پنج ایرانی زندانی در آمریکا که در تبادل زندانیان آزاد شدند که هستند؟

یورونیوز: تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا و آزاد‌سازی شش‌میلیارد دلار دارایی مسدود ایران به زودی انجام می‌شود. در این تبادل پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی-‌آمریکایی محبوس در ایران با پنج شهروند ایرانی محبوس در آمریکا مبادله شدند. اما این پنج ایرانی زندانی در آمریکا که هستند و به چه جرمی زندانی شدند؟

وزارت خارجه ایران اسامی این افراد را به این شرح اعلام کرد:
مهرداد معین انصاری، کامبیز عطار کاشانی، رضا سرهنگ‌پور کفرانی، امین حسن‌زاده و کاوه افراسیابی

به گزارش خبرگزاری‌های ایران دو نفر از پنج زندانی آزاد شده ایرانی به نام‌های مهرداد معین انصاری و رضا سرهنگ‌پور که قصد بازگشت به ایران داشتند، بر اساس برنامه از پیش تعیین شده، وارد دوحه پایتخت قطر شدند و هم زمان سه زندانی ایرانی دیگر نیز که ساکن آمریکا بودند آزاد شدند.

اما این افراد که بودند و چرا و به چه جرمی بازداشت شدند؟
مهرداد معین انصاری و رضا سرهنگ‌پورمهرداد معین انصاری
او شهروند ایرانی ۴۲ ساله و مقیم امارات عربی متحده و آلمان است که در ماه مه ۲۰۲۱ به علت نقش داشتن در طرحی برای تهیه قطعات حساس نظامی برای ایران و نقض تحریم تجاری بازداشت و در نتیجه به علت تقض قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی (IEEPA) توسط هیات منصفه دادگاه فدرال مجرم شناخته و سپس به ۶۳ ماه زندان و سه ماه زندان تحت نظارت محکوم شد.

آقای انصاری در مارس ۲۰۲۰ در گرجستان بازداشت و سپس به ایالات متحده مسترد شد.

بنابر کیفرخواست صادره، او با هماهنگی همدستان خود قطعاتی با قابلیت استفاده دوگانه نظامی و غیرنظامی که در سامانه‌هایی مانند تسلیحات هسته‌ای، هدایت و توسعه موشکی، ارتباطات رادیویی تاکتیکی ایمن، جنگ الکترونیک تهاجمی و سیستم‌های هشدار و نظارت راداری کاربرد دارند را تهیه کرده است. این قطعات همچنین توانایی استفاده در آزمایش سیستم‌های تسلیحاتی دیگر را نیز داشتند.

براساس شواهد ارائه شده در دادگاه آقای انصاری با همکاری دیگر متهمان پرونده از جمله سوازن ییپ تایوانی و مهرداد فومنی که او نیز شهروند ایران است، با استفاده از شرکت‌های انصاری، شرکت حمل و نقل دریایی گالف گیت و شرکت بازرگانی گلوبال مستقر در دبی تلاش کرده است تا قطعات آزمایشی را که از آمریکا تهیه کرده است، به ایران بفرستد.

خانم ییپ و آقای فومنی از ۹ اکتبر ۲۰۰۷ تا ۱۵ ژوئن ۲۰۱۱ بیش از ۱۰۵ هزار قطعه به ارزش تقریبی دو میلیون و ۶۳۰ هزار و ۸۰۰ دلار را در ۵۹۹ معامله از ۶۳ شرکت آمریکایی تهیه کرده و یا برای تهیه آن‌ها اقدام کردند. آن‌ها در هیچ‌کدام از این معاملات شرکت‌های مبدا را از انتقال این قطعات به ایران مطلع نساخته و مجوز‌های لازم را نیز کسب نکردند. نقش محوری آقای انصاری تهیه قطعه‌ای از شرکت سنترال تگزاس برای آزمایش دیگر قطعات بود.
کامبیز عطار کاشانی
او ۴۴ ساله و دارای تابعیت ایران و آمریکا است. دادگاه فدرال بروکلین نیویورک در ۹ فوریه ۲۰۲۳ او را به علت تقض قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی (IEEPA) از طریق توطئه برای  صادرات غیرقانونی کالا و  فناوری ایالات متحده به مشتریان ایرانی از جمله بانک مرکزی ایران به ۳۰ ماه حبس محکوم کرد.

بنابر اسناد دادگاه آقای کاشانی به همراه همدستانش از دو شرکت پوششی در امارات عربی متحده برای تهیه غیرقانونی کالاهای الکترونیکی و فناوری از چندین شرکت آمریکایی از جمله یک شرکت مستقر در بروکلین استفاده کرده است. برخی از این کالاها به دلایلی امنیت ملی و مبارزه با تروریسم تحت کنترل دولت ایالات متحده قرار داشتند.

آقای کاشانی و همدستانش شرکت‌های مبدا را از انتقال این کالاها به ایران به عنوان مصرف کننده نهایی مطلع نساختند و شرکت‌های پوششی اماراتی را به عنوان مشتری هدف معرفی کردند.

ارائه این سیستم‌ها به بانک مرکزی ایران باعث افزایش کارایی و عملکرد سیستم بانکداری ایران شده است.
رضا سرهنگ‌پور کفرانی
او ۴۸ ساله و مقیم مونترآل کانادا است. در ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۱ هیات منصفه دادگاه ناحیه‌ای کلمبیا در واشنگتن دی سی او را در یک فقره توطئه، دو فقره نقض قانون اختیارات اقتصادی در شرایط اضطراری بین‌المللی (IEEPA)، شش فقره پولشویی و یک فقره عدم ارسال اطلاعات مالیاتی محکوم شناخت.

آقای سرهنگ‌پو ر متهم است که تجهیزات اندازه گیری مواد هسته‌ای را از طریق شرکت «پروفایل گلوبال لیمیتد» مستقر در کانادا و امارات به ایران صادر کرده است.

آقای سرهنگ‌پور در سال ۲۰۱۶ تجهیزات طیف‌سنجی جرمی که در تشخیص میزان و درصد غنای اورانیوم در جریان غنی سازی به کار می‌رود را از یک شرکت آمریکایی به مبلغی حدود ۱۱۱ هزار دلار خرید و به کانادا و سپس به امارات  منتقل کرد.  او در سپتامبر ۲۰۱۶ این تجهیزات را به ایران انتقال داد.
امین حسن‌زاده
او مهندس ۲۷ ساله ایرانی است که در سال ۲۰۱۹ در شهر دیترویت ایالت میشیگان به جرم سرقت «اسرار فنی و محرمانه» و ارسال آنها به ایران محکوم شد.

بر اساس شکایت نامه دادسرای فدرال دیترویت، آقای حسن‌زاده «داده‌های حساس و محرمانه طرحی را که در آن از یک ابررایانه ویژه صنایع هوافضا استفاده می‌شده، از شرکت محل کار خود سرقت کرده و برای سینا حسن‌زاده، بردرش که برای صنایع نظامی و فضائی جمهوری اسلامی ایران کار می‌کند، ارسال کرده است».

بنابر اسناد دادگاه او تنها شش روز پس از شروع کار در شرکت سرقت اسناد را آغاز کرده است.

کاوه افراسیابی
کاوه افراسیابیاو بی‌شک مشهورترین این زندانیان است. آقای افراسیابی که شهروند ایرانی مقیم ایالات متحده است، در ژانویه سال ۲۰۲۱ به اتهام «لابی‌گری غیر قانونی برای جمهوری اسلامی ایران» در آمریکا در منزلش در واترتاون ماساچوست بازداشت شد.

جان دمرز، دستیار دادستان کل أمریکا در آن زمان گفته بود: «کاوه افراسیابی بیش از یک دهه خود را به کنگره، روزنامه نگاران و مردم آمریکا به عنوان یک کارشناس بی طرف در مورد ایران معرفی کرد. اما در تمام این مدت او در واقع یک کارمند پنهانی دولت ایران و نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد بود و برای تبلیغات خود پول دریافت می‌کرد. وی از ثبت نام در وزارت دادگستری طبق قانون ثبت نام ماموران خارجی خودداری کرده است.»

آقای افراسیابی متهم استکه قانون ثبت نمایندگان (FARA) را نقض کرده است.

بر اساس اسناد دادگاه آقای افراسیابی متهم است که حدود ۲۶۵هزار دلار آمریکا از نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل برای امور تبلیغات خود دریافت کرده است.

وی متهم است که با حضور در برنامه‌های تلویزیونی  و همچنین نوشتن کتاب و مقاله به صورت پنهانی و در ازای دریافت پول دیدگاه‌های جمهوری اسلامی را نشر داده است.