ساخت مسجد در پارک قیطریه؛ «تیری به قلب دشمن» یا «لکه ننگی» برای شهردار تهران؟

بی بی سی: نگرانی از ساخت مسجد در دل پارک قیطریه، از قدیمی‌ترین پارک‌های تهران بالا گرفته است. نگرانی‌ها در این زمینه از چند هفته پیش آغاز شد، زمانی که انتشار تعدادی عکس که نشان می‌داد قسمتی از این پارک حصارکشی شده است.

پس از آن کارزاری برای حفظ این بوستان و جلوگیری از ساخت مسجد در آن به راه افتاد و برخی فعالان محیط زیست، معماران شهری و اعضای شورای شهر نیز گرایش به ساخت مسجد در گوشه گوشه شهر تهران از جمله در پارک قیطریه را نشانه «کج سلیقگی» و «آسیب به چهره شهر تهران» دانستند.

با این همه عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران می‌گوید که این مسجد به دلیل «مطالبات مردمی از سال‌ها پیش»، ساخته می‌شود.

او گفت: «این‌ که برخی از مساجد موجود نمازگزار کمی دارند، دلیل خوبی برای عدم توسعه مساجد نیست، ضمن این که مسجد پارک قیطریه اولین و آخرین مسجد در پارک‌های بزرگ تهران هم نیست بلکه چهل و چهارمین مسجد پارک‌های فرامنطقه‌ای شهر تهران خواهد بود.»

آقای محمدخانی افزود :«گزاره درخت قطع می‌کنند تا مسجد بسازند» را هم باید به «کلکسیون دروغ‌های شاخدار علیه شهرداری تهران» اضافه کرد.

پیش از این علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز گفت: «حتما ما در پارک‌ها مسجد می‌سازیم، مساجد خوب هم می‌سازیم.»

آقای زاکانی هم گفت که برای ساخت این مسجد درختی قطع نخواهد شد و «تنها تعدادی نهال جابه‌جا خواهند شد.»

این در حالی است که تعدادی از فعالان محیط زیست و ساکنان اطراف پارک قیطریه این صحبت‌‎ها را خلاف واقع می‌دانند و می‌گویند در این محوطه نه نهال، بلکه درختان تناوری وجود دارد که جابه‌جا کردن آنها ممکن نیست.

پیشتر ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، نیز ضمن مخالفت با ساخت مسجد در پارک قیطریه، تاکید کرد: « حداقل ۱۵ درخت ارزشمند قدیمی با قطر چند ده سانتی متری در محوطه حصارکشی شده وجود دارد که امکان جابه‌جایی آن‌ها حتی در فصل مناسب هم وجود ندارد؛ علاوه بر آن، از ده‌ها اصله درخت و گونه‌های گیاهی نیز باید محافظت شود.»

آقای امانی روز چهارشنبه، ۸ فروردین، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ساخت مسجد در بخشی از بوستان قیطریه نه تنها «تعظیم شعائر اسلامی نیست، بلکه موجب بدبینی بخش وسیعی از شهروندان خواهد شد، تا کی قرار است خودزنی کنیم؟»

یکی از قدیمی‌ترین معماران ایران و از شاگردان هوشنگ سیحون که نخواست نامش فاش شود، در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی فارسی این اقدام را ویرانگر دانست و تاکید کرد: «حتی یک درخت امروز جان تازه‌ای‌ است برای تهران آشفته و افسار گسیخته، و اگر همین تعداد معدود درختان هم نباشد معلوم نیست تهران به کجا می‌رسد و چه سرنوشتی پیدا می کند.»
پارک قیطریهاین معمار قدیمی در ادامه افزود: «آدم نمی‌داند چه بگوید. با دل خون، شاید تک بیتی از صائب تبریزی اینجا به کار بیاید: آن نخل ناخلف که تبر شد ز ما نبود/ ما را زمانه گر شکند ساز می‌شویم.»

او گفت: «این یک پروژه خائنانه است که می‌خواهند چند هزار میلیارد ریال را به هدر بدهند ، اینجا جزو گذرگاهی است که می‌شود در آن نفسکی کشید حالا بیایید دیوار بکشید، این همه درخت را قطع کنید، هزینه کنید، که چی بسازید؟ تهران که مسجد کم ندارد.»
مسجد ولیعصر در کنار تئاتر شهراین معمار افزود: «این مسجد قرینه همان مسجدی است که کنار تئاتر شهر ساختند. مسجد زیبایی است و معمارش هم کارش را بلد بوده، چون به فروتنانه‌ترین شکل ممکن بدون گنبد و دسته این مسجد را ساخته اما واقعا جای مسجد کنار تئاتر شهر است؟»

این استاد معماری پرسابقه تاکید کرد که ساخت این مسجد هم «لکه ننگی» است برای شهرداری تهران و علیرضا زاکانی.

پیشتر مجید غفوری روزبهانی، دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران در پنجم فروردین ماه با تاکید بر اینکه هیچ درختی جابه‌جا نخواهد شد، گفت: « طراحی این مسجد به یکی از بهترین مهندسین معمار واگذار شده است تا به عنوان مسجدی فاخر و باشکوه، به زیبایی پارک قیطریه و محله بیفزاید و به عنوان نگینی نه تنها در محله قیطریه که در کل منطقه بدرخشد.»

در ادامه واکنش‌ها به ساخت مسجد در پارک قیطریه، روز جمعه دهم فروردین، اسماعیل کوثری نماینده منتخب تهران در مجلس شورای اسلامی هم مخالفان ساخت مسجد در قرنطینه را دشمن خواند و گفت: «ساخت این مسجد تیری است در قلب دشمنان.»

او با اشاره به مخالفت «دشمنان» اسلام و ایران با ساخت مسجد و نفوذ فرهنگی آن‌ها، تاکید کرد:«ساخت این مسجد در چنین مکانی دقیقا مصداق برطرف کردن نیاز فرهنگی منطقه است و ما باید کار خودمان را بکنیم و فضاها را برای نیروهای متعهد آماده کنیم.»

پیشتر خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران نیز در حمایت از علیرضا زاکانی و ساخت مسجد در پارک قیطریه، این طرح را اثربخش دانسته و نوشت: «پارک‌ها جولانگاه انواع بزهکاری و سگ گردانی‌اند.»

هم‌زمان، علی قلهکی فعال رسانه‌ای اصولگرا، در صفحه ایکس خود نوشت: «ساخت مسجد در پارکِ قیطریه که غیر از نمازخانه، اطرافش ۵ مسجد و ۱ حسینیه است، کارکردِ حاکمیتی و بیلان‌سازی دارد و خطری هم برای مردمِ نمازخوانِ محله‌ قیطریه با توجه به تعدد مساجد در این محل، ندارد. آقای زاکانی؛ گرداندنِ شهرداری، بسیج دانشجویی، مناظره با تاجزاده و روز ۱۶ آذر نیست!»

ابوالفضل نجفی تهرانی، پژوهشگر سیاسی و اجتماعی، نیز در شبکه اجتماعی ایکس، از «عناد اقلیتی با مردم» نوشت و شهرداری تهران را متهم کرد که «در پوشش مسجد قصد دارند پایگاه بسیج بسازند.»

علیرضا زاکانی سابقه طولانی در سازمان شبه‌نظامی بسیج دارد و از فرماندهان بسیج دانشجویی بوده است.

یکی از اعضای انجمن علمی معماران و شهرسازی ایران که نخواست نامش ذکر شود، به بی‌بی‌سی گفت: «راه حل این کار، جنبش‌های اجتماعی است و من می‌دانم که خیلی هم خوب این جنبش در این محل صورت گرفته و مطمئن هستم که موفق هم می‌شود، چون تا همین الان هم یک بخش از همان دیوار کارگاهی برداشته شده است.»

او افزود: «راه حل فقط تشکل‌های حرفه‌ای‌، تشکل‌های مردم‌نهاد و تشکل‌های محلی و صنفی هستند که باید بیایند و تحولات منطقه را در دست بگیرند و به مدیریت‌های حکومتی و دولتی نشان بدهند که وظیفه آن‌ها فقط بسترسازی برای توسعه و حمایت مالی است. آن‌ها هیچ حق قانونی ندارند که بتوانند طرح جامع تهران یا کاربری اماکن را عوض کنند، ولی اگر جنبشی در برابر آن‌ها نباشد نیروهای اقتدارگرا مسلما این کارها را ادامه می‌دهند.»