«رها شمس»، بازیکن سابق فوتبال و فوتسال زنان ایران که روزی در ایران به او گفته بودند که دیگر حتی قادر به راه رفتن نخواهد بود، مربی تیم فوتبال آکادمی یوونتوس در «لس آنجلس» آمریکا شده است. او در گفتوگویی با «ایرانوایر»، از زندگی جدیدش در یکی از مجهزترین کمپهای استعدادیابی فوتبال ایتالیا در کشور آمریکا صحبت میکند.
***
رها شمس، متولد فروردین ۱۳۶۹ در اصفهان است. در زمان معرفیاش بهعنوان بازیکن سابق فوتبال زنان ایران و داور ملی در ایتالیا، به شبی و روزهایی برمیگردد که بر اثر یک تصادف، مسیر زندگیاش تغییر کرد.
او در مسابقات جام رمضان شرکت کرده بود و چون مسابقات باید از یک ساعت پس از افطار آغاز میشد، تا ساعت یک بامداد نیز ادامه داشت. بعد از بازی، همراه همتیمیهایش به سمت منزل حرکت میکند که خودرو دچار سانحه میشود: «همانجا پنج مهره کمرم شکست. دو مهره گردنم هم خرد شد. آن شب من در بالاترین سطح فوتبال زندگیام بودم. قرار بود در مسابقات کشوری شرکت کنم و بعد وارد کورسهای داوری شوم، اما وقتی به بیمارستان رسیدم، اولین جملهای که از پزشک معالج شنیدم این بود که قطع نخاع شدهای. زنگ زدم به پدرم و ضجه زدم. پدر و مادرم آمدند، آمبولانس خصوصی گرفتند و مرا به بیمارستان دیگری بردند. مصیبت همین نبود، ۵ روز طول کشید تا عملم کنند. همان سالی بود که آقای "احمدینژاد" دستور داد ۵ روز برای عید فطر تعطیل کنند. دکتر میگفت جایی نیست که پلاتین بخریم، باید صبر کنی. میگفتند اگر ورزشکار نبودی، یا میمردی یا فلج میشدی.»
رها شمس به ایرانوایر میگوید که آن روزها ۱۹ سال داشت و پزشکها به او گفتند که دیگر قادر به ادامه ورزش نخواهد بود.
رها پس از عمل جراحی، تا دو ماه در بیمارستان بستری بود و شش ماه در خانه استراحت مطلق داشت، با عصا راه میرفت و به سختی فیزیوتراپی را برای راه رفتن آغاز کرد. بااینحال، سعی کرد همان برش جذاب را همچنان در پازل زندگیاش نگه دارد. پس از آن چون نمیتوانست از فوتبال دور بماند، سرپرست تیم دختران «آیندهسازان» شد.
«آیندهسازان»، یکی از تیمهای همیشه مدعی لیگ فوتبال دختران ایران بود؛ تیمی که تا مرحله انحلال پیش رفت، اما باشگاه «سپاهان اصفهان»، امتیازش را خرید و آن را در لیگ برتر زنان حفظ کرد. رها شمس سه سال سرپرست تیم فوتبال دختران آیندهسازان اصفهان شد.
رها شمس سال ۲۰۱۷ برای ادامه تحصیل به ایتالیا مهاجرت کرد، اما تصمیم گرفت شانس خود را برای آغاز تمرینات سبک، نرم دویدن و پس از آن حضور در کلاسهای داوری امتحان کند. او بعد از سه ماه حضور در کلاسهای داوری فدراسیون فوتبال ایتالیا، در امتحان تئوری و عملی، بدون هیچ اشتباه یا نمرهای منفی قبول و از فوریه سال ۲۰۱۸، بهصورت رسمی داور فوتبال ایتالیا شد.
رها شمس سال ۲۰۱۷ «برای ادامه تحصیل» به ایتالیا مهاجرت کرد. اما تصمیم گرفت شانس خود را برای آغاز تمرینات سبک، نرم دویدن و پس از آن حضور در کلاسهای داوری امتحان کنداو حالا به ایرانوایر میگوید که در مهاجرتی دوباره به ایتالیا رفته و این بار بهواسطه حضور چند سالهاش در فوتبال ایتالیا، این شانس را داشته که با برخی از چهرههای فوتبال این کشور هم آشنایی و ارتباطاتی داشته باشد.
رها شمس میگوید: «دلیل حضورم در آکادمی یوونتوس، آلساندرو دلپیرو بود.»
«آلساندرو دلپیرو»، اسطوره سابق فوتبال ایتالیا و باشگاه یوونتوس است که از زمان بازنشستگی از فوتبال در سال ۲۰۱۵، بهعنوان کارشناس فوتبال در شبکه «اسکای اسپورت» ایتالیا و همچنین مدیر آکادمیهای پایه باشگاه یوونتوس فعالیت میکند.
رها شمس میگوید: «در سالهای زندگیام در فوتبال ایتالیا و زمانی که بهعنوان داور فعالیت میکردم، ارتباطات زیادی با بازیکنان، مربیان و شخصیتهای فوتبال ایتالیا پیدا کردم. یکی از آنها هم آقای دلپیرو بود. وقتی به آمریکا آمدم، موضوع حضورم در لسآنجلاس را با او در میان گذاشتم. به دلپیرو گفتم در آمریکا میخواهم مربیگری را شروع کنم و در جوابم گفت به محض اینکه شرایط کاریام در آمریکا مهیا شود، میتوانم با یوونتوس همکاری کنم.»
او حالا مربیگری سه تیم پسران و یک تیم دختران آکادمی یوونتوس را برعهده داد. برایش تجربهای متفاوت است، اما سعی میکند آنچه تاکنون بهعنوان یک فوتبالیست زن در ایران و مربی و داور در ایتالیا آموخته را، به کودکان آمریکایی در آکادمی یک باشگاه بزرگ ایتالیایی آموزش دهد.
رها شمس میگوید که پیش از این آلساندرو دلپیرو مشتاق بوده که در مورد فوتبال زنان و مردان ایران بیشتر بداند و زمانی که از او در مورد وضعیت زنان فوتبالیست پرسیده، از پاسخهایی که شنیده متحیر شده است: «ما یک بار در این مورد بیشتر صحبت نکردیم. وقتی برایش توضیح دادم، برایش عجیب بود و میگفت از وضعیت زنان فوتبالیست ایرانی و مشکلاتشان غافلگیر شده است. به من گفت نمیتواند بفهمد که در فوتبال حرفهای یک کشور، فوتبال زنان تا این حد دچار مشکلات پیش پا افتاده باشد.»
او نتیجه و تجربه زندگی و کار حرفهای خود در اروپا و سپس آمریکا را، رسیدن به یک حسرت بزرگ برای زنان و دختران ایرانی میداند: «هدر رفتن استعداد دختران ایران و اینکه گاهی مجبور به مهاجرت هستند، آزار دهنده است. اگر حداقلترین امکانات برای دختران و زنان ایرانی وجود داشت، با یک مدیریت منطقی، نه شاهد هدر رفتن استعدادها بودیم و نه مهاجرتشان.»
رها شمس میگوید که امیدوار است روزی زنان ایرانی «آزادانه» به هرچه میخواهند برسند.