جام ملتهای آسیا؛ وقتی آلمانی‌ها برای تماشای کره جنوبی آمدند اما دایی و باقری را پسندیدند
+12
رأی دهید
-0
پیوستن علی دایی و کریم باقری به باشگاه آرمنیا بیله‌فلد آلمان نقطه عطفی در فوتبال ایران بودبی بی سی: بهروز شریفوقتی جام ملتهای ۱۹۹۶ آسیا آغاز شد، در میان هواداران و رسانه‌های ورزشی ایران، امید چندانی به موفقیت تیم ملی ایران در کار نبود.
تیم ایران پس از قهرمانی در المپیک آسیایی ۱۹۹۰ پکن با سرمربیگری علی پروین، وارد دوره افت چند ساله شده بود.
از یک سو حذف از مرحله گروهی جام ملتهای ۱۹۹۲ و سپس نتایج ضعیف در مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۴ و نرسیدن به جام جهانی و از سوی دیگر تغییر نسل اجباری در تیم ملی امیدواری به این این تیم را کاهش داده بود.
انتخاب محمد مایلی‌کهن به عنوان سرمربی ایران هم یک نکته سوال‌برانگیز برای رسانه‌ها و هواداران فوتبال در ایران بود، چون مایلی‌کهن پیش از آن دستیار علی پروین در تیم ملی بود اما تجربه سرمربیگری در تیم‌های باشگاهی را نداشت.
شوک بزرگ مقابل عراق
مطابق انتظارات، ایران جام ملتهای ۱۹۹۶ را بد شروع کرد و در نخستین بازی ۱-۲ مقابل عراق شکست خورد.
عراق در دقایق ۳۷ و ۶۹ دو گل زد و گل علی دایی در دقیقه ۹۰ فقط فاصله را کم کرد اما سرنوشت بازی را تغییر نداد.
در این بازی مهدی مهدوی‌کیا ۱۷ ساله در ترکیب اصلی کنار حمید استیلی، سیروس دین‌محمدی، کریم باقری و اکبر یوسفی بازی می‌کرد.
احمدرضا عابدزاده هم به دلیل مصدومیت کهنه خود، به بازی اول نرسیده بود و نیما نکیسا ۱۸ ساله در چارچوب دروازه ایران قرار گرفته بود.
انتقاد رسانه‌ها در ایران به ترکیب ابتدایی تیم ملی مقابل عراق، زیاد بود. از سوی دیگر ایران در این گروه حریفی قویتر از عراق هم داشت: تیم ملی عربستان، رقیب دیرینه ایران.
ایران اگر در بازی دوم مقابل تایلند پیروزی نمی‌شد، عملا کار بسیار دشواری برای صعود از مرحله گروهی پیدا می‌کرد.
ظهور پدیده‌ای به نام میناوند
مهرداد میناوندمایلی‌کهن که یک مربی ریسک‌پذیر بود، واکنش سریعی به شکست مقابل عراق داشت. در تیم ایران که با سیستم ۲-۵-۳ بازی می‌کرد، نعیم سعداوی و مهرداد میناوند در راست و چپ خط میانی جانشین مهدوی‌کیا و یوسفی شدند.
در قلب خط میانی علیرضا منصوریان به جای دین‌محمدی وارد ترکیب شد و کنار باقری و استیلی قرار گرفت.
علی موسوی در خط حمله، به جای خداداد عزیزی، کنار علی دایی قرار گرفت و در خط دفاع هم یک تغییر دیگر در کار بود؛ مجتبی محرمی به جای محمد خاکپور در ترکیب قرار گرفت تا کنار افشین پیروانی و اکبر استاد اسدی بازی کند.
تغییرات مایلی‌کهن در ترکیب، به خوبی روی تیم اثر مثبت گذاشت. سعداوی و میناوند گل‌های اول و دوم ایران را زدند و جایگاه خود را در ترکیب اصلی تثبیت کردند.
علی دایی هم گل سوم را برای ایران زد. میناوند ۲۰ ساله از این بازی به بعد، برای چند سال تبدیل به گزینه اول سمت چپ خط میانی شد و منصوریان هم یکی از مهره‌های مهم در مرکز خط میانی.
وقتی مثلث باقری، خداداد، دایی را شناختیم
چند روز پس از پیروزی مقابل تایلند، یکی از مهم‌ترین بازی‌های تاریخ فوتبال ملی ایران برگزار شد. درحالی که بسیاری در ایران نگران شکست مقابل عربستان و حذف دوباره در مرحله گروهی جام ملتها بودند، مایلی‌کهن فقط یک تغییر در ترکیب تیمش نسبت به بازی با تایلند ایجاد کرد و خداداد عزیزی را به جای علی موسوی کنار دایی قرار داد و با رویکردی هجومی و خوشبینانه، بازی مقابل یکی از بهترین تیم‌های آسیا را شروع کرد.
در این بازی بود که مثلث باقری، عزیزی، دایی را برای نخستین بار در اوج درخشش دیدیم. باقری و دایی در نیمه اول گل زدند و عزیزی در دقایق ابتدایی نیمه دوم، گل سوم را زد.
به این ترتیب درحالی که نگرانی‌ها متمرکز بر حذف ایران بود، تیم مایلی‌کهن با ۶ امتیاز و تفاصل گل بهتر نسبت به عربستان و عراق، به عنوان تیم اول گروه دوم صعود کرد. مایلی‌کهن در این بازی عملا چشم‌انداز فوتبال ایران تا پایان جام جهانی ۱۹۹۸ را ساخت.
وقتی آلمانی‌ها شیفته ستارگان ایران شدند
درخشش در جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ موجب شد خداداد عزیزی از باشگاه بهمن راهی باشگاه کلن آلمان شودکره‌جنوبی که در گروه اول به عنوان تیم سوم صعود کرده بود، حریف بعدی ایران در مرحله یک‌چهارم نهایی بود.
در آن روزها کسی خبر نداشت که چند نفر از استعدادیاب‌های باشگاه آرمنیا بیله‌فلد آلمان راهی امارات شده‌اند تا نمایش چند بازیکن تیم کره جنوبی را زیر نظر بگیرند و برای جذبشان تصمیم نهایی را بگیرند.
احتمالا این چند استعدادیاب آلمانی هیچ تصوری نداشتند از اینکه قرار است در بازی کره-ایران، مسیر نگاهشان به کلی تغییر کند.
درخشش تاریخی ایران در این بازی اما همه چیز را تغییر داد؛ علی دایی ۴ گل به کره جنوبی زد و عزیزی و باقری هم گل‌های دیگر ایران را زدند.
پیروزی ۲-۶ ایران به قدری برای حریف ناراحت‌کننده بود که کارگردان تلویزیونی چند ثانیه از اشک ریختن مربی کره‌جنوبی را پس از گل ششم، به تصویر کشید.
در جایگاه تماشاگران اما استعدادیاب‌های آرمنیا بیله‌فلد از پیدا کردن ۳ بازیکن ویژه، خوشحال بودند. دایی در ۲۷ سالگی و عزیزی در ۲۵ سالگی بودند و باشگاه‌های آلمانی به جذب بازیکنی از ایران در این سن و سال، چندان علاقمند نیستند.
نمایش دایی در این تورنمنت و به خصوص مقابل کره‌جنوبی اما مدیران آرمنیا را برای جذب دایی قانع کرد و باقری ۲۲ ساله هم توسط این باشگاه جذب شد.
عزیزی راهی باشگاه بزرگتری شد و کلن او را جذب کرد. انتقالی که در آن دوره کاملا غافلگیرکننده بود.
تغییر سرنوشت چند نسل
به این ترتیب دستاورد ایران در پیروزی ۶ گله مقابل کره جنوبی، فقط صعود به نیمه‌نهایی جام ملتها نبود، بلکه ۳ بازیکن ایران به طور مستقیم از لیگ ایران، راهی بوندسلیگا شدند و به این ترتیب نه تنها زندگی حرفه‌ای دایی و خداداد و باقری به کلی تغییر کرد، بلکه پس از این ۳ بازیکن، چندین بازیکن دیگر مثل مهدوی‌کیا، منصوریان، موسوی، دین‌محمدی، مهدی پاشازاده، رسول خطیبی، وحید هاشمیان و علی کریمی هم به باشگاه‌های آلمانی پیوستند.
هیچ یک از بازیکنان ایران حتی تا چند روز پس از بازی با کره‌جنوبی خبر نداشتند که چند عضو باشگاه بیله‌فلد در ورزشگاه دبی حضور داشته و تحت تاثیر نمایش سه ستاره ایران قرار گرفته‌اند.
پس از بازی با عربستان در نیمه نهایی و حذف ایران در ضربات پنالتی اما نقطه عطف ویژه فوتبال ایران، با شروع مذاکرات باشگاه آلمانی با دایی و باقری شکل گرفت؛ چیزی که اثر آن روی فوتبال ایران تا امروز دیده می‌شود.
نقش تاریخی مایلی‌کهن در تحول فوتبال ایران
تیم ملی فوتبال ایران در جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ سوم شدبه این ترتیب بازی ایران-کره‌جنوبی در جام ملتهای ۱۹۹۶ یکی از نقاط عطف ویژه فوتبال ایران است و نه فقط به دلیل پیروزی درخشان و به یاد ماندنی تیم ایران، بلکه به دلیل انتقال سه ستاره ایرانی به بوندسلیگا.
عزیزی و باقری به طور مستقیم از لیگ آزادگان راهی بوندسلیگا شدند و دایی که چند ماه بود به السد قطر پیوسته بود، از این باشگاه به آرمنیا بیله‌فلد رفت.
مایلی‌کهن هر چند حدود ۱۸ ماه پس از این تورنمنت، به دلیل نتایج ضعیف در دور برگشت مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ از سرمربیگری ایران برکنار شد، اما تصمیمات شجاعانه او در انتخاب رویکرد و بازیکنان جوان در جام ملتهای ۱۹۹۶ نقشی تاریخی در تحول جایگاه بین‌المللی فوتبال ایران داشت.
تیم ایران پس از قهرمانی در المپیک آسیایی ۱۹۹۰ پکن با سرمربیگری علی پروین، وارد دوره افت چند ساله شده بود.
از یک سو حذف از مرحله گروهی جام ملتهای ۱۹۹۲ و سپس نتایج ضعیف در مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۴ و نرسیدن به جام جهانی و از سوی دیگر تغییر نسل اجباری در تیم ملی امیدواری به این این تیم را کاهش داده بود.
انتخاب محمد مایلی‌کهن به عنوان سرمربی ایران هم یک نکته سوال‌برانگیز برای رسانه‌ها و هواداران فوتبال در ایران بود، چون مایلی‌کهن پیش از آن دستیار علی پروین در تیم ملی بود اما تجربه سرمربیگری در تیم‌های باشگاهی را نداشت.
شوک بزرگ مقابل عراق
مطابق انتظارات، ایران جام ملتهای ۱۹۹۶ را بد شروع کرد و در نخستین بازی ۱-۲ مقابل عراق شکست خورد.
عراق در دقایق ۳۷ و ۶۹ دو گل زد و گل علی دایی در دقیقه ۹۰ فقط فاصله را کم کرد اما سرنوشت بازی را تغییر نداد.
در این بازی مهدی مهدوی‌کیا ۱۷ ساله در ترکیب اصلی کنار حمید استیلی، سیروس دین‌محمدی، کریم باقری و اکبر یوسفی بازی می‌کرد.
احمدرضا عابدزاده هم به دلیل مصدومیت کهنه خود، به بازی اول نرسیده بود و نیما نکیسا ۱۸ ساله در چارچوب دروازه ایران قرار گرفته بود.
انتقاد رسانه‌ها در ایران به ترکیب ابتدایی تیم ملی مقابل عراق، زیاد بود. از سوی دیگر ایران در این گروه حریفی قویتر از عراق هم داشت: تیم ملی عربستان، رقیب دیرینه ایران.
ایران اگر در بازی دوم مقابل تایلند پیروزی نمی‌شد، عملا کار بسیار دشواری برای صعود از مرحله گروهی پیدا می‌کرد.
ظهور پدیده‌ای به نام میناوند
مهرداد میناوندمایلی‌کهن که یک مربی ریسک‌پذیر بود، واکنش سریعی به شکست مقابل عراق داشت. در تیم ایران که با سیستم ۲-۵-۳ بازی می‌کرد، نعیم سعداوی و مهرداد میناوند در راست و چپ خط میانی جانشین مهدوی‌کیا و یوسفی شدند.در قلب خط میانی علیرضا منصوریان به جای دین‌محمدی وارد ترکیب شد و کنار باقری و استیلی قرار گرفت.
علی موسوی در خط حمله، به جای خداداد عزیزی، کنار علی دایی قرار گرفت و در خط دفاع هم یک تغییر دیگر در کار بود؛ مجتبی محرمی به جای محمد خاکپور در ترکیب قرار گرفت تا کنار افشین پیروانی و اکبر استاد اسدی بازی کند.
تغییرات مایلی‌کهن در ترکیب، به خوبی روی تیم اثر مثبت گذاشت. سعداوی و میناوند گل‌های اول و دوم ایران را زدند و جایگاه خود را در ترکیب اصلی تثبیت کردند.
علی دایی هم گل سوم را برای ایران زد. میناوند ۲۰ ساله از این بازی به بعد، برای چند سال تبدیل به گزینه اول سمت چپ خط میانی شد و منصوریان هم یکی از مهره‌های مهم در مرکز خط میانی.
وقتی مثلث باقری، خداداد، دایی را شناختیم
چند روز پس از پیروزی مقابل تایلند، یکی از مهم‌ترین بازی‌های تاریخ فوتبال ملی ایران برگزار شد. درحالی که بسیاری در ایران نگران شکست مقابل عربستان و حذف دوباره در مرحله گروهی جام ملتها بودند، مایلی‌کهن فقط یک تغییر در ترکیب تیمش نسبت به بازی با تایلند ایجاد کرد و خداداد عزیزی را به جای علی موسوی کنار دایی قرار داد و با رویکردی هجومی و خوشبینانه، بازی مقابل یکی از بهترین تیم‌های آسیا را شروع کرد.
در این بازی بود که مثلث باقری، عزیزی، دایی را برای نخستین بار در اوج درخشش دیدیم. باقری و دایی در نیمه اول گل زدند و عزیزی در دقایق ابتدایی نیمه دوم، گل سوم را زد.
به این ترتیب درحالی که نگرانی‌ها متمرکز بر حذف ایران بود، تیم مایلی‌کهن با ۶ امتیاز و تفاصل گل بهتر نسبت به عربستان و عراق، به عنوان تیم اول گروه دوم صعود کرد. مایلی‌کهن در این بازی عملا چشم‌انداز فوتبال ایران تا پایان جام جهانی ۱۹۹۸ را ساخت.
وقتی آلمانی‌ها شیفته ستارگان ایران شدند
درخشش در جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ موجب شد خداداد عزیزی از باشگاه بهمن راهی باشگاه کلن آلمان شودکره‌جنوبی که در گروه اول به عنوان تیم سوم صعود کرده بود، حریف بعدی ایران در مرحله یک‌چهارم نهایی بود.در آن روزها کسی خبر نداشت که چند نفر از استعدادیاب‌های باشگاه آرمنیا بیله‌فلد آلمان راهی امارات شده‌اند تا نمایش چند بازیکن تیم کره جنوبی را زیر نظر بگیرند و برای جذبشان تصمیم نهایی را بگیرند.
احتمالا این چند استعدادیاب آلمانی هیچ تصوری نداشتند از اینکه قرار است در بازی کره-ایران، مسیر نگاهشان به کلی تغییر کند.
درخشش تاریخی ایران در این بازی اما همه چیز را تغییر داد؛ علی دایی ۴ گل به کره جنوبی زد و عزیزی و باقری هم گل‌های دیگر ایران را زدند.
پیروزی ۲-۶ ایران به قدری برای حریف ناراحت‌کننده بود که کارگردان تلویزیونی چند ثانیه از اشک ریختن مربی کره‌جنوبی را پس از گل ششم، به تصویر کشید.
در جایگاه تماشاگران اما استعدادیاب‌های آرمنیا بیله‌فلد از پیدا کردن ۳ بازیکن ویژه، خوشحال بودند. دایی در ۲۷ سالگی و عزیزی در ۲۵ سالگی بودند و باشگاه‌های آلمانی به جذب بازیکنی از ایران در این سن و سال، چندان علاقمند نیستند.
نمایش دایی در این تورنمنت و به خصوص مقابل کره‌جنوبی اما مدیران آرمنیا را برای جذب دایی قانع کرد و باقری ۲۲ ساله هم توسط این باشگاه جذب شد.
عزیزی راهی باشگاه بزرگتری شد و کلن او را جذب کرد. انتقالی که در آن دوره کاملا غافلگیرکننده بود.
تغییر سرنوشت چند نسل
به این ترتیب دستاورد ایران در پیروزی ۶ گله مقابل کره جنوبی، فقط صعود به نیمه‌نهایی جام ملتها نبود، بلکه ۳ بازیکن ایران به طور مستقیم از لیگ ایران، راهی بوندسلیگا شدند و به این ترتیب نه تنها زندگی حرفه‌ای دایی و خداداد و باقری به کلی تغییر کرد، بلکه پس از این ۳ بازیکن، چندین بازیکن دیگر مثل مهدوی‌کیا، منصوریان، موسوی، دین‌محمدی، مهدی پاشازاده، رسول خطیبی، وحید هاشمیان و علی کریمی هم به باشگاه‌های آلمانی پیوستند.
هیچ یک از بازیکنان ایران حتی تا چند روز پس از بازی با کره‌جنوبی خبر نداشتند که چند عضو باشگاه بیله‌فلد در ورزشگاه دبی حضور داشته و تحت تاثیر نمایش سه ستاره ایران قرار گرفته‌اند.
پس از بازی با عربستان در نیمه نهایی و حذف ایران در ضربات پنالتی اما نقطه عطف ویژه فوتبال ایران، با شروع مذاکرات باشگاه آلمانی با دایی و باقری شکل گرفت؛ چیزی که اثر آن روی فوتبال ایران تا امروز دیده می‌شود.
نقش تاریخی مایلی‌کهن در تحول فوتبال ایران
تیم ملی فوتبال ایران در جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ سوم شدبه این ترتیب بازی ایران-کره‌جنوبی در جام ملتهای ۱۹۹۶ یکی از نقاط عطف ویژه فوتبال ایران است و نه فقط به دلیل پیروزی درخشان و به یاد ماندنی تیم ایران، بلکه به دلیل انتقال سه ستاره ایرانی به بوندسلیگا.عزیزی و باقری به طور مستقیم از لیگ آزادگان راهی بوندسلیگا شدند و دایی که چند ماه بود به السد قطر پیوسته بود، از این باشگاه به آرمنیا بیله‌فلد رفت.
مایلی‌کهن هر چند حدود ۱۸ ماه پس از این تورنمنت، به دلیل نتایج ضعیف در دور برگشت مرحله مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ از سرمربیگری ایران برکنار شد، اما تصمیمات شجاعانه او در انتخاب رویکرد و بازیکنان جوان در جام ملتهای ۱۹۹۶ نقشی تاریخی در تحول جایگاه بین‌المللی فوتبال ایران داشت.