پارمیدا شهبازی، دختری که گفت من زنم، مرا از هیچ چیز نترسان، کیست و کجاست؟

ایران وایر - رقیه رضایی: در پی کارزار کاربران شبکه‌های اجتماعی برای اطلاع‌یافتن از سرنوشت «پارمیدا شهبازی»، زنی که در مقابل تذکر حجاب یک آمر به معروف، گفته بود «من یک زنم، من را از هیچ چیز نترسان»، اطلاعاتی به‌دست «ایران‌وایر» رسیده که نشان می‌دهد او اخیرا با قید وثیقه و به‌طور موقت آزاد شده است.

منابع ایران‌وایر تاکید کرده‌اند که این بی‌خبری و نگرانی عمومی، ناشی از فشاری است که ماموران امنیتی به خانم شهبازی و خانواده او آورده‌اند تا آن‌ها را مجبور به سکوت کنند.

 ***پارمیدا شهبازی کیست و کجاست؟
از پارمیدا شهبازی اطلاعاتی چندانی منتشر نشده است. تنها یک ویدیو که در آن با پیراهن سفید و بدون حجاب اجباری در برابر یک آمر به معروف که خود «ضابط قضایی» می‌خواند، از او منتشر شده است.

داستان مربوط به روزهای عزاداری برای امام سوم شیعیان و خیابان فاطمیه کرج است. روز ۲۸تیر، کانال تلگرام «بیسیم‌چی»، نزدیک به سپاه پاسداران، ویدیویی که در آن پارمیدا به تهدیدهای یک مرد امر به معروف که در حال فیلم گرفتن از او بود، با تحکم جواب می‌داد، منتشر کرد.

مرد دوربین به دست، خود را «ضابط قضایی» معرفی کرده و در همان ویدیو، برای ارعاب زن جوانی که مقابلش ایستاده، مدعی است که او به یک «ضابط قضایی» توهین کرده است. در حالی‌که بعدا مرکز اطلاع رسانی فرماندهی انتظامی استان البرز ضمن تایید خبر دستگیری فرد هتاک، طی بیانیه‌ای اعلام کرده که «فیلمی از این خانم توسط افراد غیر ضابط قضایی گرفته و در شبکه‌های اجتماعی پخش شده که خلاف مقررات» است و پلیس« کسانی‌که این فیلم را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند در دستور پیگیری و معرفی به مراجع قانونی» قرار داده است.

این مرد، پارمیدا را «مجرم» خطاب کرده و به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی استناد می‌کند. او این زن جوان را متهم به «هتک حرمت» در مقابل «موکب امام حسین» می‌کند و در مقابل پاسخ خشمگین پارمیدا را می‌شنود که می‌گوید «منو از هیچ چیز نترسون، من یه زنم، تا رگ گردنم پای عقایدم می‌ایستم.»

پارمیدا شهبازی در این ویدیو به اختیاری بودن پوششی که بر تن کرده و اجباری بودن روسری که مرد آمر به معروف سعی دارد با «مجرم» خطاب کردن و ادعای توهین به مقدسات او را مرعوب و مجبور به سر کردن آن کند، تاکید دارد.

اما همین بحث و مجادله، با ضبط ویدیو و انتشار آن از کانال های نزدیک به حاکمیت، برای پرونده‌سازی علیه پارمیدا شهبازی کافی است. روز ۲۹تیر، خبرگزاری «فارس»، وابسته به سپاه، ساعت ۱۰:۴۸ دقیقه شب خبر بازداشت او را منتشر می‌کند. در این خبر ویدیویی از «اعتراف» پارمیدا شهبازی و «عذرخواهی» او منتشر شده است.

در این ویدیو که فقط ۳۶ ثانیه است و صورت زنی که مقابل دوربین نشسته کاملا محو شده، حتی به حروف اول نام پارمیدا نیز اشاره‌ای نمی‌شود و از او تحت عنوان «زن حرمت‌شکن در مقابل موکب امام حسین(ع) کرج» یاد شده است؛ یعنی همان ادبیاتی که نیروی آمر به معروف پشت دوربین برای ارعاب پارمیدا از آن استفاده کرده بود.

برای ایران‌وایر مشخص نیست که آیا زنی که در ویدیوی اعتراف، عذرخواهی می‌کند، همان زنی است که مقابل دوربین آمر به معروف ایستاده است یا خیر. روی دست چپ زنی که روبه‌روی دوربین ایستاده یک خال بزرگ دیده می‌شود که در ویدیوی ضبط شده از سوی مامور امر به معروف دیده نمی‌شود.

با این‌حال، این زن در این ویدیو اعلام می‌کند که اگر حرفی زده از سر خشم بوده و «هیچ بی‌حرمتی به اذهان عمومی و مقدسات» نکرده است.

با اینکه نه خبرگزاری فارس و نه خانواده و نزدیکان، نام و هویت این زن شجاع را مطرح نکردند، بعدها کاربرانی در شبکه‌های اجتماعی گفتند که نام او پارمیدا شهبازی است.

فردی که درباره خانم شهبازی با ایران‌وایر گفت‌وگو کرده، درستی نام او را تایید می‌کند و می‌گوید که از جزبیات بازداشت، اتهامات و آزادی او با قید وثیقه آگاه نیست، چون به‌دلیل فشارهای نیروهای امنیتی، این زن جوان و خانواده او ناچار به سکوت شده‌اند: «آن‌قدر تهدید و فشار زیاد بوده که حتی حاضر نیستند به دور و اطرافیان هم بگویند چه اتفاقی افتاده است. فقط می‌دانیم با وثیقه موقتا آزاد شده است.»

این فرد که خود نیز در جریان اعتراضات سراسری به قتل حکومتی «ژینا (مهسا) امینی» بازداشت شده، می‌گوید: «وقتی خانواده‌های کشته‌شدگان را می‌گیرند و زندان می‌اندازند، حد و مرزی نمی‌شناسند و می‌توان حدس زد که هم آن اعتراف اجباری را با تهدید خانواده گرفته‌اند و هم این سکوت را با زور و تهدید و ارعاب ایجاد کرده‌اند.»

اشاره این فعال مدنی به بازداشت خانواده‌های دادخواه کشته‌شدگان اعتراضات خیابانی شهریور تا آذر ۱۴۰۱ است که در هفته‌های گذشته شدت گرفته است.

در آخرین مورد، غروب سه شنبه، ۳۱مرداد۱۴۰۲، چندین مامور امنیتی، «ماشاالله کرمی»، پدر داغدار «محمد مهدی کرمی»، از معترضان اعدام شده را بازداشت کردند. آقای کرمی هر هفته برای کشته‌شدگان غذای نذری پخش می‌کرد و به یاد فرزند جوانش و «محمد حسینی»، جوان دیگری که پدر و مادری نداشت و هم‌زمان با فرزند او اعدام شد، کوهنوردی می‌کرد.
پارمیدا نماد شجاعت و مقاومت
در چند روز گذشته، کاربران شبکه‌های اجتماعی هزاران بار پرسیده‌اند که پارمیدا شهبازی کجاست؛ در کنار این پرسش ساده اما، جملاتی که حاکی از تحسین شجاعت او است نیز بیان شده است.

«فاطمه مسجدی»، فعال حقوق زنان و مورخ اجتماعی به ایران‌وایر می‌گوید که خانم شهبازی بازداشت و در واقع، از بین خیل زنانی که هر روز با مقاومت مدنی، علیه حجاب اجباری می‌ایستند، دست‌چین شده، چون در همان چند ثانیه ویدیویی که از او بیرون آمده، بیانیه قدرتمندی صادر کرده است: «این را در آن چند جمله کوتاه او می‌توان دید که می‌گوید دیگه گذشت زمانی که از شما می‌ترسیدیم و اینکه چطور اقتدارگرایی مردانه‌ای را که مدام خودش را به قانون و ماده ۶۳۸ وصل می‌کند، در مقابل کلمات محکم و شجاعانه او پوشالی است.»

اشاره این فعال زنان به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی است که در نهایت جزای نقدی و یکی-دو ماه زندان برای کسی که حجاب بر سر نمی‌گذارد تعیین کرده است.

به گفته مسجدی، در واقع فرد آمر به معروف در مواجهه با نافرمانی مدنی پارمیدا شهبازی سعی در ارعاب او دارد، ولی پارمیدا در مقابل، بحث «اراده و انتخاب فردی» را مطرح می‌کند که از آرمان‌های جامعه مدرن و این‌جهانی است.  

او حرف های خانم شهبازی را «انقلابی»، و پاسخی به بیش از ۴ دهه سیاست ترس و وحشت خوانده و می‌گوید: «این تکثیر شجاعت دختران جوان و به تصویر کشیدن‌شان در این یک سال به این دلیل اهمیت دارد که پاسخی است به بیش از چهار دهه سیاست ترس و وحشت، مخصوصا در زمینه سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی.»

او ادامه می‌دهد: «جمهوری اسلامی از طریق سیاست سرزنش و احساس گناه دادن به زنان در مورد عدم رعایت اصول و قوانین مبتنی‌بر شرع، ترس و هراسی را در جامعه ایجاد کرده و این شجاعت امروز هم، در واقع پاسخی به آن سیاست ترس و وحشت است برای اینکه نشان دهد جامعه و نسل جوان بر آن ترس فائق آمده است.»
آن‌ها که مجبور به سکوت کرده‌اند، تشویش اذهان عمومی می‌کنند
اگرچه منابع ایران‌وایر از آزادی موقت پارمیدا شهبازی خبر داده‌اند، ولی هنوز به‌رغم طرح هزاران پرسش از حال و وضعیت او، اظهارنظر رسمی از سوی مقامات قوه‌قضاییه درباره او و سرنوشتش مطرح نشده است.

 به گفته «لیلا علی‌کرمی»، حقوقدان و وکیل حقوق‌بشری، وقتی جامعه نسبت به سرنوشت یکی از شهروندان که در بازداشت است، حساس می‌شود و نگران است، این وظیفه حکومت است که اطلاع‌رسانی کند.

او در این‌باره به ایران‌وایر می‌گوید: «طبق قانون، مراجع قضایی باید با بی‌طرفی و استقلال کامل به‌اتهام انتسابی به اشخاص رسیدگی و تصمیم مقتضی اتخاذ نمایند و براساس قانون به آزادی‌های مشروع و حفظ حقوق شهروندی احترام بگذارند. مقامات قضایی باید از اعمال هرگونه سلایق شخصی و سوء‌استفاده از قدرت و یا اعمال هرگونه‌خشونت اجتناب ورزند.»

او تاکید می‌کند: «طبق آیین دادرسی کیفری، افراد خانواده اشخاصی که بازداشت می شوند باید از طریق دادستان و رییس‌کل دادگستری استان از وضعیت عضو خانواده‌شان مطلع شوند. البته در مورد ایشان در طول بازداشت نمی‌دانیم که خانواده مطلع شده‌اند یا نه، ولی اگر چنین اتفاقی نیفتاده باشد، این حق را دارند و باید دادستان‌ها حقوق افراد بازداشت شده را رعایت کنند.»

او می‌افزاید: «بعضی اوقات خانواده‌ها تحت فشار نیروهای امنیتی و از ترس اینکه مبادا اطلاع رسانی درباره فرد بازداشت شده منجر به مشکلی شود، این کار را انجام نمی‌دهند. اما اگر اطلاعاتی در دسترس نیست و مردم هم سوال می‌کنند، این می‌تواند جنبه تشویش اذهان عمومی داشته باشد که از سوی نهادهای دولتی صورت می‌گیرد.»

خانم علی کرمی در پایان نیز تاکید می‌کند: «یعنی اگر گروهی از افراد جامعه فکرشان ناراحت است و این مساله برایشان مهم است، بی‌خبر نگه داشتن افکار عمومی می‌تواند حکم تشویش اذهان عمومی را داشته باشد.»