کتاب «فرح» نوشته وزیر فرهنگ پیشین فرانسه؛ روایتی مصور از زندگی شهبانو فرح پهلوی

تصویر روی جلد کتاب «فرح» اثر فردریک میتران‌ایندیپندنت فارسی: آخرین اثر مکتوب فردریک میتران، نویسنده و سینماگر مشهور فرانسوی، حالا حدود چهار ماه پس از مرگش مورد توجه ایرانیان علاقه‌مند به فرهنگ و هنر قرار گرفته است و دست‌به‌دست می‌چرخد.

این کتاب ۲۰۰ صفحه‌ای مصور روایتی متفاوت از زندگی شهبانو فرح پهلوی است که چند ماه پس از مرگ نویسنده، روی پیشخوان کتابفروشی‌ها آمده است.

کتاب «فرح» تلفیقی از روایت مکتوب و مصور زندگی آخرین ملکه ایران و حاصل همکاری شهبانو با دوست قدیمی‌اش فردریک میتران است و در بخش‌های از این کتاب دست‌نوشته‌های شهبانو که ارزش و اهمیت تاریخی دارند، هم جانمایی‌ شده‌اند.

در مقدمه کتاب درباره شهبانو آمده است که «به‌‌رغم تهدیدهای مداوم حاکمان کنونی ایران، بسیاری از مردم همچنان شهبانو را به دلیل متانت و خدماتش تحسین می‌کنند».

فردریک میتران که در دوران ریاست‌‌جمهوری نیکولا سارکوزی، وزیر فرهنگ فرانسه، بود، در مقدمه‌ کتابش درباره شهبانو فرح پهلوی نوشت: «امیدوارم علیاحضرت مرا ببخشد که گاهی از سر وفا و مهر، او را فرح خطاب می‌کنم.»

میتران پیش از این نیز علاقه‌ و ارداتش را به شهبانو فرح پهلوی ابراز کرده بود. حدود چهار سال قبل، هنگامی که قرار بود عضو رسمی آکادمی هنرهای زیبای فرانسه شود، درخواست کرد در مراسم رسمی عضویت، شمشیر تشریفاتی آکادمی را شهبانو فرح پهلوی به او هدیه کند.

آخرین ملکه ایران یکی از ۹ عضو غیردائمی و غیرفرانسوی آکادمی هنرهای زیبای فرانسه است.

فردریک میتران که مارس ۲۰۲۴ در ۷۶ سالگی درگذشت، برادرزاده فرانسوا میتران، رئیس‌جمهوری سابق فرانسه، بود.

کتاب «فرح» حاوی عکس‌های منتشرنشده‌ای از شهبانو است و همان‌طور که میتران نیز در مقدمه کتاب نوشته، «آلبومی مصور و مکتوب از زندگی آخرین ملکه ایران» است.

نشر گورکاف گرادنیگو، ناشر فرانسوی کتاب «فرح»، نیز در دیباچه این کتاب، شهبانو را یکی از «برجسته‌ترین شخصیت‌های دنیای معاصر» توصیف کرده و درباره خدمات فرهنگی و هنری او برای ایران نوشته است: «فرح دیبا پس از اینکه ملکه ایران شد، اقدام‌های قابل توجهی در عرصه فرهنگ و هنر جامعه‌اش انجام داد.»

در بخشی دیگر از مقدمه کتاب آمده است که برخی عکس‌ها و دست‌نوشته‌های این اثر که برای نخستین‌بار منتشر می‌شوند که «روایتگر دورانی اندوهناک از زندگی شهبانوی خستگی‌ناپذیر ایران‌اند؛ از جمله انقلاب اسلامی، درگذشت شاه و از دست دادن دو فرزند».

ناشر در دیباچه کتاب به این نکته نیز اشاره کرده که شهبانو در سال‌های زندگی در تبعید نیز همچنان «خستگی‌ناپذیر» به وظایفش در «دفاع از پادشاهی و خدمت به فرهنگ و هنر» ادامه داده است.

شهبانو فرح پهلوی دانش‌آموخته دانشکده هنرهای زیبای پاریس است. او در دوران پادشاهی محمدرضاشاه با همکاری هنرمندان و فرهنگ‌دوستان، موزه‌ها، سازمان‌ها و رویدادهای فرهنگی و هنری متعددی را در ایران پایه‌گذاری کرد.