برخی از نزدیکان «علی خامنهای» تلاش میکنند که او را مخالف دور جدید گشت ارشاد موسوم به «طرح نور» جلوه دهند، اما در مقابل برخی مقامات قضایی، اتفاقا این اقدام را «مطالبه رهبری» خواندهاند.
دور جدید گشت ارشاد با سخنان جدید خامنهای در روز ۱۵فروردین شروع شده است. او در فروردین سال گذشته و دقیقا درهمین روز، «کشف حجاب» را حرام شرعی و سیاسی خوانده و گفته بود: «این مساله قطعا حل خواهد شد.»
اینک پس از یک سال وعدهای که او برای «حل شدن» مساله داده بود، بهصورت جدی توسط نهادهای زیرنظرش دنبال میشود.
***
برخوردها در دور جدید گشت ارشاد نیز بسیار خشن تر از دورههای قبل و به نوعی شبیه برخورد با معترضان در تجمعات استبرخوردها در دور جدید گشت ارشاد نیز بسیار خشنتر از دورههای قبل و بهنوعی شبیه برخورد با معترضان در تجمعات است. به گنظر میرسد که حکومت چندان اصراری بر پنهان کردن این خشونت ندارد.
هدف اصلی دور جدید گشت ارشاد فقط موضوع حجاب نیست و بهنظر میرسد حکومت قصد دارد در قالب آن از هماکنون زهر چشمی نیز از معترضان احتمالی به اتفاقات پس از درگیری گسترده احتمالی با اسرایل بگیرد و به این بهانه، از همًاکنون فضا را امنیتی کرده است.
برگزاری جلسات توسط نهادهای امنیتی با هدف بررسی احتمال بروز «اغتشاش» یا اعتراضات داخلی در صورت حمله احتمالی اسراییل به ایران نیز، مرتبط با این موضوع بوده است.
تلاش برای طرح بیرون کشیدن پای خامنهای از طرح «نور» «مهدی فضائلی»، از اعضای دفتر حفظ و نشر آثار خامنهای، نوشته که «بهتازگی برخی مسوولان بهدلیل کارهای بیقاعده» درباره حجاب، تذکر دریافت کردهاند.
مهدی فضائلی، از اعضای دفتر حفظ و نشر آثار خامنه ای، نوشته که به «تازگی برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده» درباره حجاب تذکر دریافت کردهانداو به این سخنان خامنهای اشاره کرده که «کشف حجاب هم حرام شرعی است، هم حرام سیاسی است. منتهی دشمن با برنامه و نقشه وارد این کار شده، ما هم باید با نقشه و برنامه وارد بشویم؛ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد.»
فضائلی نامی از نهادی که به گفته او تذکر دریافت کرده نبرده است، اما برخی نیز تلاش کردهاند که مسوولیت این طرح جدید را تنها به گردن وزارت کشور بیاندازند.
این سخنان پس از واکنشها به طرح جدید موسوم به «طرح نور» بیان شده است که آن را «طرح زور» یا «طرحی کور» خواندهاند.
فضائلی و دیگران به این موضوع اشاره نکردهاند که اساسا این طرح پس از سخنان خامنهای در روز ۱۵فروردین آغاز شده و مقامات قوهقضاییه موضوع حجاب را «مطالبه رهبری» خواندهاند.
او در ۱۵فروردین دولت و قوهقضائیه را «موظف به عمل به مسوولیتهای شرعی و قانونی خود در موضوع حجاب» دانسته بود.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین بار دیگر گفته بود که «اصل هدایت و طراحی برای مخالفت با حجاب از بیرون کشور انجام شد.» او گفته بود که براساس گزارشی که «به من رسیده»، دشمنان زنانی را «استخدام کردند» تا حجابشان را بردارند.
پس از سخنان روز ۱۵فروردین خامنه ای نیز امامان جمعه و فرماندهان سپاه در استانها، بهصورت هماهنگ دراینباره سخن گفتند.
تهدیدات مقامات قضایی نیز پس از سخنان آغاز شد و ازجمله دادستان کل کشور گفت که در موضوع «حجاب»، دست دشمن را قطع خواهیم کرد.
طرح جدید گشت ارشاد پس از سخنان خامنه ای در روز ۱۵ فروردین آغاز شد«غلامحسین محسنی اژهای»، رییس قوهقضاییه، روز ۲۰فروردین گفت: «ارتقای وضعیت جامعه در حوزه عفاف و حجاب، یک تکلیف شرعی و قانونی است که مطالبه رهبر معظم انقلاب و همه مردم و خانوادههای عفیف و نجیب ایرانی است.»
فرماندهی انتظامی نیز در اطلاعیهای تاکید کرده که «برخی شیطنتهای رسانهای توسط جریانسازی معاندین در اجرایِ سناریوهایِ ساختگی بر عزم و اراده پلیس تاثیری نخواهد داشت.»
فرماندهی انتظامی در عین حال تاکید کرده که «ناگفته پیداست که پلیس عاری از خطا و اشتباه نبوده و با هرگونه رفتار و کُنشِ اشتباه احتمالی ماموران نیز برخورد خواهد شد.»
سخنان خامنهای درباره حجاب در دوره رهبری سخنان خامنهای درباره حجاب در دوره رهبری باتوجه به مقتضیات و فضای سیاسی متفاوت بوده است.
رهبر جمهوری اسلامی در سالهای ابتدایی دهه ۷۰ با وجود هشدار درباره موضوعاتی چون «تهاجم فرهنگی»، بیشتر درباره موضوعات فرهنگی، ادبی و سیاسی سخن گفته و کمتر به موضوعی چون حجاب پرداخته است. در فاصله سالهای ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶ نیز به موضوعاتی چون دوچرخهسواری زنان پرداخته بود.
خرداد سال ۱۳۷۵ نیز طرح «مبارزه با بدحجابی» در تهران از سوی وزارت کشور اجرا شد.
رهبر جمهوری اسلامی پس از سال ۱۳۷۶، در واکنش به سخنان حامیانش درباره تبدیل بدحجابی به بیحجابی، خواستار اقدامات تبلیغی شد؛ اما موضوع انتقاد از بیحجابی در سخنرانیهایش به یک رویه دائمی تبدیل نشد.
او سال ۱۳۷۷ در پاسخ به سوال یک دانشجو که گفته بود، معضل نوع حجاب و بدحجابى در حال کشانده شدن به بىحجابى است و راه برخورد با آن چیست، گفته بود: «شما با تبلیغات کار کنید؛ یعنی همان حربهاى را که افراد مورد نظر شما برای سست کردن اعتقاد به حجاب به کار مىبرند، شما هم به کار ببرید.»
در تابستان سال ۱۳۸۵ مقامات نیروی انتظامی آغاز فعالیت گشت ارشاد را اعلام کردند و گفتند که این گشت ها تنها وظیفه تذکر دادن به افراد «بی حجاب» را دارنددر تابستان سال ۱۳۸۵، مقامات نیروی انتظامی آغاز فعالیت گشت ارشاد را اعلام کردند و گفتند که این گشتها تنها وظیفه تذکر دادن به افراد «بی حجاب» را دارند.
یکی از موضوعات مطرح در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ نیز گشتهای ارشاد بود و «میرحسین موسوی» نامزد انتخابات، در اولین نشست مطبوعاتی خود گفت که این گشتها را «جمع میکنم.»
گشت ارشاد انتقاد «حسن روحانی»، رییسجمهور را بهدنبال داشت و ازجمله گفت که «فرهنگ با ون، مینیبوس و پاسبان درست نمیشود».
اولین سخنان جدی رهبر جمهوری اسلامی درباره موضوع کشف حجاب، واکنش به دختران خیابان انقلاب بود. او سال ۱۳۹۶ گفت: «آن همه هزینه، فکر و تبلیغات کردند که در نتیجه آن چند دختر فریب بخورند و در گوشه و کنار روسری از سر بردارند و همه تلاشهایشان در این نتیجه کوچک و حقیر خلاصه شد.»
در این دوره برخی از روحانیون، ازجمله «محمدرضا زائری»، درباره اجباری نبودن حجاب سخن میگفتند. خامنهای ضمن حمله به این روحانیون گفت که سخنان آنان او را حساس میکند، نه اقدام دختران خیابان انقلاب.
خامنهای گفته بود که برخی سخنان روحانیون درباره حجاب او را حساس میکند، نه اقدام دختران خیابان انقلاب.در این دوره، برخی از روحانیون، از جمله «محمدرضا زائری» درباره اجباری نبودن حجاب سخن میگفتنداو گفت: «خب تا اینجا مساله نیست (دختران خیابان انقلاب) [اما] آنچه بنده را حساس میکند، این است که ناگهان شما میبینید از دهان یک گروهی از افرادی که جزو خواص محسوب میشوند، مساله حجاب اجباری مطرح میشود. معنایش این است که یک عدهای نادانسته -حالا من میگویم نادانسته، انشاالله نادانسته است- همان خطی را دنبال میکنند که دشمن با آنهمه خرج نتوانسته است آن خط را در کشور به نتیجه برساند.»
رهبر جمهوری اسلامی پنجم مرداد۱۴۰۱ و پیش از اعتراضات به کشته شدن «مهسا (ژینا) امینی» نیز، «تلاش ناکام» درباره بیحجابی سخن گفته بود:«چرا به یکباره و بار دیگر رسانههای رسمی و دولتی امریکا و انگلیس و مزدورانشان به بهانه حجاب، موضوع زن را مورد هجوم قرار دادهاند؟ و آیا واقعاً غربیها مدافع حقوق زن ایرانی هستند؟»
پس از قتل مهسا ژینا امینی هنگام بازداشت در «گشت ارشاد» و اعتراضات سراسری اما، او اعلام کرد که موضوع حجاب تنها بهانهای برای سرنگونی حکومت است و در این میان سخنانی را درباره حمایت زنان «کمحجاب» از حکومت برای تلطیف فضا بیان کرد.
برخی از سخنان خامنهای درباره حجاب پس از اعتراضات، تلاش برای تلطیف فضا بودهاندبرخی از سخنان خامنهای درباره حجاب پس از اعتراضات، تلاش برای تلطیف فضا بودهاند. او ۱۴دی۱۴۰۱ گفت: «کسانی که حجاب را بهطور کامل رعایت نمیکنند، نباید متهم به بیدینی و ضدانقلابی کرد.»
او در فروردین سال گذشته نیز «کشف حجاب» را حرام شرعی و سیاسی خوانده و گفته است: «دستگاههای جاسوسی دشمن، دنبال این قضیه هستند.» تاکید هم کرده بود: «این مساله قطعا حل خواهد شد.»
خامنهای یک سال بعد در همان روز، سخنان خود را بهنوع دیگری تکرار کرد و وعدهای که برای «حل شدن» مساله داده بود، اینک بهصورت جدی توسط نهادهای زیرنظرش دنبال میشود.