سرکان ییلدیریم از ترکیه هفته اول خرداد ستاره مسابقات جهانی ۲۰۲۴ پارادوومیدانی در بخش کمبینایان بود و در کوبه ژاپن، علاوه بر قهرمانی ۱۰۰ متر، در ۴۰۰ متر هم طلا گرفت و رکورد جهانی را بهبود بخشید. این دونده قبلاً با نام دیگری در همین شهر مدال برنز بازیهای آسیایی داخل سالن را هم گرفته بود، اما نه برای ترکیه که برای ایران.
او سجاد هاشمی آهنگری است؛ رکورددار ایران در ۴۰۰ متر و ماده چهار در ۴۰۰ متر امدادی فضای باز و همچنین مواد ۲۰۰ متر و چهار در ۴۰۰ متر داخل سالن.
سجاد هاشمی آهنگری سال ۲۰۱۲ بدون مشکل بینایی نماینده ایران در المپیک لندن بود و حالا قرار است در پارالمپیک پاریس برای ترکیه بدود.
سجاد هاشمی آهنگری یک حساب اینستاگرام تأییدشده دارد با افزون بر ۱۰ هزار دنبالکننده که پستهایش به زبان فارسی است. در این حساب کاربری که تازهترین پست آن مربوط به پنج روز پیش است، او هیچ عکسی با عینک تیره ندارد و اثری از فعالیتهای ورزشیاش در ترکیه هم دیده نمیشود.
اما صفحهای نسبتاً تازهتأسیس هم به نام سرکان ییلدیریم در اینستاگرام هست که مطالبش به زبان ترکی استانبولی است، موضوع پستهایش فقط فعالیت او در پارادوومیدانی و با پرچم ترکیه است، همه هم با عینک تیره و بدون اشاره و نشانهای از موفقیتهایش در دوومیدانی آسیا.
او پس از قهرمانی کمبینایان جهان، در نشست خبری با رسانههای ترکیه، از سوابق درخشانش در دوومیدانی آسیا و دویدنش در المپیک صحبت نکرد؛ فقط گفت که قبلاً دونده بوده اما به دلیل بینایی ضعیف، دائماً پاهایش از خط عبور میکرده و در بسیاری از مسابقات حذف شده است.
این ادعا با نتایج قابلتوجهش برای ایران شامل سه مدال آسیایی در دورههای گوناگون، همچنین طلای ۴۰۰ متر سال ۲۰۱۱ ارتشهای جهان در ریودوژانیرو، در تضاد است.
آخرین بار که او زیر پرچم ایران مدال گرفت، ژوئن ۲۰۲۱ در تورنمنت ارزروم ترکیه بود که بدون «خطای عبور از خط»، ضمن کسب مدال نقره، رکورد جدیدی برای ایران به ثبت رساند؛ رکوردی که همچنان پابرجا است.
اما پس از اتفاقاتی که از جزئیات آن بیاطلاعیم، به نام کشور ترکیه رکورددار جهانی پارادوومیدانی در کلاس تی ۱۲ کمبینایان شده است، بهگونهای که حتی در اتاق کنفرانس خبری هم با عینک تیره جلوی دوربینها مینشیند.
محمد خالوندی و محسن کائیدی هم دوتابعیتی شدهاند و برای ترکیه رقابت میکنند، اما پیشینه ورزشیشان تغییر نکرده و در ایران نیز قهرمان پارالمپیک بودهاند. با این وصف، این پرسش برجسته میشود که چرا سجاد هاشمی آهنگری موفقیتهای ارزندهاش از جمله دویدن در المپیک و کسب سه مدال آسیایی را پنهان میکند؟
سجاد شهریور ۱۴۰۱، برای تیم ذوب آهن، قهرمان ۴۰۰ متر باشگاههای ایران شد، اما کمتر از دو سال بعد قرار است با هویت دیگری در پارالمپیک بدود.
این ابهامات و پرسشها را با کمیته بینالمللی پارالمپیک و پارادوومیدانی در میان گذاشتیم. دبلیو.پی.ای (WPA) که نهاد جهانی پارادوومیدانی است، چنین پاسخ داد: «اتهامات مربوط به تخلفات کلاسبندی را بسیار جدی میگیریم و مطابق با رویههای تعیینشده در مقررات پیگیری میکنیم.»
رافائل مارانائو، مدیر ارتباطات این رشته در کمیته بینالمللی پارالمپیک، به رادیوفردا گفت: «پارادوومیدانی در هر زمانی میتواند در مورد ورزشکاری که به نظرش کلاس ورزشی نادرستی به او اختصاص داده شده، اعتراض کند.»
آقای مارانائو در پاسخ ارسالیاش همچنین تأکید کرد: «این یک تخلف انضباطی جدی است که ورزشکار عمداً مهارتها یا توانمندیها و یا درجه یا ماهیت نقص خود را بهغلط اعلام کند. همچنین برای هر فرد حامی ورزشکار، کمکرسانی، پنهان کردن یا شریک بودن در هرگونه اظهارات نادرست عمدی تخلف انضباطی است.»
مارانائو البته گفت بهدلیل محرمانه بودن نمیتواند درباره ورزشکار خاصی اظهارنظر کند، اما گزارش منتشرشدهای درباره تخلفی را در اختیار رادیوفردا گذاشت که به نظر میرسد شباهتهایی با ماجرای سجاد دارد.
سال ۲۰۲۱ در بحرین، سودیکوف ازبکستانی مجوز نگرفت و واجد شرایط تلقی نشد. او سال بعد در کشور خودش با نام جدید دلشادبک جباروف مجدداً ثبتنام کرد تا در مسابقات جهانی پارادوومیدانی شرکت کند.
این ارگان از کمیته پارالمپیک ازبکستان خواستار احراز هویت شد و ازبکستان تأیید کرد که هر دو ورزشکار در واقع یک فرد هستند.
به این ترتیب، جباروف (سودیکوف) و مربیاش چهار سال محروم شدند. ازبکستان هم علاوه بر دریافت اخطار رسمی، برای جلوگیری از تکرار اتفاقات مشابه تعهد و تضمین داد.
بر پایه همین ماجرا، از کمیته پارالمپیک ترکیه و فدراسیون کمبینایان این کشور پرسیدیم آیا سوابق این ورزشکار را از فدراسیون دوومیدانی یا کمیته پارالمپیک ایران استعلام کردهاند؟ آنها تاکنون پاسخی ندادهاند.
اما نهاد جهانی پارادوومیدانی به رادیوفردا میگوید: «سوای کلاسبندی و بررسی اطلاعات پزشکی ورزشکار، این ارزیابی ممکن است چندین بار در طول دوران حرفهای یک ورزشکار انجام شود. ورزشکاران همچنین در طول مسابقات رصد میشوند تا تأیید شود که حرکات و عملکردشان با کلاسبندی آنها مطابقت دارد.»
نهاد جهانی این رشته در پارالمپیک موضوع «وینود کومار» را هم با رادیوفردا در میان گذاشت.
او برنده مدال برنز پرتاب دیسک در کلاس اف ۵۲ از پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو شد، اما بهدلیل «تعمد در اظهارات غلط»، علاوه بر دو سال محرومیت، مدالش را پس گرفتند.
در توضیح محرومیتش آمده است که او در عملکردهای متعددی مشاهده شده که «از نظر فیزیکی و فنی با کلاسبندیاش همخوانی نداشته است».
همین قضیه ناهمخوانی را از طریق صفحات اینستاگرامی سرکان و سجاد با خود او مطرح کردیم تا توضیحاتش را منتشر کنیم، اما هنوز پاسخی از او دریافت نکردهایم.
بازیهای پارالمپیک ۲۰۲۴ ماه آینده در پاریس برگزار خواهد شد. ترکیه اعلام کرده است که در دوومیدانی با شش ورزشکار زن و مرد حضور خواهد یافت.
آیهان ییلدیریم، رئیس فدراسیون کمبینایان ترکیه، در نشست خبری خود موفقیتهای جهانی سرکان ییلدیریم را «در ورزش ترکیه بی سابقه» دانست.
مقایسه رکوردهای سرکان با رقبای اصلیاش از آمریکا، انگلیس، تونس و مراکش نشان میدهد که اگر در پارالمپیک پاریس بدود، دو نشان طلای دوهای سرعت را نصیب ترکیه خواهد کرد