خامنه‌ای از رئیسی تمجید کرد اما او را شهید خطاب نکرد؛ آیا لحن سرد و رسمی رهبر ایران معنای خاصی دارد؟
+15
رأی دهید
-0
یورونیوز: پیام علی خامنه‌ای درباره کشته شدن ابراهیم رئیسی و هیات همراه او از جمله وزیر خارجه ایران در سانحه سقوط بالگرد حامل آن‌ها بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت.این پیام حاوی چند نکته محوری بود. نخستین نکته‌ای که می‌توان در این پیام به آن اشاره کرد، اگرچه علی خامنه‌ای از ابراهیم رئیسی با عنوان «عالم مجاهد» و «انسان بزرگوار و فداکار» یاد کرده بود اما پیامش لحنی سرد و رسمی داشت.
علی خامنه‌ای درست همان روز که خبر سانحه برای بالگرد حامل ابراهیم رئیسی منتشر شده بود نیز خونسردانه گفت که «ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید.»
خامنه‌ای همچنین در پیامش بدون استفاده از واژه «شهید» برای ابراهیم رئیسی، درگذشت او را «شهادت‌گونه» عنوان کرد و این در حالی بود که خبرگزاری دولتی ایران مدام از این واژه برای رئیسی استفاده می‌کرد و می‌کند.
رهبر ایران که پیش از این با «تمجید» از دولت ابراهیم رئیسی در مقایسه با تمام دولت‌های سه دهه گذشته ایران، عمل‌کرد اقتصادی این دولت را «قابل تقدیر» دانسته بود، در پیام خود هیچ اشاره‌ای به این دستاوردها نداشت.
این در حالی بود که موضوع‌هایی مانند «حکومت دینی»، «زنان و خانواده»، «مذاکره با آمریکا و غرب»، «نگاه به شرق» و «اصول انقلابی» برخی از عمده‌ترین موارد همراهی نظری و عملی ابراهیم رئیسی از علی خامنه‌ای بود که به طور عمومی بیان کرده بود.
اختلاف نظر میان رهبر و روسای جمهور در ایران اتفاق نادری نیست، اما صراحتی که ابراهیم رئیسی برای پرهیز از نمایش هرگونه اختلاف با خامنه‌ای داشت، کم‌سابقه است.
علی خامنه‌ای همچنین در این پیام کوشید با همان سرسختی و لجاجت همیشگی خود، منتقدان سیاست‌های رئیسی که عموما منتقد او نیز هستند را از کنایه خود بی‌نصیب نگذارد، آنجا که نوشت: «برای او (ابراهیم رئیسی) صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است بر همه چیز ترجیح داشت، از این رو آزردگی‌هایش از ناسپاسی و طعن برخی بدخواهان، مانع تلاش شبانه روزیش برای پیشرفت و اصلاح امور نمیشد.»
با وجود این، از دیروز که پیام آقای خامنه‌ای منتشر شده، در شبکه‌های اجتماعی بر «بی‌اهمیت» نشان دادن جایگاه رئیس جمهور ایران در این پیام اشاره می‌شود.
در گذشته اگر تحلیلگران سیاسی برای نشان دادن تناقض‌ها در چگونگی مواجهه آقای خامنه‌ای با مسئولان ارشد جمهوری اسلامی ایران، متوسل به رفتار آیت‌الله خمینی می‌شدند و مواضع آن‌ها را کنار هم می‌گذاشتند حالا پیام‌های او را در سال‌های گذشته با پیام دیروزش مقایسه می‌کنند.
آقای خامنه‌ای در پیام خود پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده وقت سپاه قدس ایران توسط پهپاد ارتش آمریکا از واژه‌های احساسی‌تر استفاده کرده بود.
پیام آقای خامنه‌ای برای درگذشت اکبر هاشمی رفسنجانی که در سال‌های آخر عمر او با یکدیگر اختلاف‌های اساسی داشتند نیز صمیمانه‌تر بود.
البته این نکته را نمی‌توان نادیده گرفت که نه رئیسی هم‌طراز هاشمی رفسنجانی بود و نه خامنه‌ای می‌توانست حداقل‌ها را در پیامش برای درگذشت هاشمی رفسنجانی در نظر نگیرد، زیرا همانطور که در پیام خامنه‌ای برای درگذشت هاشمی رفسنجانی آمده، سابقه «همکاری و آغاز همدلی و همکاری» آن‌ها به «۵۹ سال تمام» می‌رسید.
آیا رفتارهای خامنه‌ای در قبال افراد حساب‌شده است؟
البته بررسی رفتارها و گفتارهای خامنه‌ای در دوران رهبری‌اش نشان می‌دهد که او این رفتارها را آگاهانه و حساب‌شده در قبال افراد در زمان‌های مختلف انجام می‌دهد تا فضا را برای نشانه‌شناسی هواداران همیشگی‌اش روشن نگاه دارد.
به عنوان نمونه، علی خامنه‌ای در نماز میت هاشمی رفسنجانی از به کار بردن جمله «ما به جز خوبی از او نمی‌دانیم» که به طور معمول در نمازهای میت استفاده می‌شود، امتناع کرد و این در حالی بود که به گفته خودش، هاشمی رفسنجانی «رفیق دیرین، و همسنگر و همگام دوران مبارزات نهضت اسلامی، و همکار نزدیک سال‌های متمادی در عهد جمهوری اسلامی» برای او بود.
علی مطهری از سیاستمداران محافظه‌کار در مقایسه رفتار دوگانه علی خامنه‌ای در نمازهای میت هاشمی رفسنجانی و محمود هاشمی شاهرودی که در روزهای پایانی عمرشان روسای مجمع تشخیص مصلحت نظام بودند، گفت: «به نظر می‌رسد علت آن نوع برخوردی است که این دو مرحوم درباره معترضان انتخابات سال ۸۸ داشتند.»
آقای هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸ از میرحسین موسوی حمایت کرد. میرحسین موسوی کاندیدایی بود که با ادعای تقلب گسترده و سازماندهی‌شده در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸، درخواست ابطال این انتخابات را مطرح کرده بود.
اما در آن زمان، قوه قضائیه که ریاست آن بر عهده آقای هاشمی شاهرودی بود، احکام سنگینی را برای معترضان و حامیان میرحسین موسوی و مهدی کروبی صادر کرد.
از همین رو، این پرسش همچنان مطرح است که آیا لحن سرد و رسمی پیام علی خامنه‌ای برای کشته‌شدن ابراهیم رئیسی معنای خاصی دارد؟