۰ میلادی ظرفیت ذخیره سازی نفت خام چین از ۱.۷ میلیارد بشکه به ۲ میلیارد بشکه افزایش یافته است. با این وجود، مکان بسیاری از چنین سایت‌هایی مخفی می‌باشد. با این وجود، تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهند که مکان‌های شناخته شده از سال ۲۰۲۲ میلادی به سرعت رشد کرده اند.

به طور مشابه، ظرفیت غار‌های گازی زیرزمینی در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ شش برابر افزایش یافت و به ۱۵ میلیارد متر مکعب رسید و هدف ان است که تا سال آینده به ۵۵ میلیارد متر مکعب برسد. هم چنین، چین در حال ساخت ده‌ها مخزن برای نگهداری گاز مایع در امتداد سواحل خود می‌باشد. بانک جی پی مورگان چیس پیش بینی می‌کند که مجموع ظرفیت ذخیره سازی گاز تا سال ۲۰۳۰ به ۸۵ میلیارد متر مکعب خواهد رسید.

چین اکنون در حال پر کردن این امکانات است. آماردانان دولتی چین انتشار داده‌ها درباره موجودی انبار‌های کالا را متوقف کرده اند. وزارت کشاورزی آمریکا پیش بینی می‌کند که تا پایان فصل رشد فعلی ذخایر گندم و ذرت چین ۵۱ درصد و ۶۷ درصد از ذخایر جهان را تشکیل می‌دهد که افزایشی پنج تا ده درصدی از سال ۲۰۱۸ به این سو را به دنبال خواهد داشت. تصور می‌شود که این ذخایر برای پوشش کافی باشند. حداقل تقاضای یک سال ذخایر سویا بزرگ‌ترین واردات کشاورزی چین از سال ۲۰۱۸ میلادی به میزان دو برابر افزایش یافته و  به ۳۹ میلیون تن رسیده است و پیش بینی می‌شود تا پایان فصل به ۴۲ میلیون تن برسد.

مخفی کردن فلزات و سوخت
تلاش چشمگیرتر چین برای مخفی کردن فلزات و سوخت بوده است.  تا پایان بهار سال جاری چین نیز ۲۵ میلیارد متر مکعب گاز در انبار داشت که برای تامین ۲۳ روز مصرف کافی بود و نسبت به ارزش ۱۵ روزه پنج سال پیش افزایش یافته بود. جی پی مورگان چیس انتظار دارد که این پوشش تا سال ۲۰۳۰ میلادی به ۲۸ روز برسد.

در همین حال موسسه مشاوره انرژی "راپیدان" تخمین می‌زند که  ذخایر نفت خام از ابتدای سال به طور متوسط ​​۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. ذخایر نفت خام به میزان ۱.۵ میلیون بشکه در روز در ماه ژوئن سریع‌ترین ذخیره سازی انرژی چین و نشان دهنده شتاب آن کشور در این حوزه بوده است. این وضعیت به انباشت نفت خام چین نزدیک به ۱.۳ میلیارد بشکه کمک کرده که برای پوشش ۱۱۵ روز واردات کافی می‌باشد در مقایسه با امریکا که ۸۰۰ میلیون بشکه نفت خام دارد.

ذخیره انبار به رشد خود ادامه خواهد داد. چین به شرکت‌های نفتی اعلام کرده که تا پایان ماه مارس ۶۰ میلیون بشکه به ذخایر خود بیافزایند. راپیدان تخمین می‌زند که ذخایر با سرعت بیش تری رشد خواهند کرد و چین تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی ۷۰ میلیون بشکه به مقدار فعلی خواهد افزود.

این ذخیره سازی  انرژی امریکایی‌ها را نگران می‌کند. برای تدارکاتی که چین به دنبال آن است. دقیقا همان چیزی است که برای زنده ماندن در یک درگیری طولانی شاید به دلیل محاصره تایوان به آن نیاز دارد.