کاشفان نقاط کوانتومی برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۳ شدند

دویچه وله: بر اساس اعلام کمیته نوبل، سه شیمی‌دان به نام‌‌های الکسی اکیموف، لو بروس و مونجی باوندی به خاطر پژوهش‌های خود در اکتشاف نقاط کوانتومی جایزه نوبل شیمی امسال را دریافت خواهند کرد.

بر اساس اعلام کمیته نوبل، سه شیمی‌دان به نام الکسی اکیموف، لو بروس و مونجی باوندی به خاطر پژوهش‌های خود در اکتشاف نقاط کوانتومی (کوانتوم‌داتز) به طور مشترک جایزه نوبل شیمی امسال را دریافت خواهند کرد.

نقاط کوانتومی و سایر نانوذرات‌ها در نورهای ال‌ای‌دی و صفحات ‌نمایش تلویزیون استفاده می‌شوند و همچنین می‌توانند برای راهنمایی جراحان در حین برداشتن بافت‌های سرطانی مورد استفاده قرار بگیرند.

دکتر باوندی متولد پاریس است و در فرانسه و تونس و ایالات متحده آمریکا بزرگ شده است. او دوره پسادکتری خود را در آزمایشگاه‌های بل تحت نظر دکتر بروس گذرانده است و سپس در سال ۱۹۹۰ به دانشگاه ام‌آی‌تی پیوسته و درسال ۱۹۹۶ استاد این دانشگاه شده است.

دکتر بروس نیز زندگی آکادمیک خود را با بورسیه نیروی دریایی ایالات متحده و در دانشگاه‌های رایس و کلمبیا آغاز کرده است. او در سال ۱۹۷۲ از سوی آزمایشگاه‌‌های ای‌تی‌اند‌تی بل استخدام شد و ۲۳ سال از عمر خود را در آنجا صرف پژوهش بر روی نانوکریستال‌‌ها کرد.
دکتر اکیموف متولد اتحاد جماهیر شوروی سابق است و در انستیتوی فیزیک  و فناوری ایوف آکادمی علوم روسیه تحصیل کرده است و پس از آن در موسسه واویلوف مشغول به کار شده و در نهایت به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرده است.

ارزش مادی جایزه نوبل، برابر با ۱۱ میلیون کرون سوئد معادل حدود ۱.۵ میلیون دلار است. اوایل هفته جاری برندگان جوایز نوبل پزشکی و فیزیک اعلام شده بودند و برندگان نوبل ادبیات فردا ۵ اکتبر و نوبل صلح نیز یک روز پس از آن اعلام خواهند شد.

همچنین برنده جایزه نوبل اقتصاد در روز ۹ اکتبر معرفی خواهد شد و این افراد در مراسم رسمی اعطای جوایز نوبل در روز ۱۰ دسامبر، جایزه خود را دریافت خواهند کرد.

جایزه نوبل شیمی تا کنون ۱۱۴ بار به دانشمندان و شیمی‌دانان تعلق گرفته است. سال گذشته کارولین برتوزی، استاد دانشگاه استنفورد، مورتن ملدال، استاد دانشگاه کپنهاگ و کارل برسی شارپلس، پژوهشگر موسسه تحقیقات اسکریپس آمریکا، به پاس توسعه "شیمی کلیک" و "شیمی بیواورتوگونال" موفق به دریافت نوبل شیمی ۲۰۲۲ شدند.

جایزه نوبل شیمی نخستین بار در سال ۱۹۰۱ به خاطر کشف قوانین دینامیک شیمیایی و فشار اسمزی در محلول‌ها به یک شیمیدان هلندی به نام "یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف" اعطا شده بود.