مجوز فعالیت بانک ملی ایران در عراق باطل شد

دویچه وله: بانک مرکزی عراق فعالیت بانک ملی ایران را به دلیل تحریم‌ها ابطال کرد. در پی سفر مقام ارشد خزانه‌داری آمریکا به بغداد هشت بانک عراقی از تراکنش با ارز دلار منع شدند. آمریکا می‌خواهد مانع از دسترسی ایران به ارز دلار شود.

به گزارش میدل‌ایست‌نیوز، خبرگزاری "الفرات نیوز" نمایه سندی را منتشر کرد که تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۲۴ (اول بهمن ۱۴۰۲) را دارد. در این سند عمار حمد خلف، معاون بانک مرکزی عراق خطاب به اداره کل بانک ملی ایران نوشته است: «با توجه به ضرر و زیان شعبه این بانک در عراق و محدود بودن فعالیت آن و عدم امکان فعالیت یا گسترش آن مجوز بانک ملی ایران در عراق ابطال شده است.»

در این سند آمده است که تداوم فعالیت این بانک در عراق آورده‌ای ندارد علاوه بر اینکه این بانک مشمول تحریم‌های بین‌المللی است.

برخلاف دلایلی که بانک مرکزی عراق برای تعطیلی شعبه بانک ملی ایران عنوان کرده است، خبرگزاری رویترز دلایل دیگر را مطرح کرده است.

رویترز روز ۵ فوریه (۱۶ بهمن)  در یک گزارش می‌نویسد که چند روز پس از سفر یک مقام ارشد وزارت خزانه‌داری آمریکا به بغداد، مقامات عراق در راستای کلاهبرداری، پولشویی و دیگر استفاده غیرقانونی از ارز دلار، مشارکت هشت بانک این کشور در تراکنش‌های مالی با بانک مرکزی عراق را ممنوع کرد.

مقامات ایالات متحده می‌گویند که عراق به یکی از کانون‌های قاچاق ارز دلار به ایران بدل شده است.

رویترز به لیست بانک‌های ممنوع شده دست یافته که عبارتند از: بانک بین‌المللی سرمایه‌گذار آشور، یونیون بانک عراق، بانک بین‌المللی اسلامی کردستان برای سرمایه‌گذاری و توسعه، بانک الهُدی، بانک اسلامی الجنوب برای سرمایه‌گذاری و امور مالی، بانک عربی اسلامی، و بانک تجاری حمورابی.

سخنگوی وزارت خزانه‌داری آمریکا در این رابطه گفت: «ما از اقدامات مستمر بانک مرکزی عراق در مقابله با سوءاستفاده و محافظت از سیستم مالی این کشور که دستیابی بانک‌های قانونی عراقی به ارتباط بین‌المللی از طریق روابط بانکی را فراهم می‌سازد، قدردانی می‌کنیم.»

در ژوئیه ۲۰۲۳، عراق ۱۴ بانک را از انجام معاملات دلاری با سیستم بانکی به عنوان بخشی از مقابله گسترده با قاچاق دلار به ایران منع کرد. به گفته مقامات عراقی و آمریکایی، این تصمیم پس از درخواست واشنگتن اتخاذ شد.

بانک مرکزی عراق می‌گوید بانک‌هایی که از تراکنش‌های دلاری منع شده‌اند، همچنان مجاز به ادامه فعالیت و انجام معاملات با سایر ارزها هستند.

برایان نلسون، مقام ارشد تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا، هفته گذشته با مقامات ارشد عراقی در بغداد دیدار کرد و درباره چگونگی محافظت از سیستم‌های مالی عراق و بین‌المللی در برابر عوامل جنایتکار، فاسد و تروریست گفت‌وگو کرد.

وزارت خزانه‌داری در جریان این سفر از اقدام علیه بانک الهدی خبر داد و گفت که این بانک در انتقال میلیاردها دلار به گروه های تحت حمایت جمهوری اسلامی دست داشته است.

یک مقام ارشد وزارت خزانه‌داری به رویترز گفت که واشنگتن انتظار دارد عراق پس از کشته شدن سه سرباز آمریکایی که جناح‌های تندرو عراقی را مسئول می‌داند، برای مقابله با گروه های مسلح تحت حمایت ایران که در خارج از عراق فعالیت می‌کنند، کمک بیشتری انجام دهد.
سفر هیأت جمهوری اسلامی به بغداد
در این میان منابع عراقی روز دوشنبه ۵ فوریه (۱۶ بهمن) از ورود علی اکبر احمدیان، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به بغداد و گفت‌وگوی او با قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق خبر دادند.

به گزارش میدل‌ایست‌نیوز، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق در دیدار با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و هیأت همراه او، با تاکید بر مخالفت کشورش با هرگونه اقدام یکجانبه کشورها که مغایر با اصول بین‌المللی مبتنی بر احترام متقابل باشد، تاکید کرده است.

السودانی افزود است که دولت عراق پافشاری و علاقه خود را بر اصل حسن همجواری و برقراری بهترین روابط با کشورهای منطقه و جهان نشان داده است اما در عین حال با هیچ کس درباره نقض حاکمیت و امنیت عراق تعارف ندارد.

در رسانه‌های ایران و عراق خبری از جزئیات بیشتر گفت‌وگوی هیأت جمهوری اسلامی با نخست‌وزیر عراق و سپس ملاقات با قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق منتشر نشده است.

رئیس ایرانی اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، درباره انتشار خبر مبنی بر لغو مجوز بانک ملی در عراق می‌گوید که "سودجویان و دلالان" این خبر را بزرگ‌نمایی کرده‌اند تا مانع از روند کاهشی قیمت ارز شوند.

یحیی آل اسحاق ضمن تأکید بر این‌که تعطیلی بانک ملی در عراق تأثیری بر بازار ارز ندارد، به خبرگزاری ایسنا گفت: «در عراق سه بانک ملی، پارسیان و تعاون اسلامی را داشتیم که بانک‌های ملی و پارسیان از حدود دو سال پیش تعطیل بودند. این دو بانک، یعنی بانک‌های ملی و پارسیان از دو سال قبل هیچگونه نقل و انتقال و معاملات ارزی نداشتند که حالا بخواهد چنین خبری بر روابط فی‌مابین و بازار ارز تاثیرگذار باشد.»

او تأکید می‌کند که این موضوع اتفاق جدیدی نبوده و قاعدتا تاثیری بر مراودات مالی تجار هم نخواهد داشت و "جای نگرانی وجود ندارد".

دولت کنونی عراق با حمایت احزاب و گروه‌های مسلح قدرتمند و تحت حمایت ایران که منافعی در اقتصاد در سایه و غیررسمی عراق دارند به قدرت رسید. این اقتصاد در سایه مدت‌ها است که به عنوان کانون پولشویی شناخته می‌شود.

با این حال، مقامات غربی همکاری با محمد شیعه السودانی، نخست وزیر عراق را در راستای انجام اصلاحات اقتصادی و مالی به منظور محدود کردن توانایی ایران و متحدانش برای دسترسی به دلار آمریکا و تطبیق اقتصاد عراق با استانداردهای بین‌المللی ستوده‌اند. جمهوری اسلامی ایران اما از طریق نیروهای نیابتی‌اش، در مسیر این اصلاحات به طور مداوم سنگ‌اندازی می‌کند.