بازجو می‌گفت مرا دکتر صدا کنید و سینه زنان را لمس می‌کرد

بیش از دو هفته از بازداشت مجدد «سما(سمانه) عموشاهی»، کوهنورد و صخره‌نورد اصفهانی می‌گذردایران وایر: سینا قنبرپور

بیش از سه هفته از بازداشت مجدد «سما(سمانه) عموشاهی»، کوهنورد و صخره‌نورد اصفهانی می‌گذرد و این در‌حالی‌ست که علاوه‌بر او، تعدادی دیگر از بازداشت‌شدگان اصفهان در تیر۱۴۰۲، توسط شعبه ۱۳ دادیاری مجتمع یک دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان احضار شده‌اند.

«ایران‌وایر» به اطلاعاتی دست‌یافته که نشان می‌دهد ماموران امنیتی در پرونده دست‌کم ۱۷ شهروند اصفهانی که در تاریخ ۲۰تیر۱۴۰۲ در نقاط مختلف این شهر بازداشت شدند، هیچ سند و مدرکی متناسب با اتهامات مطرح شده نیافته‌اند و صرفا از طریق اعتراف‌گیری و فشار روانی، سعی در پرونده‌سازی برای این افراد دارند.

این اطلاعات نشان می‌دهد بازجوها با «دسته‌دسته» کردن این افراد، اعتراف‌گیری علیه یکدیگر، تحقیر و ایجاد فشار روانی با تکیه بر تتوهایی که برخی بازداشت‌شدگان داشته‌اند، جست‌وجو گرایش جنسی، ایجاد فشار بر افرادی که بیماری صعب‌العلاج یا نیاز به مصرف داروی خاص دارند و اعتراف‌گیری مقابل دوربین، داده‌های این پرونده را تهیه کرده‌اند.

با‌این‌حال هنوز با گذشت بیش از سه هفته از زمان احضار و بازداشت مجدد سما عموشاهی، مشخص نیست اتهام یا دلیل بازداشت او چیست. این کوهنورد ۳۳ ساله مبتلا به سرطان تیروئید بوده و وضعیت جسمانی مناسبی ندارد. از آنجا که او داروهای خاصی مصرف می‌کند، بیم آن می‌رود که نیروهای امنیتی این‌بار نیز او را در شرایط خاصی قرار داده‌باشند و این در‌حالی‌ست که از زمان بازداشت او، هیچ اطلاعات جدیدی از وضعیت او در دست نیست.

***
بر بازداشت‌شدگان اصفهان چه گذشت؟
ماموران امنیتی از سال گذشته در تلاش بوده‌اند ۱۷ تن که در تیر و مرداد سال ۱۴۰۲ در دو نوبت بازداشت شدند را، یک گروه سازمان‌یافته توصیف کنند. محور بخش قابل توجهی از بازجویی‌های این افراد، برای یافتن سردسته گروه بوده و ماموران امنیتی تلاش کرده‌اند از بازداشت‌شدگان علیه دو تن از دختران بازداشتی اعتراف بگیرند که آن‌ها سردستگی را برعهده‌داشته‌اند.

ماجرا از روز ۲۰تیر۱۴۰۲ آغاز شد که ماموران امنیتی در نخستین ساعات صبح و در نقاط مختلف اصفهان، ۱۷ تن را به‌طور هم‌زمان دستگیر کردند.

ماموران امنیتی در اصفهان با حکم شعبه ۱۳ دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب مجتمع یک اصفهان، این افراد که همگی شهروند عادی بودند و حتی سابقه فعالیت در هیچ گروهی را نداشتند، بازداشت کردند. بازجویی از آن‌ها هر روز و به مدت بیش از سه هفته در بازداشتگاه‌های مختلفی ازجمله «دولت آباد» و «سروش» ادامه داشت. همچنین ایران‌وایر اطلاع‌یافته که در زندان دستگرد اصفهان، این افراد به‌صورت انفرادی در بازداشت نگاه داشته می‌شدند.
براساس اطلاع «ایران‌وایر»، بازداشت‌شدگان تیر۱۴۰۲ اصفهان دوران سختی را در بازداشت گذرانده‌اند«روزبه‌دانا»، کارمند داروخانه، «مینا خدایی»، کارمند بورس، «مرجان بشتام»، حسابدار، «هدی صادقی»، نقاش، «سما عموشاهی» و «زینب[مریم]پرنده»، کوهنورد و مربی صخره‌نوردی، «محمد ساسانی» مهندس و شاغل در نیروگاه برق، «محمدرضا قطبی‌زاده»، عکاس، «امیر سالاری»، «عرفان میرکاظم»، «مهشاد کاشانی» و «شمیم»، هر چهار تن، دانشجو هستند. یکی از بازداشت‌شدگان نیز که «بهار» نام دارد کمتر از ۱۸ سال سن دارد.

خانم پرنده، ورزشکار و مربی صخره‌نوردی نیز در‌حالی‌که در کلاس عملی در کوه‌های اطراف اصفهان مشغول‌به‌کار بود، بازداشت شد.

۱۶ روز پس از دستگیری این گروه، دو تن دیگر از شهروندان اصفهان به نام‌های «مریم فرهنگ» و «پویا طالبیان»، روز ۱۵مرداد۱۴۰۲، توسط ماموران اطلاعات بازداشت شدند. مریم فرهنگ مشغول به حرفه نجاری و پویا طالبیان، ورزشکار سنگ‌نورد است و به کار در ارتفاع مشغول است.

اتهاماتی که تا کنون به این افراد وارد شده، «شراکت و تبانی» در اقدام علیه امنیت ملی و «تبلیغ علیه نظام» و «توهین به رهبری» است. ماموران امنیتی در مدت بازجویی برخی از بازداشت‌شدگان را تهدید کردند که در صورت عدم همکاری، اتهام «سردستگی» گروه را نیز به اتهامات آنها اضافه می‌کنند.

پس از بازجویی‌ها، با تعیین قرار وثیقه ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون‌تومانی، این افراد آزاد شدند. پس از چندی و در آستانه نخستین سالگرد مرگ «مهسا (ژینا) امینی» در شهریور ۱۴۰۲، درحالی‌که هنوز هیچ محاکمه‌ای صورت نگرفته و برای این افراد حکمی نیز صادر نشده بود، فیلمی از شبکه استانی اصفهان منتشر شد که به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از تصاویر آن، مربوط به اعتراف‌گیری‌ها از همین بازداشت‌شدگان بوده‌است.

حال پس از آنکه ۱۰ ماه از زمان بازداشت آن‌ها سپری شده و در این مدت نیز هیچ فعالیتی در شبکه‌های اجتماعی نداشته‌اند، بار دیگر احضار و بازجویی از آن‌ها شروع شده‌است.

در تمام این مدت، ماموران امنیتی با دادن وعده سبک‌ کردن پرونده بازداشت‌شدگان، خانواده آن‌ها را تحت فشار گذاشتند تا هیچ اطلاعاتی از وضعیت آن‌ها منتشر نکنند. با این وضع، در روزهای نخست بازجویی در سال ۱۴۰۲، ماموران این عده را براساس سن و جنسیت دسته‌بندی کرده و با تحت‌فشار گذاشتن افراد کم‌سن‌تر، اعتراف‌گیری را آغاز کردند.
کسی که می‌گفت به من بگویید دکتر، درباره تتوهایمان می‌پرسیدبازداشت‌شدگان اصفهان توسط مردی بازجویی می‌شدند که همیشه ماسک‌ به بینی می‌زده و به آن‌ها می‌گفته مرا «دکتر» خطاب کنیدبراساس اطلاعاتی که ایران‌وایر از آنچه بر بازداشت‌شدگان اصفهان گذشته به دست آورده، عموما این افراد توسط مردی بازجویی می‌شدند که همیشه ماسک‌ به بینی می‌زده و به آن‌ها می‌گفته مرا «دکتر» خطاب کنید.

مردانی که توسط این فرد بازجویی شده‌اند، تجربه ضربه به سر و گردن در حین بازجویی داشته‌اند. شدت ضربه به اندازه‌ای بود که گاه تا لحظاتی هوشیاری خود را از دست می‌دادند. ضربه به کمر نیز از دیگر اقداماتی بود که «دکتر» در حین بازجویی مرتکب می‌شده است. همچنین او تلاش می‌کرده تا بازداشت‌شدگان را از بازجویی با برق و آب هم بترساند.

زنان بازداشت‌شده نیز کمتر به جزییات بازجویی اشاره کرده‌اند، اما بر دو نکته تاکید کرده‌اند؛ یکی لمس جنسی و دیگر تحقیر با استفاده از شکل تتوهایی که داشته‌اند.

بازجویی از زنان عموما با تحقیرهای جنسی و جنسیتی و استفاده از الفاظ رکیک و نسبت دادن صفت‌های ناروا همراه بوده، اما آنچه زنان بازداشت‌‌شده را تحت فشار روانی مضاعفی قرار داده، پی‌جویی درباره گرایش‌های جنسی آن‌ها بوده‌است؛ تا آنجا که بازجو تلاش داشته با این حربه که بازداشت‌شدگان بگویند به چه جنسی گرایش دارند سمت و سوی بازجویی و نوع اتهامات را هم تغییر دهد.

علاوه‌بر این، در مواردی، لمس سینه زنان توسط بازجو اتفاق افتاده که به نظر می‌رسد از این حربه برای ترساندن از اقدامی بیشتر بهره‌برده‌است.

شرایط روحی و روانی بازداشت‌شدگان اصفهان به گونه‌ایست که هیچ‌یک قادر به بیان جزییاتی از آنچه تجربه کرده‌اند، نیستند. با این اوصاف، بیش از سه هفته از بازداشت مجدد سما عموشاهی می‌گذرد و بیم آن می‌رود که نیروهای امنیتی، این‌بار نیز او را در شرایط خاصی قرار داده‌باشند