دختری که از تحصیل در کابل بازماند و در بلفاست آهنگ ساخت

ظریفه، ترانه‌سرا و ایوا خواننده ایرلندیبی بی سی: محجوبه نوروزی
ظریفه ۱۹ ساله، دختر دانش‌آموزی که ترانه‌ای برای خواننده ایرلندی سروده است. از بیت اول این ترانه بر می‌آید که ترانه‌سرای آن پیام محکمی برای حاکمان فعلی افغانستان دارد.

«تا آنچه را که متعلق به من است به دست نیاورده‌ام، تسلیم نخواهم شد»

او مانند صدها هزار دختر دیگر از رفتن به مکتب (مدرسه) محروم شد، برای ادامه تحصیل با خانواده‌اش به ایرلند شمالی پناه آورد.

ظریفه، دانش‌آموز کلاس نهم بود که طالبان دوباره بر افغانستان مسلط شد. او خواست بخشی از مشکلات زنان و دختران افغانستان را از طریق موسیقی به گوش جهانیان برساند.

ظریفه از طریق انجمن افغان‌های مقیم ایرلند شمالی با دارن فرگوسن، بنیانگذار و مدیر اجرایی سازمان «بیانداسکن» در بلفاست آشنا شد که از هنر به عنوان ابزاری برای ایجاد صلح و باهمی استفاده می‌کند.

ظریفه می‌گوید: «وقتی به ایرلند شمالی آمدیم فکر می‌کردیم ما تنها خانواده‌ افغان در این کشور هستیم، اما بعد متوجه شدیم که افغان‌های زیادی در این کشور زندگی می‌کنند.»

دارن فرگوسن به بی‌بی‌سی گفت: «سازمان هنری اجتماعی فیله با بیانداسکن تماس گرفت و از من خواست تا چند جوان را برای شرکت در پروژه ضبط و اجرای موسیقی پیشنهاد کنم، من از ظریفه دعوت کردم تا در این پروژه شرکت کند. ظریفه که آشنایی قبلی با موسیقی نداشت، مطمئن نبود که چگونه می‌تواند در چنین پروژه‌‌ای شرکت کند. بنابراین، من به او پیشنهاد نوشتن متن یک آهنگ را دادم.»

ظریفه که از ترفندها، بایدها و نبایدهای سرودن ترانه سر در نمی‌آورد، اما بخوبی می‌دانست که این یک روند بسیار شخصی است و هرکسی شیوه‌‌ای خودش را برای این کار دارد و مانند هر اثر خلاقانه‌ دیگری، نوشتن ترانه هم نوعی توانایی است که باید آن را یاد بگیرد و سپس آن را بهبود ببخشد.

ظریفه می‌گوید: «چیزی در مورد موسیقی نمی‌دانستم، موسیقی برایم دنیای جدیدی بود و فکر می‌کردم که نوشتن آهنگ و موسیقی کار دشواری است ولی حمایت خانواده به من کمک کرد تا این کار را به اتمام برسانم.»

این پروژه ظریفه را «با چالش‌های زیادی» مواجه کرد، چون باید او این آهنگ را به زبان انگلیسی می‌نوشت.

ظریفه می‌گوید: «از قبل می‌دانستم که اگر طالبان قدرت را به دست بگیرند، مکاتب (مدارس) را بروی دختران خواهند بست. من واقعا جگرخون و ناامید شده بودم و این امر سبب شد تا افغانستان را ترک کنم.»

مقام‌های طالبان می‌گویند برای بازگشایی تمام مکاتب دخترانه به یک طرح «جامع» و «اسلامی» نیاز دارند، طرحی که با گذشت حدود هزار روز هنوز جزئیات آن مشخص نیست و کسی نمی‌داند که چه وقت عملی خواهد شد.

خانواده‌ ظریفه و هزاران دختر نوجوان دیگر مجبور شدند برای ادامه تحصیل دختران جوان خود، از افغانستان خارج شوند.

ظریفه می‌گوید: «من هر روز در صفحات مجازی می‌بینم و یا از دوستانم می‌شنوم که چقدر بسته ماندن مکاتب بروی دختران سخت است و چقدر آنها ناامید شده‌اند. گاهی خود را در جایگاه آنها قرار می‌دهم و می‌دانم که اگر در وضعیت کنونی در افغانستان می‌بودم، حالا صددرصد دیوانه شده بودم.»

همین تماس‌ها و نگرانی‌ها سبب شد تا ظریفه به فکر چاره‌ای شود و وقتی در مورد پروژه «فیله» اطلاع حاصل کرد، تصمیم گرفت تا در آن شرکت کند.
ظریفه و ایواظریفه می‌گوید: «انگلیسی‌ام خوب نبود و تلاش می‌کردم لغت‌های انگلیسی را که نمی‌دانستم ترجمه کنم و دشواری کار در این بود که می‌خواستم واژه‌هایی پیدا کنم که احساساتم را به درستی بیان کنند ولی پیدا کردن آنها واقعا برایم سخت بود.»

دارن فرگوسن، بنیانگذار سازمان «بیانداسکن» که هدف خود را «استفاده از هنر برای گفتگو و کمک به توسعه‌ یک جامعه صلح آمیزتر، برابر و عاری از نژادپرستی و فرقه‌گرایی» می‌داند، به این باور است که موسیقی می‌تواند افراد را در مقابله با چالش‌های روزمره کمک کند.

او می‌گوید در حال حاضر موسیقی و هنر در افغانستان ممنوع شده است و ظریفه اولین کار هنری‌اش، نوشتن متن آهنگی به زبان انگلیسی را در بلفاست انجام داد که ایوا هنرمند ایرلندی آن را اجرا کرد. دارن می‌افزاید که شنیدن این آهنگ برای او «لحظات واقعا قدرتمندی» بوده است.
احساسات و عواطف دو دختر افغان و ایرلندی در یک آهنگ
ایوا کیرنی، خوانند ایرلندی از گروه موسیقی آکوآ توفانا می‌گوید: «کار کردن با ظریفه و دارن در این پروژه خیلی عالی بود. من قبلا ظریفه را نمی‌شناختم و بسیاری از همکاری‌های ما از طریق واتساپ صورت گرفت، ما در مورد اینکه ظریفه چه احساساتی را می‌خواهد بیان کند و چه نوع موسیقی را دوست دارد صحبت کردیم. او اساسا به من اعتماد کرد و من می‌دانستم که با این آهنگ چه کار کنم و شخصا فکر می‌کنم احساسات، افکار و سخنان ظریفه را بسیار به‌خوبی در این آهنگ بیان کرده‌ام.»

بار اول این آهنگ در یک پروژه موسیقی جوانان با همکاری سازمان‌ها و نهادهای مختلف اجرا شد و بار دوم ایوا این آهنگ را در یک جشنواره موسیقی به مناسبت هفته اطلاع‌رسانی در مورد سلامت روان در پارلمان ایرلند شمالی در بلفاست اجرا کرد.

ظریفه که از نتیجه کارش راضی به نظر می‌رسد، می‌گوید: «با آنکه این اولین آهنگی است که نوشته‌ام و با آنکه در مورد موسیقی و نوشتن آهنگ چیزی نمی‌دانستم، از نتیجه آن راضی‌ام.»

ایوا خواننده جوان ایرلندی نیز که «دوران بسیار سختی» را به دلیل منازعاتی که ریشه تاریخی، فرقه‌ای و سیاسی بر سر موقعیت سیاسی ایرلند شمالی دارد، پشت سر گذاشته است، از این پروژه خرسند به نظر می‌رسد.

وجه مشترک این دو دختر جوان مشکلات متفاوتی است که آنها به دلیل جنسیت خود تجربه کرده‌اند. ایوا در ایرلند شمالی بزرگ شده است، می‌خواهد احساسات و عواطف خود را در آهنگ‌هایش بیان کند و به موسیقی به عنوان یک نوع درمان نگاه می‌کند.

ایوا می‌گوید: «من در باره تجربیاتم در مورد بیماری صرع و سوء‌استفاده جنسی و سایر موضوعاتی که به سختی می‌توانم در قالب کلمات بیان کنم، با بهره‌گیری از سلاست موسیقی آن را با جهان به اشتراک می‌گذارم. بنابراین فکر می‌کنم که ظریفه نیز از قدرت کلمات بخوبی آگاهی دارد.»
«پیامم به دختران افغانستان است که تسلیم نشوید»
ظریفه می‌گوید همیشه از حمایت خانواده‌اش برخوردار بوده است، و تشویق‌های خانواده بود که او توانست این کار را انجام بدهد.

ظریفه که تقریبا همیشه لبخند نرم و معصومانه‌ی برلب دارد، اکنون زبان انگلیسی را نیز با لهجه‌ی جذاب ایرلندی صحبت می‌کند.

ایوا می‌گوید: «واژه‌هایی که ظریفه در این متن بکار برده، واقعا با من حرف می‌زدند و من هم می‌خواستم چیزی بسازم که او دوست دارد و می‌خواهد بیان کند و احساس کند که از بالای کوهی با افرادی صحبت می‌کند که این سختی‌ها را برای خانواده، دوستان و آشنایان وی در افغانستان بوجود آورده‌اند.»

ظریفه که اکنون برای ورود به دانشگاه آمادگی می‌گیرد، می‌گوید افغانستان را به ‌خاطر ادامه تحصیل ترک کرد و برنامه‌اش در درازمدت به پایان رساندن دانشگاه «با درجه عالی» است. آرزویی که شاید درک آن برای بسیاری از دختران در کشورهای مانند بریتانیا دشوار باشد و ندانند که چرا دختران اجازه ندارند به دلیل دختر بودن به تحصیلات خود ادامه بدهند.

ایوا می‌گوید پیش از آنکه با دارن کار کند چیزی در مورد افغانستان نمی‌دانست و پس از صحبت با او و خواندن برخی از مطالب اطلاعات بیشتری در باره وضعیت زنان و دختران در افغانستان به دست آورد که او را «وحشت‌زده» کرد.

ظریفه که حالا از موفقیت این آهنگ خیلی خوشحال است، می‌گوید: «زبان فارسی یکی از شیرین‌ترین زبان‌های جهان است که من آن را واقعا دوست دارم و می‌خواهم روزی به زبان فارسی هم یک آهنگ بنویسم.»

ظریفه با نوشتن این آهنگ برای یک هنرمند جوان ایرلندی، می‌خواست پیام زنان و دختران افغانستان را به گوش جهانیان برساند، برای دختران و زنان کشورش می‌گوید: «تسلیم نشوید».

ظریفه گفت: «تنها پیامی که به دختران هم سن و سال خودم در افغانستان دارم که نمی‌توانند به مکتب بروند این است که تسلیم نشوند و امید خود را از دست ندهند این روزها به پایان می‌رسد ما دختران افغانستان روزهای سخت‌تری را دیده‌ایم و این هم خواهد گذشت. فقط باید امیدوار باشیم و سخت تلاش کنیم هیچ چیزی نمی تواند مانع ما شود.»