بی بی سی: فرج بالافکن
بازنشر مناجاتخوانیهای مهستی، هایده و گلپا در مدح حضرت علی، همزمان با وفات امام اول شیعیان بار دیگر در شبکههای اجتماعی رواج یافته است و برخی کاربران این اجراهای قدیمی را همچنان «بهترین بزم موسیقایی با محتوای مذهبی» پس از گذشت ۴۵ سال از نظام جمهوری اسلامی توصیف میکنند.
صرفنظر از موسیقی سریال امام علی، اثر قابل توجهی برای علاقمندان به موسیقی مذهبی در ۴۵ سال گذشته تولید نشده استگروه تلگرامی «موسیقی_سنتی»، همخوانی مهستی و ستار را منتشر کرده است که در همان سالهای اول پس از انقلاب اسلامی در شبکه تلویزیونی طپش در آمریکا به اجرا درآمد و عبدالرضا داوری، فعال سیاسی در شبکه ایکس، بخش دیگری از همین برنامه تلویزیونی را به اشتراک گذاشته است که هر با واکنش موافقان و مخالفان زیادی روبرو شدهاند.
آقای داوری بخشی از شعر ترانه قدیمی را نیز نوشته است: من علی علی گویم... با صوت جلی گویم... ای شاه ولایت... جانم به فدایت...
یکی از کاربران در زیر پست آقای داوری نوشت «الحق اصلاحطلب دین ندارد» و دیگری نوشت که «اسلام به خطر افتاد.»
از این دست اظهارنظرها که بگذریم در موسیقی ایران به ویژه از زمان فعالیت برنامه گلها، نمونههای فراوانی به یادگار مانده است که در مدح امام علی بود و در بخش «مناجات» و یا «خرابات» به فرم مردمی آن توجه میشد.
هنرمندان معروف رادیو از جمله جواد ذبیحی، اکبر گلپایگانی، هایده، مهستی و جمال وفایی، این فرم نیایشی را در مناسبتهای مختلف مثل ایام سوگواری و یا اعیاد دینی در رادیو و تلویزیون ملی ایران اجرا میکردند که به «بزمهای رادیویی» نیز معروف شد.
همخوانی مهستی و ستار در اجرای ترانه قدیمی «علی علی گویم» در شبکه تلویزیونی طپشبازگشت به دوران طلایی موسیقی ایران نهتنها در میان مخالفان حکومت رایج شده است که در میان متدینان نیز با اقبال فراوانی روبروست.
دو سال پیش اکبر مولایی، یکی از مداحان قدیمی تهران در برنامهای اینترنتی که مجری آن محمدحسین پویانفر، مداح جوان دیگری بود، در باره فضای محرم پیش از انقلاب گفت: «هر هفته مرتب برای هنرمندان مشهور و خوانندگان جلسه روضه داشتم و هر هفته خانه یک نفر مثلا خانه هایده، مهستی و دلکش روضه میخواندم.»
اظهارات او بلافاصله در میان مذهبیها به نحو گستردهای بازنشر شد و «عصر ایران» نوشت: «خیلی از ما شاید باور نمیکردیم که هایده و مهستی هم در خانهشان برای شهید کربلا روضه به پا میکردند.»
مصطفی داننده، روزنامهنگار در عصر ایران نوشت: «تقصیری هم نداریم. چندصباحی است که دینداری و عشق به اهل بیت در ظاهر آدمها خلاصه میشود. کسی اگر کمی ریش داشته باشد، یقهای بسته و تسبیحی به دست داشته باشد، میگوییم او مومن است و اگر کسی خلاف این باشد در دسته بیدینها قرار میگیرد.»
به نوشته او «آنقدر جامعه به خودی و غیر خودی تقسیم شده است که مردم باور نمیکنند، فلان خواننده هم میتواند عزادار نوه پیامبر باشد. باور نمیکند که فلان بازیگر هم میتواند در ماه رمضان روزه دار باشد.»
اکبر مولایی، یکی از مداحان قدیمی تهران: هر هفته در خانه یک هنرمند مثلا هایده، مهستی و دلکش روضه میخواندموفات یا ولادت امام علی در هر حالت تاثیر زیادی روی شعر و موسیقی ایران گذاشته است.
محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار، شاعر فقید ایران، به زبان فارسی و ترکی آذربایجانی اشعار فراوانی دارد از جمله شعری در مدح علی که بیت آغازینش چنین است: علی ای همای رحمت... تو چه آیتی خدا را... که به ما سوا فکندی... همه سایه هما را...
همین شعر را با الحاقاتی خوانندگان بسیاری از جمله هایده در برنامه گلها اجرا کردند که از جمله آثار به یادماندنی محسوب میشوند.
در عین حال در مقامهای محلی نواحی ایران مثل کردستان، آذربایجان بهویژه در موسیقی عاشیق، کارهایی با موضوع امام علی همچنان متداول و از جایگاه خاصی برخوردار است.
مهمترین اثر تصنیف شده در دوران جمهوری اسلامی را تولید موسیقی متن سریال امام علی، اثر فرهاد فخرالدینی، موسیقیدان میتوان دانست که ترانه معروف آن را صدیق تعریف خواند.
آقای فخرالدینی موسیقی این سریال تلویزیونی را بر اساس متون عبدالقادر مراغهای، شاعر و موسیقیدان ایرانی قرن نهم هجری ساخت. عبدالقادر در کنار فارابی، ابوعلی سینا، صفیالدین ارموی و قطب الدین شیرازی از بزرگترین نظریهپردازان موسیقی ایرانی بهشمار میرود.
بسیاری از موسیقیدانان بر این باورند که جمهوری اسلامی با ممنوعیت موسیقی بهویژه آوازخوانی بانوان موجب شد که در بیش از چهار دهه گذشته هیچ اثر قابل توجهی تولید نشود و حالا در دورانی که مخالفان نظام، تندترین انتقادات را به رهبران جمهوری اسلامی میکنند، بازپخش آثار مناجاتگونه قبل از انقلاب بیشتر از گذشته مورد توجه علاقمندان این آثار قرار گرفته است.
قدیمی ترین هاجدیدترین هابهترین هابدترین هادیدگاه خوانندگان