چالش‌آفرینی جنگ برای حماس؛ از کاهش حمایت‌های مردمی تا از هم گسیختگی درونی

 یورونیوز: هرچند با گذشت ۶ ماه از آغاز جنگ در نوار غزه، تعداد کمی از رهبران ارشد حماس آسیب دیده‌اند، اما توانایی آن‌ها برای مدیریت و حکمرانی کاهش یافته و هزاران نفر از فرمانبرداران آن‌ها نیز کشته شدند.

کارشناسان، مقامات و منابع نزدیک به این گروه فلسطینی معتقدند که با گذشت شش ماه از حمله غافلگیرانه ۷ اکتبر حماس به اسرائیل همچنین حملات تلافی‌جویانه و ویرانگر اسرائیل به نوار غزه، حماس حالا ضعیف و از هم گسیخته شده است اما هنوز تا شکست کامل فاصله زیادی دارد.

حماس همچنان کنترل بخش‌هایی از نوار غزه را در اختیار دارد، از جمله بخش‌هایی که اکنون بیشترین تعداد از کل جمعیت نوار غزه در آنجا متمرکز شده‌اند. علاوه بر این، حماس حضور خود در مناطق دیگر را دوباره احیا کرده است.

روزنامه گاردین روز شنبه ۱۳ آوریل در گزارشی با پرداختن به این موضوع نوشت که «عوامل» حماس در روزهای اخیر«باتوم به دست» دیده شده‌اند که سعی می‌کنند نظم را در خیابان‌های خان‌یونس، شهری که نیروهای اسرائیل هفته گذشته از آن عقب نشینی کردند، دوباره برقرار کنند.

این در حالی است که چند راکت روز چهارشنبه یک شهرک اسرائیلی را هدف قرار داد که احتمالا توسط شبه‌نظامیان فلسطینی از اردوگاه جبالیه در شمال غزه شلیک شده بودند.
بروز اختلاف‌نظر بین رهبران حماس
در این شش ماه، تنها تعداد کمی از اعضای رده‌ بالای حماس آسیب دیده‌اند و هنوز بسیاری از شبکه تونل‌های گسترده آن‌ها دست نخورده باقی مانده‌اند. با این حال توانایی این گروه برای اداره مؤثر نوار غزه بسیار کاهش یافته است، انبارهای ذخایر نظامی آن‌ها خالی شده و هزاران جنگجوی آن‌ها کشته شدند.

گاردین در ادامه به نقل از منابع آگاه نوشت: «جنگ چند ماهه اخیر در نوار غزه، منجر به ایجاد تنش‌های جدیدی بین یحیی سنوار رهبر حماس در داخل نوار غزه، و رهبران خارج‌نشین حماس در قطر و ترکیه شده است.... و در هفته‌های اخیر، بحث‌های تلخی در مورد شرایط مطلوب برای پذیرش آتش‌بس و راهبرد آینده حماس درگرفته است.»

به گفته یکی از این منابع، دلیل ایجاد چنین شکاف و اختلاف نظری این است که گروه اول یعنی رهبران تبعیدی‌ حماس طرفدار راهبرد ملی‌گرایی هستند، گروه دوم که در کنار قدرت‌هایی مانند روسیه یا ایران هستند گرایشات ضدغربی دارند، و دسته سوم از رهبران داعیه اسلام‌گرایی دارند و بر تعهد خود به مبارزه میدانی علیه اسرائیل تاکید می‌کنند.

یکی دیگر از منابع نزدیک به حماس نیز به روزنامه گاردین از خصومت شخصی عمیق بین یحیی سنوار و خالد مشعل شناخته‌شده‌ترین رهبر سیاسی حماس گفته است.
‍نارضایتی در نوار غزه
یک مشکل در حال ظهور برای حماس، افزایش نارضایتی‌ها در نوار غزه است که نتیجه تضعیف اقتدار این گروه بر جمعیت در پی هزینه هنگفت حمله هفتم اکتبر است.

اگرچه برخی نظرسنجی‌ها همچنان حاکی از حمایت مردم نوار غزه از گروه حماس است، اما شواهدی نیز مبنی بر تشدید خشم در میان بسیاری از افراد این منطقه دیده می‌شود.

در اواخر ماه مارس، حماس به دلیل رنج ناشی از جنگ در غزه، عذرخواهی بی‌سابقه‌ای صادر و به «کلافه شدن» مردم آنجا اذعان کرد.

حماس در این بیانیه بار دیگر آغاز این جنگ را توجیه کرد و گفت این جنگ به پیروزی و آزادی فلسطینی‌ها منجر خواهد شد.
کشته و اسیر شدن فرماندهان
یکی از مهم‌ترین لطمه‌هایی که حماس در این ۶ ماه در بدنه رهبری خود تجربه کرده است، کشته شدن مروان عیسی ‌مرد شماره ۳ این گروه در نوار غزه بود. مروان عیسی در حمله هوایی اسرائیل در ماه گذشته کشته شد.

اسرائیل در گذشته موفق به نفوذ به بسیاری از گروه‌های مسلح فلسطینی از جمله حماس، جهاد اسلامی، فتح و غیره شده است. کارشناسان اسرائیلی گفته‌اند «افرادی که در میدان نبرد در غزه اسیر شده‌اند» و بلافاصله توسط افسران اسرائیلی بازجویی شده‌اند، اطلاعات مهمی را در اختیار آنها گذاشته‌اند.