درباره «مردان نمکی» باستانی ایران چه می‌دانیم؟

العربیه: مردان نمکی گروهی از مومیایی‌های طبیعی هستند که طی چندین دهه در معدن نمک چهرآباد استان زنجان کشف شده‌اند. باستان‌شناسان بر این باورند که این مردان در معدن نمک مردند و سپس به‌طور طبیعی در نمک حفظ شدند. تاکنون شش مومیایی نمکی کشف شده است، و به گفته دانشمندان آنها متعلق به دوره‌های مختلف تاریخ ایران هستند.

اولین مرد نمکی در سال 1994 در جریان عملیات معدن‌کاری کشف شد. برآوردها این است که این مرد در حدود 1700 سال پیش، در زمان ساسانیان، هنگامی که 35 تا 40 سال سن داشت، درگذشت. همراه با بقایای این مومیایی مصنوعات ساخت دست بشر همچون چاقوهای آهنی و گوشواره طلا نیز کشف شد.

سر این مرد نمکی، که به خاطر موی سفید و ریش بلند خود مشهور شده است، در حال حاضر در ویترینی شیشه‌ای در موزه ملی ایران در تهران در معرض عموم قرار دارد.

در سالیان بعد تعداد بیشتری مرد نمکی کشف شد. یکی در سال 2004 در جریان یک عملیات حفاری اضطراری پیدا شد. یکی دیگر در سال 2005 کشف شد. آخرین مومیایی این سایت در سال 2007 پیدا شد. باستان‌شناسان معتقدند که تمام این مردان نمکی در اثر تصادفات معدن جان خود را از دست دادند.

کشف این مردان نمکی به باستان‌شناسان امکان داده است تا شیوه زندگی و کار آنها را بررسی کنند، و تاکنون پژوهش‌های علمی زیادی درباره مومیایی‌های معدن چهرآباد انجام شده است. این مطالعات به باستان‌شناسان کمک کرده است تا درک بهتری از شیوه‌های معدن‌کاری باستان کسب کنند.

دانشمندان توانسته‌اند از طریق بررسی آثار باستانی و زیستی مختلف در لایه‌های چینه‌شناسی معدن چهرآباد، سه مرحله تاریخی متفاوت استخراج را در آن معین کنند. این‌ها دوره‌های هخامنشی، ساسانی و اسلامی هستند. تحقیقات نشان داده است که عملیات معدن‌کاری در این دوره‌ها به شیوه‌های متفاوتی سازماندهی می‌شده است.