واکنش‌ها و تحلیل‌ها در اسرائیل پس از حمله مرگبار به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق

رادیو فردا: حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق به‌عنوان رویدادی در رسانه‌های اسرائیل مورد توجه قرار گرفته که می‌تواند معادلات جاری در تنش دیرینه میان اسرائیل و جمهوری اسلامی ایران را تغییر دهد.

در این حمله که دوشنبه ۱۳ فروردین صورت گرفت، بیش از ۱۰ نفر کشته شدند که محمدرضا زاهدی، فرمانده بخش سوریه و لبنان نیروی قدس سپاه پاسداران و معاون او محمدهادی حاج‌رحیمی، رئیس ستاد نیروی قدس در سوریه و لبنان، ازجمله آنان بودند.

ارتش اسرائیل رسماً در مورد مسئولیت این حمله سکوت کرده، اما چند مقام اسرائیلی در گفت‌وگو با نیویورک‌تایمز در اشاره به ساختمانی که فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در آن در یک نشست با سران سازمان جهاد اسلامی فلسطین دیدار داشتند، این عملیات را به‌عنوان اقدام اسرائیلی علیه «یک هدف مشروع نظامی» تأیید کردند.

یدیعوت آحرونوت نوشت مقامات اسرائیل ادعای ایران را در خصوص این‌که ساختمان کنسولگری‌اش در دمشق هدف قرار گرفته، رد می‌کنند و بر این تأکید دارند ‌که این ساختمان در اختیار نیروی قدس سپاه پاسداران بوده است.

روزنامه جروزالم پست این رویداد را یک «ضربه راهبردی» توصیف کرده که در آن محمدرضا زاهدی، بلندپایه‌ترین نظامی ایرانی کشته‌شده از آغاز جنگ در غزه، از صحنه حذف شده است.

جروزالم پست نوشت مقام محمدرضا زاهدی بالاتر از سیدرضی موسوی بود که دی ماه در دمشق کشته شد و او غیر از مسئولیت گسترده برای «ترور در مرزهای شمالی اسرائیل»، ارشدترین مهره ارتباطی میان تهران با گروه حزب‌الله لبنان بود.

به نوشته جروزالم پست، حذف زاهدی می‌تواند «ضربه‌ای به مدیریت حملات موشکی گروه‌های تروریستی لبنانی به اسرائیل» باشد زیرا او «فرماندهی یگان ۱۸۰۰۰ نیروی قدس» را بر عهده داشت و از جمله «مسئول قاچاق مهمات و سلاح دقیق به لبنان بود».

این روزنامه افزوده است که هرچند اسرائیل مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته اما این رویداد به‌منای تشدید نبرد اسرائیل علیه نیروهای نیابتی حکومت ایران در منطقه است.

جروزالم پست یادآور شده که اسرائیل سه روز پیش از آن نیز «مرگبارترین ضربه» را در چند ماه اخیر از طریق حمله به فرودگاه حلب عملی کرد که در آن یک فرمانده ارشد حزب‌الله از پای درآمد. در آن حمله دست‌کم ۵۲ تن، شامل حدود ۴۰ تن از نظامیان سوریه، کشته شدند.

روزنامه اسرائیل هیوم که حامی دولت بنیامین نتانیاهو است، سه‌شنبه نوشت حذف نظامیان ارشد ایرانی در دمشق تغییر معادلات در قبال جمهوری اسلامی است.

بر اساس این روزنامه، هدف قرار دادن اعضای ارشد سپاه پاسداران نه تنها «پیامی به تهران» بلکه به مقامات ارشد حماس و جهاد اسلامی فلسطین نیز هست که در روزهای اخیر از سوی تهران میزبانی شده بودند. حماس و جهاد اسلامی را آمریکا و اتحادیه اروپا سازمان‌های تروریستی می‌دانند.

اشاره اسرائیل هیوم به سفر همزمان زیاد نخاله، دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین، و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، به تهران در هفته گذشته است.

اسرائیل هیوم افزود نه تنها کسانی که به تهران دعوت می‌شوند بلکه مهره‌های نیابتی ایران در محله شیعه‌نشین ضاحیه در بیروت نیز باید مفهوم پیام را درک کنند.

با این حال این روزنامه نوشت هنوز زود است که مشخص شود ایران و حزب‌الله چه واکنشی به حمله روز دوشنبه در دمشق نشان خواهند داد اما اگر این اقدام حقیقتاً کار اسرائیل باشد، آن را با آگاهی از احتمال درگرفتن جنگ در لبنان انجام داده است.

به نوشته اسرائیل هیوم، اسرائیل در چنین جنگی چیزی برای از دست دادن ندارد.

راز زیمت، کارشناس امور ایران در اندیشکده مطالعات امنیت ملی، در روزنامه یدیعوت آحرونوت نوشته است که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، از آغاز حمله حماس به اسرائیل و شروع جنگ جاری منطقه، به نظامیان ایران دستور داده بود تا سیاست «صبر راهبردی» را اتخاذ کنند و از تشدید تنش که ایران را به کام درگیری مستقیم با اسرائیل یا آمریکا بکشاند، خودداری کنند.

به نوشته راز زیمت، اما حذف زاهدی ممکن است همان کاهی باشد که کمر شتر ایران را خم و تهران را مجبور به تغییر ملاحظات خود کند.

این کارشناس با اشاره به قدرت بالای سیاست بازدارندگی اسرائیل افزود واقعیت این است که رهبری ایران برای تداوم سیاست مهار نسبی خود، حتی به بهای پذیرش افزایش هزینه مخاطره بیشتر، چه از طریق نیروهای نیابتی خود مانند حزب‌الله یا از طریق اقدام مستقیم، با معضل روبه‌روست.

ژنرال ذخیره دانی یاتوم، از رؤسای پیشین موساد، نیز سه‌شنبه در گفتگو با وب‌سایت یدیعوت آحرونوت گفت حمله اخیر نشان می‌دهد که اسرائیل «نه تنها علیه نیروهای نیابتی ایران، بلکه علیه خود آمرین و سر مار هم اقدام می‌کند».

به‌گفته این نظامی پیشین اسرائیل، «ایران باید همچنان متحمل ضرباتی سخت شود» تا این پیام هشدارآمیز را درک کند که اسرائیل واقف است چه کسانی پشت سر نیروهای نیابتی اعزامی آن قرار دارند.

ژنرال ذخیره یاتوم با این حال گفت که عملیات دمشق «به یک جنگ منطقه‌ای کشیده نخواهد شد، اما یقیناً می‌تواند وقوع چنین جنگی را سرعت ببخشد».

گزارشگران نظامی و سیاسی شبکه کان اسرائیل در تحلیل‎‌های خود در خصوص وضعیت کشورشان در پی حذف بلندپایه‌ترین نظامی ایرانی در اقدام منسوب به اسرائیل از زمان کشته شدن محسن فخری‎‌زاده، دانشمند برنامه هسته‎‌ای ایران، به این سو گفتند سفارت‎‌خانه‌های اسرائیل در تمامی جهان به حالت آماده‌باش درآمده‌اند.

یوسی کوپرواسر، رئیس اسبق سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل و پژوهشگر اندیشکده «مرکز اورشلیم برای سیاست‌گذاری عمومی» هم به شبکه کان گفت برای ایران دشوار است که بتواند در کوتاه‌مدت یک واکنش جدی که در سطح حمله انجام‌شده در دمشق باشد، تدارک ببیند و «دفترچه صورت‌حساب» دو کشور کماکان گشوده خواهد ماند.

او با این حال در واکنش به هشدارهای رهبر و رئیس‌جمهور ایران افزود اسرائیل باید هوشیار باشد زیرا ایران متحمل یک ضربه بسیار جدی شده است.

یوسی کوپرواسر در مورد پیام آمریکا به ایران در این مورد نیز گفت آمریکا مایل نیست پایش به یک نبرد منطقه‌ای گشوده شود و تماس آمریکا با ایران ارتباطی با تنش جاری میان
دولت‌های آمریکا و اسرائیل (بر سر جنگ غزه) ندارد بلکه واشینگتن نمی‌خواهد هدف انتقام‌گیری ایران قرار گیرد.
نتانیاهو در ساعت حمله در بیمارستان بود
با توجه به سابقه رویدادهایی که می‌تواند عواقب مهمی برای اسرائیل داشته باشد، انجام این حمله ممکن است در آخرین لحظات به کسب موافقت نخست‌وزیر اسرائیل نیاز می‌داشته است.

به‌گفته شبکه کان، اسرائیل اطلاعات دقیقی داشت که نشست فرماندهان سپاهی با رهبران فلسطینی در ساختمان جنب سفارت ایران در دمشق برای ادامه حملات علیه اسرائیل برگزار شده بود.

رادیو ارتش اسرائیل سه‌شنبه گفت حمله به ساختمان یادشده «یک عمل جراحی دقیق» بود زیرا ساختمان سفارت ایران و همچنین برخی نهادهای حساس دیگر در نزدیکی آن، از جمله سفارت کانادا که فاصله بسیار کمی در محل دارد، هیچ آسیبی ندیدند.

حمله در بعدازظهر دوشنبه و در ساعتی رخ داد که بنیامین نتانیاهو چند ساعت پس از عمل جراحی فتق هنوز در بیمارستانی در اورشلیم بستری بود.

او بامداد دوشنبه با «بیهوشی کامل» مورد عمل جراحی قرار گرفته و در حالی که قرار بود زودتر از بیمارستان مرخص شود، اما به‌خاطر سنش که ۷۴ ساله است، ترخیصش به تعویق افتاده بود.

شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل که حامی بنیامین نتانیاهو است، در یک برنامه سیاسی زنده گفت نخست‌وزیر در روزی که فتق خود را عمل کرد، بر اساس گزارش رسانه‌های خارجی، «یک عمل جراحی هم در مورد آمرین نیروهای نیابتی ایران در منطقه انجام داد»