شورش تهرانی های منطقه ۱۵ علیه افغان‌ها پس از قتل یک ایرانی به دست سه افغان

مهاجران افغان در یک گردهمایی در جنوب‌شرق تهران‌ایندیپندنت فارسی:مختار وفایی

اواخر هفته گذشته، پس از درگیری میان یک ایرانی به نام سیدجواد حسینی و سه مهاجر افغان در منطقه ۱۵ تهران که به مرگ مرد ایرانی انجامید، خشم عمومی علیه مهاجران افغان در ایران بالا گرفت.

سیدجواد حسینی در اثر زخم‌هایی که در درگیری با مهاجران افغان برداشت، روز جمعه ۲۹ تیر جان باخت و پس از آن مردم کارزار اخراج مهاجران افغان از منطقه ۱۵ تهران را به راه انداختند.
بنری با عکس سید جواد حسینی، شهروند ایرانی که در درگیری با سه مهاجر افغان در منطقه ۱۵ تهران کشته شدمرتضی علی‌زاده، مهاجر افغان ساکن منطقه ۱۵ تهران، به ایندیپندنت فارسی گفت که از روز شنبه گذشته، بنرهایی علیه مهاجران افغان در برخی نقاط این منطقه نصب شده است و مردان جوان ایرانی کتک زدن مهاجران افغان در خیابان‌ها را آغاز کرده‌اند. به گفته علی‌زاده، «بیشترین خشونت علیه مهاجران در منطقه پارک بیسیم، منطقه اتابک و هاشم‌آباد جریان دارد و افغان‌های ساکن این مناطق از ترس مواجه شدن با گروه‌های خشمگین مردان جوان ایرانی نمی‌توانند از خانه‌هایشان خارج شوند».

مرتضی علی‌زاده اضافه کرد ساکنان منطقه ۱۵ تهران از مرگ سید جواد حسینی بسیار خشمگین شده‌اند و مالکان خانه‌ها به ده‌ها خانواده افغان اخطار داده‌اند هرچه زودتر خانه‌های آنان را تخلیه کنند.

بر اساس اطلاعات منتشرشده، سیدجواد حسینی سر پول اجاره‌خانه با سه مهاجر افغان اهل هرات درگیر شد و دو طرف با چاقو به هم حمله کردند.

در یکی از بنرهای نصب‌شده در منطقه ۱۵ تهران نوشته شده است: «به اتباع بیگانه افغانی در منطقه ۱۵ تهران اخطار می‌شود که به قید فوریت نسبت به خروج از منطقه اقدام کنند، در غیر آن به صورت قهری از منطقه اخراج و از کشور طرد خواهند شد.»

مشخص نیست که این بنر را نهاد‌های دولتی نصب کرده‌اند یا افراد خشمگین از کشته شدن سیدجواد حسینی، با این حال انتشار عکس آن در شبکه‌های اجتماعی، نگرانی‌ گسترده‌ای در میان مهاجران افغان ساکن ایران به وجود آورده است.
بنر نصب شده در منطقه ۱۵ تهران‌از اوایل این هفته چندین ویدیو هم از ضرب‌وشتم مهاجران افغان به دست مردان جوان ایرانی در منطقه ۱۵ تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است. شماری از کاربران ایرانی در اینستاگرام و ایکس نیز با انتشار پیام‌هایی علیه مهاجران افغان، خواستار اخراج جمعی آنان شده و از کتک زدن آنان در منطقه ۱۵ تهران حمایت کرده‌اند.

این کاربران اخراج مهاجران افغان را «مطالبه ملی» خوانده و مدعی شده‌اند که افزایش حضور افغان‌ها در ایران موجب خشم عمومی شهروندان ایرانی شده است.

احسان مهدوی، از دیگر مهاجران افغان ساکن منطقه ۱۵ تهران، با نشان دادن عکس‌هایی از زخمی شدن چهار نفر افغان به دست مردان ایرانی، می‌گوید ترس از حمله به خانه مهاجران افغان نیز افزایش یافته است.

در بنر نصب‌شده در این منطقه به مالکان خانه‌ها و خودروهایی که آن‌ها را به شهروندان افغانستان اجاره داده‌اند، هشدار داده شده است که خانه‌ها و خودروهایشان را پس بگیرند وگرنه با آنان نیز برخورد خواهد شد.

هرچند حضور افغان‌ها در ایران بیش از چهار دهه سابقه دارد و از زمان آغاز ناآرامی‌ها و درگیری‌های نظامی داخلی در افغانستان شروع شده، موج بی‌سابقه‌ مهاجرت افغان‌ها به ایران پس از دو بار سلطه طالبان بر افغانستان شکل گرفته است.

بار نخست، پس از ظهور و سلطه طالبان بر افغانستان در سال ۱۹۹۶ که با قتل‌عام مردم در چندین شهر از جمله مزارشریف و یکاولنگ همراه شد، هزاران خانواده از ترس طالبان به ایران و پاکستان فرار کردند. بار دوم هم در اوت ۲۰۲۱ و پس از فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، هزاران نفر از ترس از انتقامجویی طالبان به ایران پناه بردند.

بر اساس آماری که مقام‌های جمهوری اسلامی ارائه کرده‌اند، حدود چهار میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی می‌‌کنند. در این میان شماری از مهاجران کارآفرین و دانشجو هستند اما بیشتر آن‌ها کارگری می‌کنند و ترس از طالبان به ایران پناه برده‌اند.

دو هفته پیش محمود سیادت، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و افغانستان، به خبرگزاری ایسنا گفت که شهروندان افغانستان مقیم ایران سه میلیارد دلار در این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌‌اند و بیش از ۵۰ درصد شرکت‌های خارجی ثبت‌شده در ایران متعلق به شهروندان افغانستان است.
نیروهای ارتش جمهوری اسلامی کنار دیواری که در مرز افغانستان و ایران احداث شده است‌با این حال، روند اخراج مهاجران افغان از ایران و همچنین ورود ده‌ها تن دیگر از مسیرهای غیرقانونی همچنان ادامه دارد. افزایش فقر و بیکاری، ادامه سلطه طالبان و نبود روزنه‌ای برای بهبود اوضاع باعث شده است که بسیاری از خانواده‌ها از افغانستان مهاجرت کنند.

هم‌زمان با افزایش نگرانی از بدرفتاری با مهاجران افغان در تهران، احمد اکبری از فرماندهان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی، در جریان سفر به تایباد اعلام کرد که کار احداث دیوار مرزی به ارتفاع چهار متر و طول ۳۰۰ کیلومتر در مرز با افغانستان ادامه دارد