پایگاه‌های نظامی در دل کوه تا پالایشگاه‌ها؛ اسرائیل کدام هدف را برای ضربه به ایران انتخاب می‌کند؟

یورونیوز: در پی حمله مستقیم ایران با بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به خاک اسرائیل در انتقام از حمله هوایی به کنسولگری خود در دمشق، مقامات تل‌آویو می‌گویند در حال بررسی اقداماتی تلافی‌جویانه هستند.

هرچند متحدان اسرائیل شامل ایالات متحده خواستار خویشتن‌داری شده‌اند، با این حال رسانه‌های اسرائیلی به نقل از منابع خود می‌گویند کابینه جنگی این کشور علیرغم هشدارها به سمت واکنشی قاطع متمایل شده است.

در شرایطی که اسرائیل گفته است که برای نشان دادن پاسخ خود عجله‌ای ندارد، با این حال تعلل تل‌آویو در این امر می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که این کشور در تلاش برای سنجش اهداف مختلف و ارزیابی ریسک انجام آن‌هاست؛ چرا که هر گزینه یک ریسک ناگزیر به همراه دارد.

در واقع برای اسرائیل حمله‌ای یک حمله‌ موفق خواهد بود که متحدان آمریکایی این کشور را آشفته نکند، همزمان باعث بازداشتن ایران از انجام حملات بعدی شود و در آخر جنگی‌ تمام‌عیار در خاورمیانه را منتفی سازد.

به گفته مقامات اسرائیلی اعضای کابینه جنگی این کشور مشغول بررسی گزینه‌هایی هستند که به اندازه کافی بزرگ هستند تا پیامی واضح به ایران بفرستند، ولی در عین حال نه آنقدر بزرگ که جرقه تشدید تنش‌ها را بزند.

در اینجا به برخی از گزینه‌هایی که اسرائیل ممکن است برای حمله به ایران در نظر بگیرد می‌پردازیم:
پایگاه‌های نظامی سپاه پاسداران
اسرائیل می‌تواند با استفاده‌ از پهپاد‌ها یا جنگنده‌های رادارگریز اف-۳۵ خود علیه پایگاه‌های نظامی در داخل خاک ایران دست به عملیات بزند، به‌ویژه که پدافند هوایی ایران بسیار ضعیف‌تر از سیستم پدافندی چندلایه اسرائیل و متحدانش تلقی می‌شود.

چنین حمله‌ای می‌تواند تأسیسات استراتژیک از جمله پایگاه‌های سپاه پاسداران در دامنه کوه‌ها را هدف قرار دهد. پایگاه‌های موشکی سپاه، به ویژه پایگاه‌هایی که در حمله شنبه شب گذشته مشارکت داشتند، می‌توانند اهدافی بالقوه برای نیروی هوایی اسرائیل محسوب شوند.
حمله اسرائیل می‌تواند پایگاه‌هایی را شامل شود که در حمله شنبه شب مشارکت داشتنددر این میان پایگاه‌های واقع‌شده در غرب کشور، نظیر پایگاه کرمانشاه، به لحاظ نظامی هدف آسان‌تری برای نیروی هوایی اسرائیل به حساب می‌آیند چرا که شلیک به آنها الزاما نیاز به ورود جنگنده‌ها به داخل خاک ایران ندارد.
حمله به تاسیسات هسته‌ای
اسرائیل سال‌هاست که نسبت به برنامه اتمی جمهوری اسلامی هشدار می‌دهد و حالا این فرصت برای او به دست آمده که به صورت عملی تاسیسات هسته‌ای ایران را هدف گیرد. اما آیا این امکانی واقع‌بینانه برای مقامات اسرائیلی است؟

رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، روز دوشنبه گفت نگران است که اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله کند هرچند احتمال چنین اقدامی را نسبتاً کم می‌داند.

اسرائیل برای زدن نمادین تاسیسات هسته‌ای ایران نیاز به مشورت با متحد خود ایالات متحده دارد و با توجه به موضع مقامات دولت بایدن در کاهش تنش‌ها به نظر نمی‌رسد جلب رضایت کاخ سفید کار آسانی باشد.
تاسیسات هسته‌ای نطنزدر عین حال این اقدام در تناقض با اظهارات مقامات اسرائیلی مبنی بر واکنش «محدود و متناسب» است و خطر گسترش جنگ را در بر دارد.
حمله به تاسیسات زیرساختی
مقامات سابق اطلاعاتی اسرائیل می‌گویند هدف اسرائیل احتمالا کمتر زیرساخت‌های غیرنظامی مانند نیروگاه‌های برق خواهد بود.

این امر هم برای جلوگیری از از دست دادن بیشتر حمایت بین‌المللی است و هم جلوگیری از تلفات غیرنظامیان. تصور می‌شود تلفات غیرنظامی قابل توجه، باعث نتیجه معکوس شده و حمایت افکار عمومی از حکومت را در ایران برانگیزد.

از سوی دیگر کانال ۱۲ اسرائیل گفته است اگر کابینه جنگ این کشور بخواهد هم بر اهمیت استراتژیک بخش انرژی ایران تمرکز کند و هم خطر تلفات گسترده را پایین بیاورد، حمله به یک میدان نفتی می‌تواند یک احتمال باشد چرا که بر اساس گزارش‌ها این میادین عمدتاً بدون محافظت هستند.
میدان گازی در عسلویه در جنوب ایرانجنگ فرامرزی در کشور ثالث
اسرائیل همچنین می‌تواند به گروه‌های نیابتی مانند حزب‌الله در لبنان یا اهداف مرتبط با سپاه پاسداران در کشورهایی مانند سوریه و عراق ضربه بزند.

اسرائیل پیشتر بارها به چنین اهدافی حمله کرده است، با این حال این واقعیت که ایران برای اولین بار مستقیماً از خاک خود به خاک اسرائیل حمله کرد باعث می‌شود هر واکنش غیرمتقابلی از سوی اسرائیل «ضعیف و نامتناسب» تلقی شود.

در واقع اشکال حملاتی از این دست این است که با حمله مستقیم ایران به خاک اسرائیل تقارن و همخوانی ندارد.
حمله سایبری به زیرساخت‌‌ها
گمان می‌رود که اسرائیل در طول سال‌های اخیر حملات سایبری متعددی را در ایران انجام داده است؛ از هدف‌گیری زیرساخت‌های مختلف نظیر پمپ بنزین‌ها گرفته تا کارخانه‌های صنعتی و تاسیسات هسته‌ای.
حمله سایبری چندین بار پمپ بنزین‌های سراسر ایران را از کار انداخته استتکرار حملات سایبری مشابهی به زیرساخت‌های تولید انرژی و خدمات پرواز فرودگاه‌ها می‌تواند گزینه‌های احتمالی برای عملیات تلافی‌جویانه در نظر گرفته شود.

با این حال این حمله سایبری، هر چقدر هم که بزرگ باشد، پاسخی واقعی به ۳۰۰ پهپاد و موشکی که خاک اسرائیل را هدف گرفتند نخواهد بود. از این نظر بعید به نظر می‌رسد که چنین حمله‌ای مقامات اسرائیل را قانع کند، مگر آنکه به صورت همزمان با رشته عملیاتی دیگر انجام شود.
عملیات مخفی ترور
گفته می‌شود که اسرائیل توسط موساد پیش از این تعدادی عملیات مخفی در داخل ایران انجام داده است، از جمله خرابکاری در تاسیسات هسته‌ای و ترور چند تن از نیروهای ارشد این برنامه نظیر محسن فخری‌زاده که از او با نام «پدر برنامه تسلیحات اتمی ایران» یاد شده است.
محسن فخری‌زاده از چهره‌های اصلی برنامه‌ هسته‌ای ایران در نزدیکی ورامین ترور شدچنین عملیات خرابکارانه و ترورهای هدفمندی هم در داخل و هم در خارج از ایران قابل انجام است، با این حال از آنجا که اسرائیل به دنبال برگشت بازدارندگی است ممکن است چنین اقدامی را انتخاب نکند.

علت این است که اسرائیل عموما مسئولیت چنین حملاتی را بر عهده نمی‌گیرد، بنابراین انجام آنها با ماهیت حمله ایران که به صورت علنی انجام شد تناسب ندارد. در حقیقت اسرائیل نیاز به عملیاتی آشکار با هدف رساندن پیامی علنی دارد و نه عملیاتی مخفی‌کارانه که نیاز به سرپوش گذاشتن داشته باشد.