ایران: «محدودیت‌های موشکی ما از امروز لغو شد»؛ اتحادیه اروپا: «نه، تحریم ها هنوز پابرجاست»

بی بی سی: در حالی که وزارت خارجه ایران با استناد به تاریخ لغو محدودیت‌های موشکی این کشور مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت می‌گوید از امروز دیگر تحریم و محدودیتی برای برنامه‌های موشکی خود ندارد، شورای اروپا با انتشار بیانیه‌ای که روز گذشته روی خروجی وبسایت خود قرار داده گفته «بنابر ادله قانونی» که دارد این تحریم‌ها دست کم در محدوده اختیارات اتحادیه اروپا پابرجا خواهد ماند.

بیانیه شورای اروپا در حالی منتشر شده که وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز - چهارشنبه ۲۶ مهر - در وبسایت خود رسما آورده است: «آخرین بخش از محدودیت‌های ناعادلانه‌ای که برای سال‌ها از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد در حوزه فعالیت‌های موشکی و تبادل خدمات و فناوری‌های مرتبط، از جمله توقیف اموال و محدودیت‌های مالی علیه برخی افراد و نهادهای جمهوری اسلامی ایران وضع شده بود، بدون هیچ قید و شرطی پایان یافت».

در بیانیه وزارت خارجه ایران همچنین با استناد به مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد آمده است «پایان این محدودیت‌ها، نیازمند تصویب قطعنامه، صدور بیانیه و یا هیچ اقدام دیگری در سطح شورای امنیت نبوده و به صورت خودکار» صورت گرفته است.

با این حال، در بیانیه شورای اروپا ، این نهاد اتحادیه اروپا که آلمان و فرانسه دو عضو محوری آن از امضاکنندگان برجام هستند آمده است که «مبانی قانونی» برای حفظ این تحریم‌ها وجود دارد که می‌تواند به پیش‌برد برنامه هسته‌ای ایران طی پنچ سال گذشته و عقب‌نشینی گام به گام این کشور از تعهدات خود در برجام پس از خروج آمریکا از آن اشاره داشته باشد.

تحریم‌هایی که شورای اروپا و پیش از آن هم سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه مستقلا گفته‌اند قصد حفظ آنها را دارند توسعه موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل سلاح اتمی توسط ایران و همچنین خرید، فروش یا انتقال پهپاد و موشک از مبدا و به مقصد ایران را منع می‌کند.
تصویر توییت های علی باقری کنیروسیه: دیگر در مراوده موشکی با ایران الزامی به رعایت قطعنامه ۲۲۳۱ نداریم
موضوع فروش یا انتقال پهپادهای ساخت ایران به روسیه که پس از آغاز جنگ اوکراین در فوریه سال گذشته (۲۰۲۲) شکل گرفت، همچنان یکی از مهم‌ترین موارد مورد اشاره کشورهای اروپایی است. مناقشه‌ای که علاوه بر ایران و اتحادیه اروپا، روسیه هم به عنوان یکی از امضاکنندگان برجام و دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد، در آن نقش مستقیم دارد.

همین موضوع باعث شد که وزارت خارجه روسیه هم نسبت به تاریخ انقضای تحریم‌های موشکی ایران واکنش نشان دهد و روز گذشته، سه‌شنبه ۱۷ اکتبر، اعلام کرد دیگر «منعی» برای همکاری موشکی با تهران نمی‌بیند.

خبرگزاری رویترز روز سه‌شنبه نوشت روسیه دیگر خود را به پیروی از محدودیت‌های شورای امنیت بر فناوری موشکی متحد خود، ایران، که تا ساعاتی دیگر به پایان خواهد رسید، ملزم نمی‌داند.

در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده: «صادرات و واردات تسلیحاتی که در حوزه کنترل و تحریم فناوری موشکی قرار می‌گرفت و توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع شده بود دیگر لازم الاجرا نیست».

با این حال در بیانیه وزارت خارجه روسیه مشخص نشده که آیا این کشور برنامه خاصی برای همکاری با ایران در برنامه‌های موشکی دارد یا تنها با توجه به ابعاد سیاسی و بین‌المللی این موضوع درباره آن موضع‌گیری کرده است.

خبرگزاری رویترز ابتدا در ماه ژوئن به نقل از منابعی نوشته بود آلمان، بریتانیا و فرانسه قصد به رسمیت شناختن موعد انقضای تحریم های موشکی ایران را ندارند و تصمیم خود را به اتحادیه اروپا هم اعلام خواهند کرد تا شورای اروپا درباره آن تصمیم‌گیری کند.

در آن گزارش آمده بود که استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی علیه اوکراین و احتمال انتقال موشک‌های ایرانی به روسیه از دلایل لغو نشدن این تحریم‌ها است.

همچنین اتحادیه اروپا معتقد است که با توجه به نقض تعهدات برجامی جمهوری اسلامی، ایران نباید از امتیازات برجام بهره‌مند شود.