کشف سیاره‌ای فراخورشیدی که اتمسفرش جواهر می‌بارد

العربیه: ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل سیاره‌ای فراسوی منظومه شمسی در فاصله حدود 880 سال نوری از زمین پیدا کرده‌اند که اتمسفرش باران جواهر ایجاد می‌کند. نام این سیاره که از عناصر سنگین ‌فلزی تشکیل شده وی‌ای‌اس‌پی-121بی است.

وی‌ای‌اس‌پی-121بی سیاره‌ای است که 1.75 برابر مشتری است، و به قدری نزدیک به ستاره میزبان خود می‌چرخد که تنها طی 30 ساعت یک دور مداری کامل را طی می‌کند، که یکی از کوتاه‌ترین دوران‌های مداری است اخترشناسان تاکنون مشاهده کرده‌اند.

نزدیکی وی‌ای‌اس‌پی-121بی به ستاره خود، و رفتار مداری آن به این معنی است که این سیاره همیشه یک رویش به خورشید است، در حالی که روی دیگرش همیشه به سوی فضاست. این‌ها را «روی روز» و «روی شب» می‌گویند.

این سیاره به دلیل اندازه و نزدیکی به ستاره‌اش به عنوان سیاره فراخورشیدی «مشتری مافوق داغ» طبقه‌بندی می‌شود. روی روز سیاره، که مدام مورد بمباران تشعشعات خورشیدی قرار می‌گیرد، می‌تواند حرارتی معادل 4700 درجه سانتیگراد داشته باشد، که در آن فلزاتی همچون آهن و آلومینیوم تبخیر می‌شوند.

گرمای شدید وی‌ای‌اس‌پی-121بی همچنین بادهایی قدرتمند با سرعتی نزدیک بیست هزار کیلومتر در ساعت ایجاد می‌کند که فلزات تبخیرشده از تشعشعات روی روز سیاره را به سمت روی شب خنک‌تر آن، که دمای 730 درجه سانتیگرادی آن هنوز هم وحشتناک است، می‌وزاند.

در آسمان سمت شب سیاره، ابرهای داغ فلزی با مواد معدنی مخلوط می‌شوند، سرد می‌شوند، و به شکل باران‌های آهن، یاقوت، و یاقوت کبود بر زمین می‌بارند.

دانشمندان از اینکه شرایط جوی در مشتری‌های مافوق داغ چقدر سخت می‌تواند باشد شگفت‌زده شده‌اند. در جایی که طوفان‌ها و سایر پدیده‌های جوی سخت در زمین و سیارات منظومه شمسی رایج هستند، در مشتری‌های مافوق داغ، که در اتمسفرشان در چشم به هم زدنی می‌تواند طوفان‌هایی به اندازه کل سیاره زمین شکل بگیرد، تحولات جوی بسیار چشمگیر است.